‘Sociaal werkers moeten kennis beter kunnen benutten’

Het ontbreekt in het sociaal werk aan een solide kennisbasis. In de Routekaart ‘Op weg naar een stevig kennisfundament Sociaal Werk’ is uitgewerkt hoe daar verandering in te brengen. Het gaat over twee sporen: er komt meer sociaal werk kennis en die wordt bovendien beter benut in de werkpraktijk.

Onderwijspartijen, kennisinstellingen, Sociaal Werk Nederland, Movisie en de beroepsvereniging voor sociaal werkers BPSW werkten samen met tal van partners uit het werkveld aan deze Routekaart. Mariël van Pelt van Movisie en Erna Hooghiemstra van de Hogeschool Rotterdam vormden het hoofdschrijversduo van de Routekaart Op weg naar een stevig kennisfundament Sociaal Werk.

Verklaarbaar

‘Het klinkt misschien alarmerend dat er geen goed kennisfundament is’, zegt Van Pelt, ‘maar het is wel verklaarbaar.’ Het sociaal werk is pas sinds 2014 als eigenstandige academische discipline erkend. ‘In de laatste paar decennia heeft het sociaal werk onderzoek een vlucht genomen. Maar een stevig kennisfundament gaat niet alleen over meer kennis. Die kennis moet voor sociaal werkers ook goed te vinden zijn en toepasbaar’, benadrukt Van Pelt.

Stevige positie

Een stevig kennisfundament zal sociaal werkers helpen in het dagelijks werk, stelt Van Pelt. ‘Ze worden hiermee geholpen bij de analyse van sociale vraagstukken en hulpvragen. Meer kennis helpt om andere oplossingen te zien. En het helpt hen om een stevige positie in te nemen. Want met kennis kun je je handelen verantwoorden. Dat geldt voor individuele sociaal werkers die samenwerken met andere professionals, maar ook voor sociaal werk organisaties en de beroepsgroep als geheel.’

Medische blik

Zo staat in de Routekaart het voorbeeld van basisschoolleerlingen die individueel worden behandeld vanwege hun angstproblemen, terwijl het pedagogisch klimaat niet op orde is. Dat in dit soort gevallen de medische blik de overhand heeft, betekent dat de kennis over preventie en welzijn steviger ingebracht moet worden. Bijvoorbeeld door het schoolmaatschappelijk werk of door sociaal werkers die in een zorgadviesteam zitten van een school.

Structureel probleem

Van Pelt noemt nog een ander voorbeeld dat laat zien hoe kennis kan helpen om breder naar individuele vragen te kijken. ‘Als iemand met een bijstandsuitkering gaat verhuizen naar een andere gemeente, ontstaat er vaak een gat in de overmakingen van de uitkeringen. Als schuldhulpverlener kun je dan proberen dit zo goed mogelijk op te lossen voor deze persoon. Maar als je weet dat dit een structureel probleem is, dan kun je het ook samen met je organisatie aankaarten bij de gemeenten in kwestie.’

Kennis- en onderzoeksagenda Sociaal Werk

Met de gestructureerde Kennis- en onderzoeksagenda voor het sociaal werk die sinds 2020 bestaat, is al een belangrijke stap gezet voor wat betreft de inhoudelijke focus voor de komende jaren. ‘We hebben meer dan driehonderd sociaal werkers uit verschillende werksoorten geraadpleegd bij het formuleren van de kennisimpulsen die in de agenda staan’, vertelt Van Pelt.

Lees verder op Zorg+Welzijn

Dit is een verkorte versie van het artikel dat eerder op de website van Zorg+Welzijn verscheen.

Lees het volledige artikel op Zorg+Welzijn