Sociaal werkers gedreven door onrecht: 'We schreeuwen wel, maar haast niemand hoort ons'
De derde editie van De Agenda van het Sociaal Werk staat voor de deur (donderdag 11 november 2021). Dit jaar gaat het over 'Drijfveren en daadkracht'. Sociaal werkers zetten zich elke dag opnieuw in, omdat ze inwoners willen ondersteunen. De laatste tijd lijkt daarnaast de drijfveer om systeemfouten aan te willen pakken terrein te winnen. Hoe komt dat, en wat betekent dat?
In de Grote Raadpleging van het Sociaal Werk kwamen dit voorjaar verschillende drijfveren naar voren: ‘mensen willen helpen’ is een belangrijke motivatie voor sociaal werkers. Net als het bijdragen aan de bestaanszekerheid van mensen en het bevorderen van hun welzijn.
Onrecht
Naast deze directe hulpverlening worden sociaal werkers ook gedreven door het onrecht dat ze zien. Ze willen systeemfouten aanpakken, en op die manier indirecte hulpverlening bieden. Maar ze merken ook hoe lastig dat is. Een van de sociaal werkers die meedeed aan de grote raadpleging verwoordde het zo: ‘Mensen komen vast te zitten in een systeem en wij als sociaal werkers schreeuwen wel, maar haast niemand hoort ons.’
De Agenda van het sociaal werk 2021
Op donderdag 11 november vindt de derde editie van De Agenda van het sociaal werk plaats. Het thema van dit jaar? Drijfveren en daadkracht. We bieden een sprankelend online programma waarin we stil staan bij de ‘drive’ van sociaal werkers en hoe je deze drijfveren omzet in daadkracht.
Je kunt je hier aanmelden voor de Agenda van het sociaal werk
Herhaling
Mariël van Pelt, senior adviseur, hoort dit soort geluiden tegenwoordig steeds vaker van sociaal werkers. ‘Ze zien vaak een herhaling van dezelfde problemen. Neem het voorbeeld van een bepaalde woning die is gereserveerd voor statushouders, maar de omwonenden hebben daar problemen mee en dat leidt tot burenruzies. Als sociaal werker kun je dan de ruzies proberen te sussen, of misschien regelen dat de statushouders een andere woning krijgen.’
'De roep om de menselijke maat klinkt steeds harder'
Sociale kwestie
Maar bij het volgende gezin dat er komt wonen, begint het dan weer van voren af aan. Sociaal werkers zoeken steeds vaker naar maatschappelijke oplossingen voor dit soort vraagstukken, merkt Van Pelt. In het geval van de terugkerende burenruzies ging de sociaal werker in kwestie het gesprek aan met de woningcorporatie en de gemeente om het probleem aan te kaarten. Van Pelt: ‘Ze maken het individuele probleem tot een sociale kwestie.’
Menselijke maat
Marcel Ham, hoofdredacteur van het Tijdschrift voor Sociale Vraagstukken (TSV), herkent dit beeld. ‘Maatschappelijke betrokkenheid in zorg en welzijn, daar gaat ons jaarboek over, dat we op 11 november lanceren.’ De toeslagenaffaire markeert misschien wel een kanteling van de tijdsgeest. Niet alleen onder sociaal werkers, maar ook elders in de samenleving komt er meer aandacht voor bestaanszekerheid en klinkt de roep om de menselijke maat steeds harder.
Discussie
Volgens Ham stuiten we op de grenzen van het managementdenken dat decennialang overheerste in politiek en beleid, en ook het sociaal werk doordesemde. ‘Het individualistische denken en zaken als tijdschrijven, het grote beroep op zelfredzaamheid van mensen: het wordt nu allemaal ter discussie gesteld. Het besef groeit dat de voorwaarden om voor volwaardig mee te kunnen doen, wel gewaarborgd moeten worden door de instituties.’
