Vier manieren om extra inkomsten te genereren

...en de knelpunten die vrijwilligersorganisaties hierbij tegenkomen

De overheidssubsidies voor vrijwilligersorganisaties nemen af. Om dit te compenseren, zijn vrijwilligersorganisaties vaak op zoek naar nieuwe inkomstenbronnen. Vereniging NOV onderzocht het verloop van die zoektocht onder 234 organisaties. En de knelpunten die zij hierbij tegenkomen, zoals de ingewikkelde subsidieaanvraagprocedures, de uitgebreide verantwoording en de beperking op de verhuur van de eigen ruimten.

Er zijn vier manieren van het werven van extra inkomsten die veel organisaties noemen, elk met zijn eigen knelpunten:

1. Extra subsidie aanvragen bij fondsen of overheid

Van de 234 zeer diverse organisaties die de enquête hebben ingevuld, is meer dan 90% op zoek naar extra inkomsten. Bijna twee derde heeft daarvoor actie ondernomen. De meeste organisaties hebben een subsidieverzoek gedaan bij een fonds of de overheid. Ze lopen er vaak tegenaan dat de tijdsinvestering en extra kosten voor externe deskundigen niet in verhouding staan met de aangevraagde middelen.

'De accountantskosten zijn bijna gelijk aan het subsidiebedrag'

Voor het aanvragen van subsidie is specifieke deskundigheid nodig. Deze is in eerste instantie gezocht onder de eigen vrijwilligers, maar wanneer deze niet aanwezig is, huren organisaties de deskundigheid in. Dat zijn extra onkosten waarvan het niet zeker is of die worden vergoed. Bovendien moeten de extra bijdragen van de fondsen en gemeenten verantwoord worden. Een van de organisaties geeft aan dat de accountantskosten bijna gelijk zijn aan het subsidiebedrag. De grootste ergernis is dat vrijwilligersorganisaties voor een relatief laag bedrag veel tijd moeten besteden aan de aanvraag en de verantwoording.

2. Organiseren van festiviteiten

Meer dan veertig procent van van de organisaties die op zoek is naar extra inkomsten, probeert dit te doen door het organiseren van een festiviteit. Maar ook dit levert de nodige knelpunten op: er gaat veel tijd en geld zitten in het aanvragen van vergunningen, specifieke controletaken (verkeersregelaars en veiligheidsfunctionarissen), extra veiligheidsmaatregelen en de onduidelijkheid over aansprakelijkheid. Ook de extra verzekeringen die afgesloten moeten worden kosten geld.

3. Bieden van betaalde diensten en producten

Een andere bron van extra inkomsten is het aanbieden van betaalde diensten, verkoop van eten en drinken, verkoop van producten en goederen en of het ontwikkelen van andere commerciële diensten. Het nadeel is dat dit leidt tot belastingafdracht en een groter tijdsbeslag om de administratie op orde te brengen. Voor een aantal organisaties is het zelfs nodig om met een btw-administratie te starten, wat een investering vergt. Voor vrijwilligersorganisaties betekent afdracht van btw, inleveren op de inkomsten. Een organisatie die geld op haalt voor de ondersteuning van het lokale vrijwilligerswerk verwoordt het als volgt:

‘Over de verkoop van tweedehands kleding betalen wij 21% belasting. Terwijl over de kleding al eens belasting is betaald’

4. Verhuren van eigen accommodatie

Sommige organisaties hebben een eigen accommodatie die zij willen verhuren. Maar bijna alle gemeenten hebben een para-commerciële verordening die het verbiedt om de ruimte aan privépersonen te verhuren voor bruiloften en partijen. Dit met het oog op de concurrentie met de commerciële horeca. Veel organisaties die beschikken over een accommodatie zien een kans op extra inkomsten daardoor aan zich voorbij gaan. Zij geloven niet in concurrentie met de lokale horeca omdat in hun ogen, leden kiezen voor een feest op de eigen club of bij zichzelf thuis. Deze mensen gaan geen feest bij een commerciële horecagelegenheid houden.

Positieve ontwikkelingen

  • Ella Vogelaar, voorzitter van Vereniging Nederlandse Organisaties Vrijwilligerswerk (NOV), heeft de knelpunten uit het onderzoek voorgelegd aan een aantal fondsen. Er zijn vervolgafspraken gemaakt om het voor de vrijwilliger gemakkelijker te maken als het gaat om het aanvragen van subidie.
  • Binnenkort verschijnt er een publicatie over omgaan met regels voor vrijwilligers. In deze publicatie staan tips, checklists, vragenlijsten en factsheets over regels waar vrijwilligers mee te maken hebben. Ook is er aandacht voor wat gemeenten kunnen doen om het voor vrijwilligers makkelijker te maken. De ministeries van BZK en VWS zijn hierbij betrokken.

 

Aanpassen van bestemmingsplan

Een enkele keer wordt ook de aanpassing van het bestemmingsplan genoemd. Dat gaat om organisaties die uit kostenoverweging een accommodatie willen delen of willen verhuren als slaapgelegenheid voor groepen. Aanpassing van het bestemmingsplan is een ingewikkelde en tijdrovende procedure die veel organisaties frustreert.

Doordat de zoektocht naar andere inkomstbronnen vaak voor problemen zorgt, zit er voor een deel van de organisaties niets anders op dan het verhogen van het lidmaatschap. Meer dan kwart van de organisaties geeft in de enquête aan het lidmaatschap verhoogd te hebben.