Onderzoeksinstituut NIVEL heeft onderzoek gedaan naar de maatschappelijke participatie van mensen met een beperking. Van de mensen met een lichamelijke beperking doet 28% vrijwilligerswerk. Van de mensen met een ernstige psychische kwetsbaarheid doet 40% vrijwilligerswerk. Van de totale bevolking doet circa 36% vrijwilligerswerk. Echter, van de mensen met een licht of matige lichamelijke beperking doet slechts 9% vrijwilligerswerk. 25% van de mensen met een verstandelijke beperking wil wél vrijwilligerswerk doen, maar het lukt blijkbaar niet. Datzelfde geldt voor 7% van de mensen met een lichamelijke beperking, geeft Els Hofman  (projectleider Movisie) aan. ‘Er ligt dus een belangrijke opgave. Hoe helpen we deze mensen aan vrijwilligerswerk?'

Talenten Samen Benutten

'Een van de uitdagingen is dat deze mensen er niet zelf om vragen en hulp nodig hebben. Dat het heel goed mogelijk is om deze doelgroep naar vrijwilligerswerk te begeleiden blijkt uit het project ‘Talenten samen benutten’ dat Movisie twee jaar geleden samen met zorgorganisaties MEE IJsseloever en Heliomare startte. De ervaringen die zijn opgedaan in Deventer, Zaandam en Almere staan nu beschreven in de inspiratiebundel Talenten Samen Benutten. De inspiratiebundel biedt professionals handvatten om de participatie van deze groep te verhogen. 'Flexibiliteit en samenwerking zijn succesfactoren', aldus Els Hofman Talenten Samen Benutten staat bekend als een goed beschreven sociale interventie. 

Bekijk de inspiratiebundel Talenten Samen Benutten

Verbinding door Dromen & Talenten

In Den Haag is stichting Stadslink actief. Stadslink werkt aan sociale activering, het stimuleren van vrijwillige inzet en vormgeven van actief burgerschap. Karen Bos (projectleider Onbeperkt Talent, Den Haag): ‘Wij kijken naar de kracht die er in de wijk is. Hoe kan je die benutten en versterken? Het gaat om het stimuleren van eigen kracht. De insteek is het stimuleren van vrijwillige inzet in je stad, wijk of buurt door het naar boven halen van talenten en motivatie. Ook van mensen met een  verstandelijke beperking. Daarbij zien we graag dat mensen zelf actief worden en ermee doorgaan.’ Stadslink werkt enerzijds met het geven van advies en training, anderzijds door het vormgeven en uitvoeren van maatschappelijke projecten met burgers. Het gevaar is dat we snel invullen wat iemand met LVB wil. Een wandeling maken met een oudere, daarvan denken wij: dat een LVB’er toch moeten kunnen? Maar heb je dat aan de persoon zelf gevraagd? Trap niet in de valkuil om jezelf als norm te nemen.’

Lees vier vragen aan Karen Bos

'Trap niet in de valkuil om jezelf als norm te nemen'

Onbeperkt Talent: wederkerigheid, gezamenlijkheid en samenhorigheid

Onbeperkt Talent is een van de projecten van Stadslink. Onbeperkt Talent spoort de talenten van mensen met en zonder verstandelijke beperking op en matcht deze actief met mogelijkheden in de wijk. Zo draait een groep meiden met een LVB mee in een eetcafé in hun eigen buurt. ‘Wij vinden het belangrijk dat mensen met een beperking meedoen. Het is meer dan een Wmo-opgave. Mensen met een LVB hebben tijd, ambitie en talenten om in te kunnen zetten. Of dat nu gaat om het opruimen van kopjes of de afwas, of het organiseren van een activiteit, LVB’ers kunnen veel betekenen voor anderen. Wederkerigheid, gezamenlijkheid en samenhorigheid zijn belangrijk. Mogen zij anders zijn? Als dat zo is, kunnen er mooie dingen ontstaan en kunnen LVB’ers van betekenis zijn!’ Hoe krijg je dat in de wijk voor elkaar? Karen Bos geeft aan dat het organiseren van draagvlak, het trainen van professionals en aanvullen van een gezamenlijk aanbod belangrijk is. Na 1,5 jaar is er een netwerk ontstaan in Den Haag van organisaties die met elkaar samenwerken om mensen met een LVB een plek te geven. Er zijn letterlijk deuren opengegaan: inclusiviteit is het uitgangspunt. Bovendien, geeft Karen Bos aan, zijn mensen met een LVB ook zonder expliciete vraag te mobiliseren naar vrijwillige inzet.

Deelnemers over de bijeenkomst:

• ‘Mensen met een LVB weten heel goed wat ze niet kunnen. Ze denken: ik red het zelf amper om overeind te blijven, dus hoe kan ik dan iets voor een ander betekenen? Dat moeten we doorbreken door uit te gaan van talenten en kansen!’ - Tahir Gedik (sociaal makelaar in Utrecht)
• ‘Ik vond het een erg interessante leerbijeenkomst. Het is nuttig om met andere professionals over deze doelgroep te praten. De term ‘licht verstandelijk beperkt’ klopt eigenlijk niet. Het lijkt alsof de problemen beperkt zijn. Maar deze mensen worden vaak overvraagd óf ondervraagd. Herkennen, erkennen en begrip is belangrijk voor deze groep en daar hebben we op deze bijeenkomst met elkaar over nagedacht.’ – Klaas Hoekstra (Humanitas DMH)  
• ‘Ron had last van straatvrees vanwege obesitas. Na een bypassoperatie wil hij zijn leven veranderen. Niet alleen maar thuis zitten, maar gezellig wandelen. In het kader van een burenproject is een collega van mij met hem op stap gegaan in de wijk. Ron deelde flyers uit: wie wil er met mij wandelen? Diverse buren reageerden heel enthousiast. Het is nu zelfs zo ver, dat ze met elkaar picknicken. Ook heeft Ron de sleutel van het huis van een oudere buurvrouw. Zo kan hij een oogje in het zeil houden bij haar. Hij heeft niet alleen meer contacten, maar is ook – als lvb’er – van betekenis voor anderen!’ – Monique Niezen (participatiecoach PRISMA)