Begrippenlijst

GALA

Het GALA is een afkorting dat staat voor het Gezond en Actief Leven Akkoord. Het hoofddoel van het akkoord is het bereiken van een gezonde generatie in 2040. In het GALA worden verschillende thema’s en akkoorden aan elkaar verbonden. Deze integrale manier van kijken naar gezondheidsvraagstukken vraagt een domeinoverstijgende werkwijze van gemeenten, rijksoverheden en zorgverzekeraars. Dat maakt dat het GALA beoogt een grote verandering teweeg te brengen in de maatschappij en in het werken aan sociale vraagstukken. Het akkoord is opgesteld door rijksoverheden, gemeenten (VNG) en zorgverzekeraars.

Sociale basis

Het versterken van de sociale basis is één van de subdoelen uit het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA). In het GALA wordt de sociale basis gezien als alle vrij toegankelijke formele en informele activiteiten en voorzieningen die gericht zijn op het ontmoeten, ondersteunen, ontplooien en ontspannen. Maar het begrip sociale basis is een jong begrip dat nog volop in ontwikkeling is.

IZA

Het IZA is een afkorting voor het Integraal Zorgakkoord. Dit akkoord is gesloten tussen verschillende partijen in de zorgsector, het ministerie van VWS, zorgverleners en zorgverzekeraars. Het doel is samenwerken aan het toegankelijk en betaalbaar houden van de gezondheidszorg én de kwaliteit te verbeteren. Veel afspraken uit het IZA hebben een direct verband met afspraken uit het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA).

WOZO

Het WOZO is een afkorting die staat voor het Programma Wonen, Ondersteuning en Zorg voor Ouderen. Dit programma is een bundeling van maatregelen uit het coalitieakkoord van 2022 en andere al bestaande beleidsprogramma’s. Het hoofddoel van het WOZO is om zorg voor ouderen anders te organiseren zodat deze zorg toegankelijk, kwalitatief en betaalbaar te houden. Het WOZO wordt gedreven door maatschappelijke trends als vergrijzing en tekorten aan zorgprofessionals in de ouderenzorg.

Brede SPUK

De afkorting SPUK staat voor Specifieke Uitkering, een gebundelde uitkering voor de uitvoering van beleid door gemeenten. De zogenaamde Brede SPUK is de financiële regeling waarmee alle gemeenten in 2023 subsidie hebben aangevraagd voor de uitvoering van het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) en het Sportakkoord II. De subsidie wordt verstrekt door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) voor de periode 2023-2026. De hoogte van de subsidiebedragen is per gemeente vastgesteld.

Veelgestelde vragen

Wat heeft het versterken van de sociale basis te maken met GALA?

Het versterken van de sociale basis is één van de doelen uit het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA). De sociale basis wordt gezien als alle vrij toegankelijke formele en informele activiteiten en voorzieningen die gericht zijn op het ontmoeten, ondersteunen, ontplooien en ontspannen. In het GALA is het versterken van de sociale basis een van de instrumenten om in 2040 een gezonde generatie te bereiken.

Is er een definitie van de sociale basis?

De sociale basis betekent: vrij toegankelijke formele en informele activiteiten en voorzieningen gericht op het elkaar ontmoeten en ondersteunen, ontplooien en ontspannen die zorgen dat mensen kunnen samenleven en meedoen. Het versterken van de sociale basis gaat over het omzien naar elkaar in de wijken, buurten en dorpen. Maar ook over het autonoom kunnen leiden van het leven met eigen regie en een netwerk vanuit die basis.

Wat heeft eenzaamheid te maken met de sociale basis en het GALA?

Het aanpakken van eenzaamheid is een van de actiepunten voor gemeenten die onder het doel van het versterken van de sociale basis in het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) valt. Bij de lokale aanpak eenzaamheid worden mensen gestimuleerd om in hun eigen leefomgeving actief mee te doen. Bijvoorbeeld samen tuinieren in een buurtmoestuin of het plaatsen van een buurtbankje.

Waar kan ik vinden welke budgetten mijn gemeente krijgt voor het GALA?

In 2023 hebben alle gemeenten subsidie aangevraagd voor de uitvoering van het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) en het Sportakkoord II. Deze Brede SPUK-gelden worden verstrekt door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) voor de periode 2023-2026. De hoogte van de subsidiebedragen is per gemeente vastgesteld op basis van inwoneraantal, inkomensniveau en opleidingsniveau (proxy voor gezondheidsachterstanden.

Deze lijst wordt de komende tijd aangevuld met nieuwe informatie.