Wat telt: implementatielessen uit de praktijk
Inwoners aan het roer bij monitoring
Wat telt in het leven van een inwoner? Welke leefgebieden zijn voor hen belangrijk en met welke doelen willen zij zelf aan de slag? Wat telt is een instrument voor inwoners, professionals en gemeenten dat dit inzichtelijk maakt. Daarmee helpt Wat telt inwoners en professionals bij het ondersteuningsproces. Kenmerkend voor Wat telt is dat de beleving van de inwoner centraal staat. De wijkteams in Eindhoven en Utrecht werken al volop met Wat telt en andere wijkteams en welzijnsorganisaties volgen.
Uitwisselingsbijeenkomst als bron van inspiratie
Eind vorig jaar organiseerde Movisie een online bijeenkomst over Wat telt. Daarbij stond de uitwisseling van ervaringen met het instrument centraal. Dat leverde interessante inzichten op hoe Wat telt in verschillende praktijken – bij een brede welzijnsorganisatie, verschillende sociaal wijkteams en in de ondersteuning aan vluchtelingen - gebruikt wordt. Wat gaat goed, wat zijn knelpunten en wat kunnen we leren van ervaringen van anderen? De bijeenkomst vormde de ingrediënten voor de implementatietips die we in dit artikel op een rij hebben gezet.
Welke implementatielessen zijn in de praktijk te trekken? Vier tips.
Les 1. Betrek professionals en zorg voor draagvlak
Naast weten dat het instrument bestaat en begrijpen hoe het werkt is motivatie om ermee te werken cruciaal. ‘De professionals hebben het nodig om meegenomen te worden’, stelt een van de deelnemers. Ook al is Wat telt ontwikkeld in nauwe samenwerking met professionals, implementatie gaat niet vanzelf. Wat kan helpen is als een professional Wat telt zelf uitprobeert met een collega, zodat je kunt ervaren hoe het werkt. ‘Dat heeft de drempel verlaagd en mensen over de streep getrokken’, vertelt een van de deelnemers. Ook in een organisatie waar samen met de professionals voor Wat telt is gekozen bleek de implementatie gepaard te gaan met weerstand onder een deel van de professionals. Het advies is: negeer dit niet, maar ga het met elkaar onderzoeken. Neem daar met elkaar ook echt even de tijd voor. Of zoals een ander het verwoordt: ‘weerstand is tegelijkertijd altijd een teken van betrokkenheid.’ Juist door dit serieus te nemen kun je ontdekken waar nog obstakels zitten en hoe je die samen kunt oplossen.
Ook aan de slag met Wat telt?
Wil jij ook aan de slag met Wat telt? Movisie brengt komend jaar een Implementatie Toolkit voor Wat telt uit. Deze helpt betrokkenen stap voor stap met het instrument aan de slag te gaan. Geïnteresseerd? Neem contact op met Sanneke Verweij (Zie contactgegevens naast dit artikel).
Les 2. Blijf uitleggen wat de bedoeling is van Wat Telt
Vaak denken organisaties er bij de start wel aan om goed uit te leggen aan professionals waarom er is gekozen om met Wat telt te gaan werken en wat de uitgangspunten van Wat telt zijn. Maar de kracht zit in de herhaling, zo blijkt. ‘Je moet echt blijven uitleggen wat de bedoeling was’, aldus een van de deelnemers aan de uitwisselingsbijeenkomst. Hierbij is het belangrijk om een aantal dingen te benadrukken die professionals belangrijk vinden. Zoals wat precies de voordelen van Wat telt zijn ten opzichte van de oude manier van werken en dat het gemakkelijk is te gebruiken. Die boodschap moet je eigenlijk blijven herhalen in nieuwsbrieven, op intranet en tijdens bijeenkomsten. Daarnaast is het een heel goed idee om te zorgen voor een groep ambassadeurs die de bedoeling steeds weer onder de aandacht kunnen brengen. Dit is een groep professionals die Wat telt al goed kennen en er enthousiast over zijn. Zij geven het goede voorbeeld en kunnen andere medewerkers coachen, overtuigen en ondersteunen. Ook kunnen zij terugkerende vraagstukken of signalen over het gebruik van Wat telt in de praktijk verzamelen en organisatie breed bespreken.
Wat is Wat Telt?
Wat telt helpt professionals en inwoners om in gesprek na te gaan wat goed en minder goed gaat in het leven van de inwoner op verschillende leefgebieden. Aan de hand daarvan stellen zij samen doelen op. Door Wat telt na verloop van tijd opnieuw in te vullen, wordt duidelijk of doelen gehaald worden en of dit resulteert in verandering op die leefgebieden en daarmee verbetering in het leven van de inwoner. Het instrument is zowel te gebruiken in een gesprek met volwassenen als met jongeren. Lees meer op www.movisie.nl/wattelt.
Les 3. Maak Wat Telt onderdeel van het werkproces
Het is belangrijk om professionals ook na verloop van tijd betrokken en enthousiast te houden. Wil het een succes worden, dan moet Wat telt echt ingebed zijn in het werkproces en gezien worden als onderdeel van het werk. Een van de deelnemers zegt hierover: ‘dit instrument is helemaal in lijn met onze visie: mensen centraal stellen, uitgaan van hun beleving. Daarom kun je het niet afdoen als een onnodig systeem, dat je van je werk houdt. Dit is je werk.’ Dat betekent dan ook dat teamleiders moeten sturen op het gebruik van Wat telt en dit bijvoorbeeld in werkgesprekken en jaargesprekken met professionals onder de aandacht brengen. Teamleiders gaan dan actief het gesprek aan over het gebruik van Wat telt: ‘Hoe komt het nou dat je Wat telt niet gebruikt?’ En een heel praktische tip: zorg dat je Wat telt opneemt in het werkprogramma voor nieuwe collega’s.
Les 4. Blijf het gebruik van Wat telt evalueren en verbeteren
Zorg ervoor dat je feedback ophaalt van zowel professionals als inwoners over hoe zij Wat telt ervaren. Wat spreekt hen aan? Wat gaat goed? Wat niet? Door samen te reflecteren op het gebruik van Wat telt kun je leren hoe het beter kan. Een van de deelnemers zegt:
‘Vorig jaar zijn we gestart met screenen van de digitale dossiers. We screenen de dossiers van onze 400 medewerkers steekproefsgewijs. We bekijken of en hoe Wat telt wordt geregistreerd in het digitaal dossier. Hoe zien de doelen eruit? Zijn ze echt van de inwoner? Dit bespreken we dan altijd met de professionals. Registratie is sowieso een continu aandachtspunt bij ons en dus geldt dat ook voor de registratie van Wat telt. We doen dit vooral om ervan te leren. We willen het gebruik van Wat telt blijven verbeteren. Dus we blijven de dossiers screenen. Dat is wel tijdrovend. Maar het geeft vooral veel inzicht.’
