Sociale veiligheid gaat over de dreiging van geweld
Tegenover mij in de trein zaten twee jonge vrouwen van ongeveer 19 jaar. Ik volgde hun dialoog waarin ze tips uitdeelden over het uitgaansleven. ‘Je kan het beste een spijkerbroek aantrekken’, zei één van de meiden. ‘Nee, joh’, was het antwoord, ‘daar gaat de naald gewoon doorheen’. Ik raakte met de jonge vrouwen in gesprek. Zij deden mij wederom realiseren dat de impact van seksueel geweld niet alleen zit in het concrete geweld, maar al begint bij de dreiging van dat wat je zou kunnen overkomen.
De eerste keer dat ik hoorde over het fenomeen ‘needle spiking’, was ik geschokt en verbijsterd. Wat is hier aan de hand, vroeg ik mij af, als je als jonge vrouw zomaar met een naald geprikt kan worden en onwel kan worden. Inmiddels weet ik meer. Er is nog steeds wel het één en ander onduidelijk, maar er worden ook steeds meer meldingen gedaan. Zo vermeldde afgelopen zomer het Belgische Rode Kruis dat er op een festival in België twintig meldingen van ‘needle spiking’ waren binnengekomen.
Orange the World
Van 25 november tot 10 december vraagt de wereldwijde campagne Orange the World aandacht voor geweld tegen vrouwen en meisjes. Ook Movisie doet mee. In artikelen, blogs en podcasts delen we onze kennis over de preventie en aanpak van geweld tegen vrouwen en meisjes. Meer weten? Lees dan hier verder.
In de trein maakte ik mij ernstig zorgen over de jonge vrouwen. De dreiging van ‘needle spiking’ maakt de omgeving, waarin deze jonge vrouwen zich moeten ontplooien, sociaal onveilig.
Sociale Veiligheid
Als we het hebben over sociale veiligheid bedoelen we vaak het tegenovergestelde: onveiligheid. Onveiligheid hangt nauw samen met een dreiging met geweld: in dit geval het risico om slachtoffer te worden van needle spiking. Deze dreiging zorgt voor gevoelens van angst. Volgens het Sociaal en Cultureel Planbureau voelen gelukkig steeds minder mensen zich wel eens onveilig. Tegelijkertijd geeft het SCP aan dat de onveiligheid en beleving daarvan ongelijk verdeeld is. Wat blijkt? Vrouwen voelen zich veel vaker onveilig dan mannen. Daarnaast voelen ook meer jongeren dan ouderen zich onveilig.
Sociale onveiligheid gaat niet over het fenomeen of needle spiking écht daadwerkelijk vaak voorkomt. Het gaat over de dreiging dat het je überhaupt kan overkomen.
'In de publieke en openbare ruimte moet sociale veiligheid de norm zijn'
Aanpak seksueel geweld en seksueel grensoverschrijdend gedrag
Mariëtte Hamer heeft de opdracht aanvaard om als onafhankelijk regeringscommissaris het boegbeeld te zijn van de aanpak van seksueel geweld en seksueel grensoverschrijdend gedrag. Een nobele en broodnodige opdracht. In de aanpak van seksueel grensoverschrijdend gedrag is het daarbij wel belangrijk om niet alleen de focus te leggen op feitelijk gedrag, maar ook op de dreiging van seksueel grensoverschrijdend gedrag. In de publieke en openbare ruimte moet sociale veiligheid de norm zijn. Geen geweld, maar ook geen dreiging van geweld.
Sociale veiligheid maken we samen
Iedereen kan een bijdrage leveren aan de sociale veiligheid. Discotheken, danspartners, festivalgangers, ouders van jongeren, veiligheid maken we samen. Maar vaak weten omstanders niet goed wat ze kunnen doen. Dat heeft verschillende oorzaken. Soms herkennen zij een situatie niet als grensoverschrijdend, soms zijn ze bang om in te grijpen of weten zij niet hoe ze precies moeten handelen. Toch weten we dat het belangrijk is om uit te dragen dat grensoverschrijdend gedrag niet geaccepteerd wordt. Zorg daarom voor duidelijke gedragsregels in het uitgaansleven, praat als ouders met jongeren over grensoverschrijdend gedrag, let op elkaar bij het uitgaansleven en check of iemand oké is als je je zorgen maakt. Samen maken we het verschil.