Literatuurverkenning over mensen met een licht verstandelijke beperking
‘Vrijetijdsbesteding biedt kansen voor kwaliteit van leven’
Meedoen in de samenleving is voor mensen met een licht verstandelijke beperking (lvb) niet altijd vanzelfsprekend. Ze zijn minder actief op de arbeidsmarkt en hebben vaker moeite om zonder extra ondersteuning mee te komen in het onderwijs. Ook als het gaat om het hebben van een prettige vrijetijdsbesteding valt er nog veel te winnen, blijkt uit een zojuist verschenen literatuurverkenning van Movisie.
‘Meedoen met een licht verstandelijke beperking’ is de titel van de literatuurverkenning over vrijetijdsbesteding van mensen met een lvb. Movisie presenteert daarin inzichten uit de bestaande literatuur over mensen met een lvb, onder andere over hun vrijetijdsbesteding. Een belangrijke vaststelling is dat zij minder deelnemen aan activiteiten in de vrije tijd dan mensen zonder verstandelijke beperking (70 procent tegenover 90 procent). Ook doen zij minder vaak vrijwilligerswerk (19 procent tegenover 27 procent) en sporten zij aanzienlijk minder (40 tegenover 68 procent).
Er zijn volop mogelijkheden om daar verandering te brengen, laat de publicatie zien. Het rapport bevat vele mooie voorbeelden, kort en helder in kaders beschreven, van hoe sociale en sportieve initiatieven mensen in een kwetsbare positie - ook mensen met een lvb – stimuleren mee te doen en ervoor zorgen dat ze anderen kunnen ontmoeten.
Kansen
Movisie interviewde voor de publicatie ook drie deskundigen. Een van hen, Annica Brummel, senior onderzoeker aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN) zegt: ‘Vrije tijd is nog te vaak het sluitstuk in de ondersteuning aan mensen met een verstandelijke beperking, terwijl het heel veel kansen biedt voor zingeving en kwaliteit van leven.’ Vrijetijdsinvulling is misschien wel extra belangrijk voor mensen met een lvb, denkt ze, ‘zeker als ze geen of weinig werk of dagbesteding hebben.’
Ellis Jongerius, directeur van de LFB en zelf ervaringsdeskundige met lvb doet in de publicatie een oproep aan de samenleving: ‘Help mensen met en mensen zonder een lvb elkaar te ontmoeten’. Gezamenlijke vrijetijdsbesteding kan daarbij een enorm helpen, vindt ze. ‘Gemengd maakt de drempel lager. Dan is het niet speciaal voor jou, en sta jij niet gelijk in de spotlights en gaat het hopelijk ook niet gelijk over je beperking.’
Volgens prof. dr. Xavier Moonen, hoogleraar kennisontwikkeling lvb zou de maatschappij - dus wij allen - best wat ‘uitnodigender’ mogen zijn richting mensen met een lvb. En dat geldt volgens hem zeker ook als het gaat om meedoen aan gezamenlijke vrijetijdsbesteding, ‘want inmiddels is vrije tijd een groot deel van ons leven’.
