Tips om mantelzorgers beter te bereiken

In de meest ideale situatie vinden mantelzorgers zo snel mogelijk hun weg naar het ondersteuningsaanbod. Daarvoor is het nodig om hen actief te informeren over de mogelijkheden. Maar hoe doe je dat? Hoe kun je mantelzorgers beter bereiken?

1. Bedenk welke groepen mantelzorgers je wil bereiken en op welke zorg- en leefplekken je hen kunt vinden

Veel mantelzorgers kun je bereiken op ‘zorgplekken’: de wachtkamer van de huisarts, apotheken, zorgcentra en ziekenhuizen. Daarnaast bereikt u mantelzorgers op de plekken ‘in hun dagelijks leven’: het werk, wijkcentra, bibliotheken, scholen, sportverenigingen en kinderdagverblijven. Maar vergeet ook vooral niet het eigen thuis: daar kijken mensen tv, leest de lokale krant of kijkt op social media. In de infographic Mantelzorgers Beter Bereiken zijn het zorg- en leefpad verbeeld, inclusief vindplaatsen en kruispunten.

Mantelzorgers beter bereiken

Mantelzorgers-beter-bereiken-movisie-woudlopersgids.pdf 2.12 MB

2. Rust professionals toe om (overbelaste) mantelzorgers te herkennen

Professionals zoals de huisarts, medewerker van het Wmo-loket, de jeugdverpleegkundige en GGZ-behandelaar kunnen mantelzorgers wijzen op ondersteuningsmogelijkheden. Ook zogenaamde erfbetreders, mensen die achter de voordeur komen, kunnen een rol spelen als intermediair. Denk aan een wijkteammedewerker, de wijkverpleegkundige, een zorgvrijwilliger, maar ook aan de diaconaal werker van de kerk. Voor u als gemeente is het dus van belang om te zorgen dat deze intermediairs de overbelasting van een zorgnetwerk preventief kunnen herkennen.

3. Zorg voor juiste informatie in de vorm van een overzichtelijke sociale kaart

Geef daarop aan welke mantelzorgsteunpunten, mantelzorgmakelaars en andere ondersteuningsmogelijkheden er zijn in de gemeente, het dorp of de wijk.

Wie is wie?

Mantelzorgsteunpunten zijn ondersteunings- en contactpunten voor mantelzorgers die onder meer emotionele ondersteuning en deskundigheidsbevordering bieden, informatie en advies geven en belangen behartigen; vaak ondergebracht bij organisaties voor vrijwillige thuishulp.

Mantelzorgmakelaars zijn intermediairs die de post hbo-opleiding mantelzorgmakelaar hebben gevolgd en die mantelzorgers ondersteunen bij praktische regeltaken, zoals het aanvragen van een persoonsgebonden budget, het invullen van formulieren, het afstemmen van verlof met de werkgever, waardoor de mantelzorger de zorgtaken beter kan combineren met werk en privéleven; werken vaak zelfstandig en soms bij steunpunten mantelzorg; verwant aan de functie van mantelzorgconsulent.

4. Sluit het taalgebruik aan bij de beleving

Mantelzorgers herkennen zich niet altijd in de term ‘mantelzorger’. Let in communicatie dus op het taalgebruik. Het woord mantelzorg is niet bij iedereen bekend en bovendien willen veel mensen geen ‘mantelzorger’ genoemd worden. In voorlichtingsmateriaal kunt u beter vragen ‘Zorgt u voor iemand? Pas daarnaast jouw taalgebruik zoveel mogelijk aan op de doelgroep wanneer de gemeente zich richt op specifieke groepen mantelzorgers, zoals jonge mantelzorgers.

5. Betrek de mantelzorger bij het keukentafelgesprek

Betrek de mantelzorger zo vroeg mogelijk bij de voorbereiding voor een (keukentafel)gesprek met de zorgvrager. En zorg dat ook de situatie van de mantelzorger zelf ter sprake komt in dit gesprek. Je kunt hem of haar in het intakeformulier al vragen na te denken over wie nog meer betrokken zijn bij de zorg. Blijf ook na het gesprek de mantelzorger betrekken in correspondentie.

6. Benut de mantelzorgwaardering als contactmoment

Mantelzorgwaardering is het jaarlijkse extraatje voor mantelzorgers en biedt een laagdrempelige mogelijkheid tot contact. Je kunt dit benutten om de mantelzorger te vragen hoe het met hem of haar gaat en in gesprek te gaan over eventuele ondersteuningsmogelijkheden.