Tijdig en duurzaam hulpverlenen cruciaal in aanpak dak- en thuisloosheid
Het aantal dakloze jongeren tussen de 18 en 30 jaar is in de afgelopen tien jaar verdrievoudigd. Dat iemand niet van de ene op de andere dag dakloos wordt, is bekend. Vaak spelen er al problemen thuis of in een relatie. Ook werkt het systeem niet altijd mee, zoals de lange wachtlijsten en financiële tekorten in de jeugdzorg. Voor succesvolle hulpverlening aan dak- en thuisloze jongeren is een integrale aanpak gewenst. In het nieuwste Wat werkt bij-dossier zijn deze en meer werkzame elementen verzameld.
‘Om erger te voorkomen is op tijd ingrijpen van essentieel belang. Hoe langer een jongere in de situatie van dak- en thuisloosheid verblijft, hoe groter de problemen vaak worden. Zo heeft driekwart van de dak- en thuisloze jongeren schulden en zijn er problemen op het relationele vlak. Ook heeft de doelgroep te maken met psychische problemen zoals trauma’s en verslaving’, aldus Nada de Groot, onderzoeker Movisie.
Download Wat werkt bij-dossier en infographic
Update van het dossier in 2023
Inmiddels is het wat werkt bij-dossier over de aanpak van dak- en thuisloosheid onder jongeren aangevuld met nieuwe wetenschappelijke kennis, professionele kennis en ervaringskennis. De ervaringskennis is ingebracht door jongeren van het Jongerenpanel De Derde Kamer. Lees meer in dit interview.
De basis op orde
De kennis die verzameld is in het dossier Wat werkt bij de aanpak van dak- en thuisloosheid van jongeren benadrukt ook het belang van ‘de basis op orde hebben’. ‘Dak- en thuisloze jongeren hebben grote behoefte aan meer stabiliteit in hun leven. Ze hebben vaak al veel meegemaakt. Om de rust en ruimte te hebben om problemen aan te pakken, is het essentieel om de basis op orde te hebben. Een stabiele woonruimte en inkomen zijn daarbij een noodzakelijk beginpunt’, aldus Nada de Groot.
Aansluiten bij behoeften
Wat ook werkt is als de hulpverlening aansluit bij de behoeften van de jongere. Het is belangrijk dat professionals investeren in (wederzijds) vertrouwen, geduld en vasthoudendheid tonen en niet oordelen, om samen met de jongere te kunnen werken aan een betere toekomst. ‘Jongeren hebben ook hierin behoefte aan continuïteit: vaste hulpverleners, op wie ze kunnen bouwen. En langdurige ondersteuning blijft vaak nodig, ook als ze formeel volwassen zijn en zelfstandig wonen. Deze jongeren kunnen namelijk meestal niet terugvallen op hun ouders.’
Geen steun van het systeem
Uit het dossier blijkt dat ‘het systeem’ niet altijd ondersteunend is aan wat werkt. ‘De huidige tekorten in de jeugdzorg, wachtlijsten en woningnood maken het soms moeilijk voor professionals om te bieden wat echt nodig is’, aldus Nada de Groot. ‘Daarnaast lijkt de kostendelersnorm bij een bijstandsuitkering een rol te spelen bij de enorme toename van het aantal daklozen de afgelopen jaren.’
In het dossier worden ten slotte enkele veelbelovende aanpakken beschreven, zoals het 8-fasenmodel, Krachtwerk, VertrekTraining, Critical Time Intervention, Housing First, Gemengd Wonen, Sociale Netwerk Strategieën, Eigen Kracht conferentie, 100% talent en Family Mediation.
Dit dossier is onderdeel van een serie Wat werkt bij-dossiers.
