Client: ‘Als ik me depressief voel of even gestrest, is het voor mij persoonlijk heel belangrijk dat ik gewoon even kan appen of kan bellen. Dat kan over de kleinste dingen gaan. Effe er voor me zijn. Gewoon even babbelen. Het gevoel weer dat je mens bent. Dat er iemand voor je klaar staat. Dat je niet wordt afgewezen. Je bent door je vader en moeder afgewezen, door die en die afgewezen. En nou stáát er iemand voor je klaar. En dat is een gróót, gróót verschil. Als ik er over praat, maakt me dat bijna altijd aan het huilen. Het is gewoon heel fijn.’ 

We doen als mens snel aannames en oordelen op basis van eerste indrukken. Dat is nou eenmaal hoe we in elkaar zitten. Daarom is het zo mooi dat het de intentie van sociaal professionals is om verder te kijken dan een eerste blik of gevoel. Zij weten dat gezien en gehoord worden een basisbehoefte is van ieder mens. En dat dat vooral zo belangrijk is als je hulp nodig hebt. Als je je gezien en gehoord voelt, kun je je openen voor het onderlinge contact. Het fundament waarop je kunt bouwen voor hulp die werkelijk aansluit bij de behoeften van mensen. Het gaat bij de professionele basishouding dus niet om allerlei methodieken perfect in te zetten, maar het gaat om de onderliggende intentie en de houding waarmee je contact maakt met mensen. Die bepaalt of je de juiste werkrelatie creëert. 

Relationele vaardigheden staan op nummer één als je werkt als sociaal professional. Je wilt dat een relatie met een client fijn verloopt en dat jullie, inwoner én professional, je op je gemak voelen. Zonder een veilig gevoel is het lastig om verbinding met elkaar te maken. Werken vanuit je hart en vanuit echte betrokkenheid draagt daaraan bij. Echtheid en eerlijkheid worden ook vaak genoemd. Dat betekent dat je je eigen gevoelens als professional ook serieus neemt, jezelf laat zien inclusief je kwetsbare kanten. Je bent gewoon mens en mag leren van je samenwerking met inwoners. Je hebt respect voor de ander en durft feedback te geven en vragen.  

Client: ‘Het is belangrijk voor mij dat de professional geen waardeoordeel heeft. Het vertrouwen moet opgebouwd en behouden worden. Het is eigenlijk hetzelfde als met kinderen. Het idee dat je altijd bij iemand terecht kunt ondanks dat je fouten maakt.’ 

Iemand goed leren kennen gaat niet vanzelf. Het is belangrijk om de tijd en ruimte te nemen om de ander echt te zien en te horen. Door goed te luisteren en te erkennen wat de ander inbrengt, laat de ander zich meer zien, ook waar zijn of haar behoeften liggen. Je intuïtie kan hierin een cruciale rol spelen. Soms voel je aan dat jullie beter even samen een patatje kunnen gaan eten of een wandeling maken. Je voelt aan wat zou kunnen werken maar weet dat dit (soms) tegen de procedures in kan gaan. Dit kan spanning geven maar doe een beroep op je zeggenschap, lef en creativiteit om op de juiste manier aan te sluiten bij de inwoner. 

'De hoop en het respect die je voelt, uitstraalt en uitspreekt als professional, maken het verschil'

Professional: ‘De ander de ruimte geven. Ik denk dat je je dan het meest ontwikkelt. Je legt niks op. Maar je kijkt wel: wie ben jij, wat drijft jou, waarom doe je dit, waarom ben je hier? Dat je de tijd neemt. We leven in een jachtige periode en alles moet snel. Maar ik vind het juist mooi om die ruimte te kunnen bieden.’ 

De hoop en het respect die je voelt, uitstraalt en uitspreekt als professional, maken het verschil. Vandaaruit kunnen zich mogelijk nieuwe kansen en mogelijkheden voordoen. Door stress en moeilijke situaties kun je als mens je eigen talenten, kansen en mogelijkheden uit het oog verliezen. Je blik wordt dan vernauwd en de situatie lijkt uitzichtloos. De kansen en mogelijkheden die een professional dan wél ziet, kan een strohalm zijn waar je je aan vast kunt grijpen. 

Professional: ‘Ik vind dat je voor mensen die je in begeleiding hebt altijd de kansen moet zien. Want op het moment dat zij aan zichzelf willen werken met alles wat ze mee hebben gemaakt, dan denk ik dat zij de competenties hebben om heel kansrijk in deze maatschappij te zijn.’