Schakelen tussen vormen van werk: Simpel Switchen écht makkelijk maken
Vier regio's aan de slag in lerende praktijken Simpel Switchen
Simpel Switchen gaat over het wisselen tussen de ene en de andere vorm van werk. Zoals de stap van dagbesteding naar betaald werk. Of de stap van beschut werk naar dagbesteding. De praktijk leert dat deze overgangen allesbehalve simpel zijn. In de regio’s Veenendaal, Weert, Eindhoven en Rotterdam vormen samenwerkende regionale organisaties lerende praktijken om de switches soepeler te maken. Hoe gaat dit in z’n werk en wat leren de regio’s van elkaar?
Simpel Switchen vraagt om domein overstijgende samenwerking tussen zorg, sociale ontwikkelbedrijven, gemeenten, UWV en bedrijven met elk hun eigen uitvoering van en opvattingen jegens wetten en regelgeving. Binnen een lerende praktijk nemen organisaties deel die zich richten op het verbeteren van de arbeidsparticipatie van mensen met een (psychische) beperking. Ook de regio’s onderling wisselen met elkaar uit, tijdens online of live bijeenkomsten.
Switchen echt simpel maken
‘We zien dat switches in de praktijk vaak complex zijn door versnipperde regelgeving, onduidelijke verantwoordelijkheden en financiële onzekerheden', vertelt Jessica de Ruijter, projectmedewerker vanuit Movisie. ‘Door voorbeelden te delen, daarvan te leren en praktische oplossingen te ontwikkelen, bouwen we aan een systeem dat beter aansluit bij de realiteit van mensen. Zodat switchen echt simpel wordt.’
Wie betaalt?
In de lerende praktijken passeren verschillende casussen de revue. Zo heeft Rotterdam te maken met een man die vanuit de Wajong uitkering naar beschut werk wil. Hij wordt begeleid door zowel het UWV als de gemeente Rotterdam. Maar wie moet de begeleiding en de werkplek uiteindelijk betalen?
Duidelijke afspraken en begeleiding
In Weert wil een medewerker met een WIA-uitkering die voorheen werkzaam was binnen de Sociale Werkvoorziening blijven werken bij het ontwikkelbedrijf als dagbesteding. De overstap naar dagbesteding in één keer zou een te grote verandering zijn. Vrijwilligerswerk leek een optie, maar dit bracht risico’s met zich mee, zoals arbeidsmarktverdringing en juridische complicaties rond dienstverbanden. Uiteindelijk werd een tijdelijke oplossing gevonden: een paar uur per week dagbesteding passend bij zijn begeleidingsbehoefte. Dit kon via een onder aanneming van een zorgorganisatie, met duidelijke afspraken en begeleiding op locatie.
Deelnemers project lerende praktijken Simpel Switchen
Werkgevers over de streep helpen
Veenendaal merkt dat werkgevers terughoudend zijn bij het aannemen van mensen met een psychische kwetsbaarheid. Hoe kunnen deze over de streep worden geholpen? In de regio FoodValley is al wel een behoorlijk breed aanbod van werkgevers met wie Veenendaal samenwerkt. Deze hebben zich verenigd in het Inclusief Ondernemersnetwerk (ION). Werkgevers krijgen trainingen die helpen bij het sociaal ondernemerschap, zoals een workshop autisme belevingscircuit en de trainingen Werk Onbeperkt (medewerkers met een beperking) en Werk Onbegrensd (werknemers die statushouder zijn).
Aan het woord: Marcel Simons, beleidsaviseur Werk en Inkomen gemeente Veenendaal
Waarom heeft Veenendaal zich aangemeld als lerende praktijk?
‘Sinds dit jaar geeft de gemeente Veenendaal een impuls aan arbeidsparticipatie van mensen met een beperking in het project Simpel Switchen – Kansen voor Veenendaal. De lerende praktijk kan ons helpen om beter inzicht te krijgen in succesfactoren, maar ook in belemmeringen. Ook zie ik het als een kans om met Movisie, VGN en Cedris en de andere samenwerkingsverbanden in gesprek te komen en kennis en ervaring uit te wisselen. Daarnaast biedt het de mogelijkheid om inhoudelijke vraagstukken verder uit te diepen en blijven we op de hoogte van landelijke ontwikkelingen. Door gebruik te maken van elkaars (praktische) tools hoeft het wiel niet steeds opnieuw te worden uitgevonden.’
Wat zijn de belangrijkste vraagstukken rondom Simpel Switchen waar Veenendaal een antwoord op wil?
‘Hoe zorgen we dat in onze eigen organisatie de kennis en kunde aanwezig zijn en dat de juiste mensen met elkaar samenwerken? Een ander belangrijk vraagstuk is hoe we goed zicht krijgen op de doelgroep Simpel Switchen. Hiervoor ontwikkelen we een monitor die ook inzicht geeft in het effect van wat we doen. Ook ontwikkelen we een netwerkgerichte samenwerking tussen gemeente, UWV, zorgaanbieders, vrijwilligersorganisaties en werkgevers. Wat vraagt deze samenwerking en de daaraan onderliggende contractvorming met zorgaanbieders? Wat hebben zij nodig om de switches te faciliteren, wat betekent dat voor hun bedrijfsvoering en welke prestatieafspraken maken we? Tot slot willen we belemmeringen in beleid en uitvoering wegnemen. Een belemmering is bijvoorbeeld de switch terug naar dagbesteding. Zolang deze er voor aanbieders en cliënt nog is, zullen veel cliënten de overstap naar betaald werk nog te spannend vinden. Hoe zorgen we dat switchen écht makkelijk kan en hoe borgen we dit?’
Wat zijn de belangrijkste leerpunten tot nu toe?
‘Ook bij grote ambities horen kleine successen. Het was echt nodig om elke keer weer met elkaar te kijken naar wat we nu aan het doen zijn en de stappen die we zetten weer wat kleiner te maken. Ook kost het tijd en aandacht om alle zorgaanbieders aan te haken. We hebben ervoor gekozen om Simpel Switchen vanuit dagbesteding niet bij één zorgaanbieder te beleggen. We willen immers onze inwoners ook ruimte bieden voor keuzes waar je je op je plek voelt. Daar geloven wij echt in, maar dat vraagt ook om veel werkbezoeken, kennismakingen en uitwisseling. Onze focus ligt nu met name op de zorgaanbieders, maar af en toe ontvangen we casussen waarvoor het nog onduidelijk is waar die vandaan komen, wie er over gaat (Wmo of Participatiewet) en wat de betrokkenheid is van het UWV. In de toekomst willen we ook voor deze casussen de juiste lijntjes helder hebben.’