Wijkteams en Informele Zorg
Een van de uitdagingen voor zorg en ondersteuning is het samenspel tussen formele en informele zorg. Hoe interacteren sociale wijkteams, informele zorg en gemeente met elkaar? En hoe verbeter je dit samenspel?
Download
Wijkteams-informele-zorg-woudlopersgids.pdf 133.57 KB
Wijkteams
Sociale teams zijn in veel gemeenten het eerste aanspreekpunt voor zorg, ondersteuning en activering. Om de burger goed te ondersteunen, kijkt het sociale wijkteam niet alleen naar de vraag van iemand, maar ook naar de mensen in hun sociale netwerken en bieden zij ondersteuning aan bijvoorbeeld een vrijwilliger.
Informele zorg en wijkteams
Onder formele zorg verstaan we alle zorg die geleverd wordt door beroepskrachten, de betaalde zorg. Informele zorg is zorg waarvoor niet betaald wordt als dienst. Het gaat om zorg door familie, vrienden, buren of vrijwilligers. Uit onderzoek blijkt dat wijkteams weinig toekomen aan de verbinding met informele zorg. Denk daarbij aan outreachend werken, ondersteunen en faciliteren van algemene/collectieve voorzieningen in de wijk en het doorontwikkelen van individueel gericht aanbod naar collectieve voorzieningen. Het organiseren van informele netwerken een belangrijke focus zou moeten zijn van sociale wijkteams.
Formele zorg en wijkteams
Formele zorg wordt geboden door professionals die daarvoor opgeleid zijn en betaald worden. Zij kunnen een signalerende rol kunnen vervullen voor wijkteams. Daarnaast kunnen wijkteams een beroep op professionals die over specialistische kennis beschikken doen. Omdat er veel professionals actief zijn in de wijk, is het soms lastig om op de hoogte te zijn wat iedereen aan het doen is. Tijdgebrek is wederom een van de oorzaken daarvan. In dit rapport worden uitgebreid kwesties beschreven waar professionals uit sociale wijkteams tegenaan lopen in die samenwerking.
De gemeente
De gemeente zet beleid uit en faciliteert de verschillende partijen om in samenwerking de best mogelijke zorg en ondersteuning te organiseren, voor de burger, maar ook voor zijn of haar netwerk. Daarbij moet rekening gehouden worden met een groot aantal betrokken partijen die in de wijk actief zijn. Naast de samenwerking tussen informele zorg, formele zorg en sociale wijkteams, gaat het daarbij ook om woningcorporaties, politie en bijvoorbeeld Veilig Thuis.
Wat is er nodig om de ballon in de lucht te houden?
Duidelijke visie en afstemming: In de praktijk wil een gedeelde visie nog wel eens ontbreken. Niet iedereen ziet de meerwaarde van de andere partij. Gelijkwaardig samenwerken met niet-professionals blijkt bijvoorbeeld soms lastig.
Tips
- Gebruik het SOFA of WIFA-model om de rollen van en samenwerking met mantelzorgers en vrijwilligers vorm te geven.
- Een duidelijk beleid rondom rollen en een gezamenlijke ambitie over de taakverdeling: Alle veranderingen in het sociaal domein leiden soms tot rolverwarring en rolonduidelijkheid. Sommige taken die eerst wel bij professionals hoorden, liggen nu bij anderen volgens beleidsrichtlijnen.
- Zie ook de publicaties ‘De kunst van het laten’ en ‘‘Tussen regels en vertrouwen' voor meer informatie over het omgaan met rolverwarring. het instrument de Mantelscan