Q&A Zorg+Welzijn en Movisie: Collectieve aanpak in de lead

'Ga de wijk in met een gericht plan'

Collectief werken kan heel goed samengaan met een preventieve aanpak in de wijk. Dat was de opdracht bij de decentralisatie in 2015. We zijn 7 jaar verder en wijkteams worden overspoeld met individuele hulpvragen. In een Q&A met Zorg+Welzijn en Movisie geven we antwoord op de vraag: hoe blazen we de collectieve en preventieve aanpak nieuw leven in?

Ambities en uitvoering  

Sinds de oprichting van de sociale (wijk)teams na de decentralisatie is er veel veranderd. De oorspronkelijke ambitie van veel gemeenten was om vanuit de sociale (wijk)teams dichtbij en laagdrempelig aan te sluiten bij de inwoners en outreachend te werken. De (wijk)teams komen door een hoge werkbelasting echter onvoldoende toe aan preventief werken en vroegtijdige signalering. Hoewel erg belangrijk, blijft het ontwikkelen van individueel aanbod naar collectieve voorzieningen nog te veel achter. 

Het nut van collectief werken 

Integrale wijkteams zijn verantwoordelijk voor een breed scala aan kwesties en problemen in de wijk. Dit resulteert in een grote hoeveelheid hulpvragers met complexe of individuele problemen en een sterk toenemende werkbelasting. Door ook aandacht te hebben voor een collectief aanbod, kunnen bepaalde taken op den duur door de wijkbewoners zelf overgenomen worden en wordt de werkdruk van wijkteams verlicht. Een bewoner die eerder tegen een veelvoorkomende probleem is aangelopen, kan zijn ervaring en mogelijke oplossing delen met andere buurtbewoners. Dit vermindert de hoeveelheid individuele hulpvragen aan wijkteams en geeft hen meer ruimte voor complexe vraagstukken. 

Door veelvoorkomende problemen collectief en preventief aan te pakken, wordt de zelf- en samenredzaamheid van inwoners daarnaast ook groter. Een collectieve aanpak stimuleert het gevoel van gemeenschap in de wijk. Door meer naar elkaar om te kijken kunnen (escalerende) problemen eerder gezien worden gezien en aangepakt. De wijk zelf draagt zo bij aan vroegtijdige signalering en kan elkaar eerder helpen waar nodig.  

Interview

In gesprek met Silke van Arum, onderzoeker en programmaleider passende ondersteuning van Movisie en Anja van Belkum, sociaal wijkteammedewerker bij Buurtteams Utrecht geven we antwoord op de vraag: Wat moet er gebeuren om de focus van wijkteam én van de sociaal werkers te versterken naar collectief en preventief werken?

In de Q&A worden aan de geïnterviewden ook vragen voorgelegd die eerder zijn opgehaald bij sociaal professionals die in de praktijk werken voor en met wijkteams:

  1. Hoe ga je om met collectief werken tijdens coronatijd? Veel aanbod van ondersteuning gaat niet door, ondanks het nieuwe digitale hulpaanbod.
  2. Hoe ga je om met collega’s die zelf niet de meerwaarde inzien van collectief werken en collectieve voorzieningen?
  3. Hoe kun je collectief werken meer inbouwen in het social work? Is het hulpaanbod op dit moment wel laagdrempelig genoeg?