Wegvallen dagbesteding door coronacrisis heeft grote impact op mensen met psychische problematiek
Voor een aantal groepen komt de sluiting van dagbestedingslocaties extra hard aan. Voor mensen met psychische problematiek valt er veel weg: ontmoeting, structuur, dagritme en zingeving. Nu de periode van isolatie langer duurt, vragen aanbieders zich af wat de impact zal zijn. Ze werken hard aan alternatieven, maar lopen ook tegen beperkingen aan. Zo is digitaal contact voor veel deelnemers niet mogelijk. Vanwege beperkte digitale middelen of omdat deze vorm van contact niet werkt voor hen.
Nu de eerste weken voorbij zijn, komen nieuwe signalen naar voren. Dat blijkt uit de antwoorden op deze enquête die Movisie uit heeft staan onder aanbieders van dagbesteding. Gisteren berichtten we hierover in ons overzichtsartikel.
Grote impact
Veel organisaties zijn druk bezig met creatieve oplossingen om contact te houden met deelnemers. Deelnemers hebben onderling ook allerlei manieren van contact. Voor de eerste nood helpt dit zeker. Uit een enquête van Mind blijkt dat de helft van de mensen met psychische problemen nu meer last heeft van angst, depressiviteit, paniek en slecht slapen. Men lijdt onder het stoppen van de dagbesteding en de versoberde zorg vanwege de coronamaatregelen. Een toename van eenzaamheid dreigt en naasten voelen zich hierdoor extra belast.
Gesloten of toch open?
Veel organisaties zijn vanaf 12 maart gesloten, maar een aantal is (deels) open gebleven. Nu de impact steeds helderder wordt, vragen meer aanbieders zich af of het niet beter is om weer geheel of gedeeltelijk open te gaan. De organisaties die al deels open zijn, ervaren aan de andere kant ook dat het geen garantie is dat mensen daadwerkelijk komen.
Gevoelens van vereenzaming en verveling
Wings of care, een brede dagbestedingsaanbieder; 'Ook al zijn we open, dat betekent nog niet dat er mensen komen. Risicogroepen blijven thuis. Cliënten die vervoerd moeten worden blijven thuis. Van de veertig deelnemers zijn er nog maar acht 'fysiek' aanwezig. Er kunnen zeker meer deelnemers komen, maar dat mag niet als ze via een zorginstelling komen (die organisaties trekken één lijn). En enkele cliënten hebben angst gekregen rondom het onderwerp corona. Wij merken dat het voor de cliënten beter is om wel te komen, want zonder dagbesteding krijgen ze gevoelens van vereenzaming en verveling en ze stagneren in hun ontwikkeling.'
Cliënten hebben baat bij een strikte dagstructuur
Praktijk Memo; 'De locatie is kleinschalig er is in de verschillende ruimtes maximaal plaats voor zes cliënten. Op dit moment zijn er door ziekte, maar ook door ouders die hun kinderen thuis houden of door cliënten die uit voorzichtigheid liever thuis blijven, veel minder cliënten aanwezig. Onze cliënten hebben baat bij een strikte dagstructuur, dus wij zijn open gebleven. In de uitvoering hanteren we strikt de adviezen van het RIVM; namelijk in je elleboog niezen of hoesten, handen wassen en anderhalve meter afstand houden. We gaan regelmatig met cliënten naar buiten, we merken dat ze blij zijn met deze mogelijkheid. Het biedt houvast in deze ontregelende tijd. Met de andere cliënten (of hun ouders) houden we telefonisch belcontact, één tot twee keer per week.'
Richtlijn op komst
Veel organisaties zijn zoekende in wat wel of niet mag. Daarom komt de overheid binnenkort met een richtlijn die meer duidelijkheid zal bieden. Zodra deze definitief is, zullen we het hier plaatsen. In dit artikel lees je daarnaast meer over verschillende ondersteuningsmogelijkheden bij verward gedrag.
Uit de praktijk: Daat-Drenthe - dagbesteding door GGZ Drenthe
DAAT heeft 7 extramurale dagbestedingslocaties voor mensen met een GGZ achtergrond.
Contact
'We hebben alle locaties gesloten tot en met 28 april. Tijdens de openingsuren van de dagbesteding kunnen deelnemers bellen met een medewerker van die locatie. Dat wordt veelvuldig gedaan. We beeldbellen niet, om het netwerk niet teveel te belasten. Deze wordt ook door GGZ behandelaren gebruikt, die nu prioriteit hebben gekregen. Vanuit DAAT wordt iedereen sowieso één keer per week gebeld. Als wij het idee krijgen dat het niet goed gaat met een deelnemer, wordt er extra ambulante hulp ingezet of extra behandeluren.'
Terugval?
'Tot nu toe hebben zich geen ernstige calamiteiten voorgedaan. Deelnemers zijn wel meer verward, doordat de dagstructuur wegvalt. En ook al duurt de situatie nog niet zo lang, er zijn zeker al zorgen over hoe lang dit goed gaat. De meeste deelnemers hebben een zeer beperkt netwerk en vereenzamen nu nog meer. Sommige cliënten worden ook extra angstig door alles wat er in de media verschijnt, waardoor bepaalde problematieken - zoals verslavingen - verergeren.'
Alternatieven zijn nog niet makkelijk te vinden
'Omdat er veel zorgen zijn over de effecten op de langere termijn, denken we na over alternatieven. We denken aan online activiteiten, maar lang niet iedereen heeft daar de faciliteiten voor. Voor activiteiten in hele kleine groepjes is niet voldoende capaciteit en menskracht. En wie geef je dan voorrang? Met deze vraag worstelen we nog.'
Toekomst
'Als de dagbesteding weer open gaat, verwachten we dat het veel moeite zal kosten om iedereen weer ‘geactiveerd’ te krijgen. Voor veel deelnemers is het namelijk altijd al lastig om dagritme te krijgen.
De financiering is een bijkomende zorg. Het grootste gedeelte wordt betaald als WMO dagbesteding. De gemeenten gaan daar verschillend mee om. Alle kosten lopen wel gewoon door, dus als er minder betaald gaat worden is er direct een probleem. Hierover is nu contact met andere zorgaanbieders, want iedereen zit in hetzelfde schuitje.'
Coronadosssier
Dit artikel is onderdeel van een dossier waarin wij kennis verzamelen over het coronavirus. Heb jij een vraag die Movisie kan beantwoorden? Tips of noemenswaardige initiatieven? Stuur dan een e-mail naar Hans Alderliesten, h.alderliesten@movisie.nl.
