Snel zicht op alle sociale thema’s met de Wat werkt bij-dossiers

Na de gemeenteraadsverkiezingen nemen nieuwe raadsleden hun zetel in, waarna tal van nieuwe wethouders later zullen volgen. Velen gaan zich bezighouden met het sociale domein. Dat betekent gedegen inwerken, om daarna verantwoorde besluiten te kunnen nemen. Via de overzichtelijke ‘Wat werkt bij-dossiers’ helpt Movisie daarbij. De dossiers geven snel inzicht in alle grote thema’s in het sociaal domein.

‘In de dossiers geven we korte en krachtige beschrijvingen van tal van vraagstukken in het sociale domein’, vertelt Hanneke Mateman, projectleider ‘Wat werkt bij…’ bij Movisie. ‘Raadsleden en wethouders, maar ook gemeentelijke ambtenaren en sociaal professionals krijgen zo de aard van de vraagstukken, de omvang en de doelgroepen snel in beeld. Zodat ze niet zelf in allerlei onderzoeksrapporten hoeven te duiken. Wij hebben alle kennis op één plek toegankelijk gebundeld.’

Naar de Wat werkt bij-dossiers

Zicht op de grotere context

Er zijn dossiers op verschillende thema's: eigen regie, schuldhulpverlening, cliëntenparticipatie, preventie partnergeweld, aanpak armoede, eenzaamheid, sociaal en gezond, sociale innovatie, outreachend werken, mantelzorg, hulp na seksueel misbruik, culturele interventies, implementatie, activering en integraal werken. Elk dossier van ‘Wat-werkt-bij…’ biedt zicht op de grotere context, er zitten geen kant-en-klare recepten in voor wat je lokaal moet doen.

Wat werkt bij-dossiers

De dossiers van ‘Wat werkt bij ...’ bieden handzame informatie over werkzame factoren bij de aanpak van sociale vraagstukken, gebaseerd op de laatste stand van zaken in de wetenschappelijke literatuur en effectonderzoek. Ze bieden zowel hulp bij de reflectie op bestaande aanpakken als de ontwikkeling van nieuwe werkwijzen.

Helicopterview

Mateman: ‘Elke gemeente heeft z’n eigen ambtenaren om te kijken wat lokaal speelt. Dit kan enorm verschillen, de lokale kleur kan alleen door de professionals en de ambtenaren worden aangebracht. Movisie biedt een helicopterview. Bijvoorbeeld in het armoededossier: welke factoren dragen bij aan armoede, welk effect heeft stapeling van verschillende regelingen en hoe werken processen van overerfbare armoede, de armoede van generatie op generatie?’

'Welke factoren dragen bij aan armoede?’

Samen doen wat werkt

Alle dossiers geven raadsleden en wethouders inhoudelijke informatie en argumenten om met maatschappelijke initiatieven en stakeholders in de eigen gemeente het gesprek aan te gaan. De ‘Wat werkt bij-dossiers' zijn een belangrijk onderdeel van de lerende lokale uitvoeringspraktijk, waarin alle betrokkenen samenwerken aan een opgave. Omdat hardnekkige sociale opgaven géén quick fix kennen en elke context een eigen startsituatie heeft. Samen doen wat werkt vraagt wat werkt kennis én werken in samenhang.

Methodieken

De dossiers zijn niet allemaal hetzelfde. Sommigen gaan in op inhoudelijke thema’s, zoals mantelzorgondersteuning of schuldproblematiek. Andere dossiers behandelen meer de methodieken, zoals de implementatie van interventies en outreachend werken. ‘De methodieken worden vooral door sociaal professionals gewaardeerd, terwijl de inhoudelijke dossiers veel belangstelling krijgen van bestuurders en beleidsmakers. Met name de inhoudelijke dossiers armoede en eenzaamheid worden vaak gedownload, daar krijgen we ook de meeste vragen over’, vertelt Mateman.

Vervolgtrajecten

Op elk ‘Wat werkt bij-dossier’ kan Movisie gemeenten ook helpen bij de invulling van vervolgtrajecten. Een mooi voorbeeld is Amsterdam, waar de gemeente een vervolgtraject is gestart op het gebied van eenzaamheidsbestrijding. Het was de wens van de gemeente om te komen tot een bundeling van krachten en verbetering van de kwaliteit van bestaande aanpakken. Mateman: ‘De gemeente Amsterdam en Movisie werken samen aan een leer- en verbetertraject, waarin kennis en ervaringen uit de praktijk en wetenschappelijke inzichten uit de 'Wat werkt bij-dossiers' elkaar versterken. Er wordt gebouwd aan een leerinfrastructuur, geïnvesteerd in netwerkversterking en kwaliteitsverbetering van interventies. Samen lerend, doen we wat werkt.’

Eenzaamheid: het begint met snappen

80.000 Amsterdammers voelen zich ernstig eenzaam, wist ‘eenzaamheidsregisseur’ Marijke Andeweg van de gemeente Amsterdam. Maar eenzaamheid is een complex probleem, elke eenzame heeft z’n eigen verhaal. ‘Het is een veelkoppig monster, dat je eerst werkelijk moeten leren snappen’, vertelt Andeweg. ‘Maar het was bij ons niet goed bekend wat wel werkt en wat niet.’ Andewegs team roept daarom hulp in van Movisie, dat een Wat werkt bij-dossier heeft over eenzaamheid. Het is gebaseerd op internationale overzichtsstudies. Daaruit blijkt onder meer het belang van maatwerk en het leren veranderen van gedachtenpatronen. Dit zijn in Amsterdam nu belangrijke elementen geworden voor de beoordeling van subsidieaanvragen van hulp- en vrijwilligersorganisaties. Lees meer over het traject in Amsterdam.

Dit artikel is een licht bewerkte versie van een artikel dat eerder in het magazine van Binnenlands Bestuur verscheen.