Samenwerken in zorg en welzijn: iedereen moet om!

Vanaf 1 januari 2015 is er geen ontkomen meer aan en zullen zorg en welzijn structureel moeten samenwerken. 'Nu is het moment om die samenwerking goed te organiseren', stelt onderzoeker Jan Willem van de Maat van Movisie. Hij zette met collega’s de succesfactoren en valkuilen op een rij.

'Samenwerken vereist een integrale blik en staat of valt met het kunnen maken van de kanteling naar meer aandacht voor eigen mogelijkheden en het beter betrekken van de sociale omgeving', stelt onderzoeker Jan Willem van de Maat van Movisie. In 2013 deed hij met collega’s onderzoek naar vijf samenwerkingsverbanden. Opvallendste uitkomst? 'Nog lang niet alle professionals hebben die kanteling gemaakt, zeker niet in de zorg. En dat geldt ook voor hun managers, bestuur en de financiers. Maar ook cliënten zelf zijn niet gewend dat eerst wordt gekeken naar hun eigen mogelijkheden en de inzet van hun sociale netwerk. Iedereen moet om!'

Voortdurend investeren

Samenwerken gaat volgens de onderzoeker niet vanzelf. 'Het vergt een lange adem. Ik zie dat het een succes wordt als je er voortdurend in investeert via overleggen, trainingen, netwerklunches en casuïstiekbesprekingen. Samenwerken betekent dat je elkaar persoonlijk leert kennen. Maar alleen persoonlijk contact is niet genoeg. Zorg en welzijn hebben verschillende manieren van werken en ook die moet je van elkaar leren kennen. Een goede manier blijkt het bespreken van casuïstiek. Je ontdekt dan hoe de ander denkt en werkt en je krijgt meteen goede feedback.'

Nu doen

Volgens Van de Maat zijn gemeenten druk bezig om zorg en welzijn anders in te richten. 'Het is van belang dat organisaties meegaan in die verandering. Zorg dat je met elkaar een gedeelde visie hebt op de nieuwe manier van werken en een gedeelde ambitie. Daar begint het mee. Vervolgens maak je die manier van werken je eigen. Betrek ook de cliënt bij de samenwerking. Als je nu gaat samenwerken, pluk je daar straks de vruchten van als het geld verdeeld moet worden.'

6 tips voor een succesvolle samenwerking

  • Zorg voor een heldere taakverdeling om te voorkomen dat medewerkers het gevoel krijgen in elkaars vaarwater te komen.
  • Behoud de focus. Gezamenlijk evalueren, ‘zitten we nog op de goede weg?’ kan hier bijvoorbeeld aan bijdragen.
  • Zorg voor een systematische terugkoppeling, informeer elkaar over de ontwikkelingen die cliënten doormaken.
  • Deel successen. Dit creëert draagvlak onder het management en geeft richting aan het samenwerkingsverband.
  • Faciliteer medewerkers. Als mensen zich een nieuwe manier van werken eigen moeten maken, moeten zij daartoe wel in staat gesteld worden.
  • Zorg ervoor dat de randvoorwaarden op orde zijn. Twee belangrijke randvoorwaarden zijn een goede communicatie en PR en een ‘aantrekkelijk en uitnodigend gebouw’.

Meer informatie

Download de publicatie ‘Samenwerken tussen Zorg en Welzijn: nu is de tijd!’. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Jan Willem van de Maat (j.maat@movisie.nl of 030 789 22 32).

Sta ook eens stil bij de 'zachte kant' van samenwerken. Bekijk het filmpje: