Uitkeringsgerechtigden doen vrijwilligerswerk in de zorg
Katwijk geeft kansen om erbij te horen
In 2015 heeft de gemeente Katwijk negen langdurig werklozen opgeleid tot respijtvrijwilliger. De deelnemers hebben het certificaat op zak, doen respijtzorg en geven aan nog heel lang vrijwilligerswerk te willen doen. Movisie begeleidde het traject. Is dit ook iets voor andere gemeenten?
Een echte tegenprestatie volgens de Participatiewet is dit niet. Maar feit is dat de gemeente Katwijk negen uitkeringsgerechtigden die laag op de participatieladder staan zover heeft gekregen dat ze maatschappelijk actief zijn geworden. Asli Filiz van Welzijnskwartier, uitvoerder van het project, geeft aan: 'Het is wel degelijk een tegenprestatie. Ze doen acht uur per week iets terug voor de samenleving, maar wel op vrijwillige basis. Ik denk niet dat het lukt om mensen verplicht vrijwilligerswerk te laten doen in de zorg. Motivatie is een voorwaarde.'
Hechte groep
De groep uitkeringsgerechtigden is acht maanden lang door Movisie getraind tot vrijwilliger in de respijtzorg. Respijtzorg houdt in dat ze zorgtaken overnemen van zwaarbelaste mantelzorgers. De training bestond uit één bijeenkomst per maand waarin alle aspecten van respijtzorg aan bod kwamen, maar ook thema’s als ‘Leiderschap over je eigen leven’ en ‘Bewust worden van grenzen’ en ‘Sterk staan in je werk’. 'Er is een hechte groep ontstaan met veel hartelijkheid en medeleven', vertelt Filiz. 'De deelnemers – allemaal vrouwen – zagen elkaar ook buiten de training. Dat zorgde voor minder uitval. Eén deelnemer is aan het begin al gestopt vanwege werk. De rest doet nu vrijwilligerswerk. Uit de evaluatie blijkt dat ze meer zelfvertrouwen hebben gekregen, dat hun netwerk is vergroot en dat ze het liefst verder willen met dit traject.'
Klantmanagers
Het initiatief om mensen met een uitkering op te leiden tot respijtvrijwilliger kwam van de gemeente Katwijk. De twee afdelingen ‘sociale zaken’ en ‘maatschappelijke zaken’ zijn begin 2015 het traject gestart. De klantmanagers hebben klanten gevraagd of ze interesse hebben. De lokale welzijnsorganisatie Welzijnskwartier heeft de coördinatie voor rekening genomen. Filiz: 'Ik heb een rondje gemaakt langs vrijwilligersorganisaties in Katwijk en gepolst of ze interesse hebben om een langdurig werkloze als vrijwilliger op te nemen. Alle organisaties wilden het wel proberen. Vervolgens heb ik een speeddate georganiseerd waar organisaties en deelnemers met elkaar konden kennismaken. Later ben ik met elke vrijwilliger meegegaan naar de organisatie. Het kost tijd om zoiets goed op te zetten. Maar voor de volgende groep kan ik het rondje langs de organisatie overslaan.'
Ook voor nieuwkomers
Jolanda Elferink van Movisie: 'De gemeente kan dit traject ook inzetten voor nieuwkomers, voor vluchtelingen die net een status hebben. Zeker als het gekoppeld is aan een taaltraject.'
Succesfactoren
Met dit traject legt de gemeente een link tussen de Participatiewet en de Wmo. Filiz kan het elke gemeente aanraden om zoiets op te zetten. 'Je bereikt hiermee een groep mensen die qua leeftijd en opleiding net buiten de boot van de arbeidsmarkt valt. Voorwaarde voor succes is dat je goede contacten hebt met de vrijwilligersorganisaties. Je kunt pas starten met de training als je plekken hebt voor de deelnemers. Verder hebben wij het traject feestelijk afgesloten met een certificaat en dat kan ik iedereen aanraden. Dat is een opsteker voor de deelnemers en een compliment voor de organisaties.'
Dit artikel verscheen eerder in MOVISIES (februari 2016)
Meer lezen?
Goede ondersteuning van mantelzorgers en vrijwilligers: hoe pak je dat als gemeente aan?
