Samenwerking tussen formele en informele zorg

Zo hou je alle kikkers in de kruiwagen

Nu mensen langer thuis blijven wonen is het extra belangrijk dat formele en informele zorg soepel op elkaar aansluiten. Hoe kunt u als gemeente de smeerolie zijn?

Movisie buigt zich al sinds de aanloop naar de decentralisaties over deze vraag. Adviseur en expert informele zorg Roos Scherpenzeel heeft diverse gemeenten ondersteund bij het vinden van antwoorden. ‘De druk op mantelzorgers neemt toe. Als gemeente wil je mantelzorgers goed ondersteunen. Dat kan alleen in een samenspel tussen formele en informele zorgorganisaties. Wil je dat die samenwerking soepel en effectief verloopt, dan helpt het als je aandacht schenkt aan vijf aspecten van samenwerking.’

Ambities

Samen met de gemeente versterkte Movisie in Houten de respijtzorg. Beleidsmedewerker Karelle Villerius: ‘We zaten bij elkaar met de gemeente, formele en informele aanbieders van zorg en ondersteuning en met de mantelzorgers zelf. Movisie creëerde een open sfeer. Alle gesprekspartners vertelden iets over hoe mantelzorg hen als persoon raakt. Dat persoonlijke beeld op het netvlies hielp om te denken als mens. Samen formuleerden we wat we in 2020 voor elkaar willen hebben voor de mantelzorger.’

'Om alle kikkers in de kruiwagen te houden is zorgvuldigheid essentieel. Het proces gaat zo snel als de langzaamste gaat.’

Belangen

De gezamenlijke ambitie vormde in Houten het bindmiddel voor de samenwerking. Scherpenzeel: ‘De mantelzorger voorop stellen is voor iedereen motiverend. Het helpt om in lastige situaties de eigen organisatiebelangen te parkeren. Wat daarbij ook helpt is kleine stappen zetten. Vanuit 2020 terug naar het hier en nu. Wat is het eerste dat we aan moeten pakken? Om alle kikkers in de kruiwagen te houden is zorgvuldigheid essentieel. Het proces gaat zo snel als de langzaamste gaat.’

Relatie

Villerius: ‘De eerste keer was het stilletjes bij de welkomstkoffie. Tijdens het traject leerden de samenwerkingspartners elkaar van mens tot mens kennen. Bij de vierde en laatste grote bijeenkomst moesten we ons best doen om er tussen te komen, zo geanimeerd was het. Voor de relatie tussen de zorgpartijen en de gemeente was het goed dat Movisie de gesprekken leidde. Zij zijn een neutrale partij. Zeker bij gesprekken over de rolverdeling had dat meerwaarde, omdat de gemeente ook opdrachtgever is.’

Organisatie

Als smeerolie in de samenwerking werkt ook dat gesprekspartners elkaars manier van werken leren begrijpen. Alleen dan kunnen ze elkaars deskundigheid op waarde schatten. Villerius: ‘Dat gaat een stap verder dan elkaar persoonlijk kennen. We hebben in Houten een uitgebreid ondersteuningsaanbod. Dankzij het traject met Movisie weet iedereen veel beter wat, waarom en hoe de ander het doet.’

Infographic Vijf aspecten van samenwerking

Proces

Het traject in Houten bestond uit een viertal bijeenkomsten met, in de woorden van Scherpenzeel: ‘The whole system in the room.’ Vanaf 2017 komen er halfjaarlijkse netwerkbijeenkomsten met al deze partijen. Villerius: ‘We volgen de voortgang en doorontwikkeling rondom het thema ondersteuning en respijtzorg. Het initiatief hiervoor komt bij het steunpunt mantelzorg te liggen. Zij krijgen steeds meer de rol van spin in het web. De rol van de gemeente verandert daardoor van regisserend naar faciliterend.’

Samenspel tussen de formele en informele zorg

Wilt u, net als in Houten, het samenspel tussen de formele en informele zorg versterken? Of als gemeente aan de slag met het verbeteren van de ondersteuning van mantelzorgers? Onze adviseurs denken graag met u mee over een geschikte aanpak. Vanuit onze expertise doorzien we de impact van de transformatie voor de mantelzorgers en hun naasten, voor aanbieders en voor beleidsmakers en uitvoerders van uw gemeente. We herkennen en versterken wat goed gaat, en waar het minder gaat sturen we op verandering met actuele en in de praktijk getoetste kennis.

Neem vrijblijvend contact op met Roos Scherpenzeel: r.scherpenzeel@movisie.nl of 030 78 92 065.

Dit artikel verscheen in MOVISIES - februari 2017. MOVISIES is ons gratis relatieblad en verschijnt drie maal per jaar. Neem nu een abonnement door u aan te melden.