Wijkteams: preventief werken
Maar liefst 59% van de sociale wijkteams komt nog onvoldoende toe aan preventief werken, blijkt uit de peiling Sociale (wijk)teams opnieuw uitgelicht van Movisie. Toch is ook dat een belangrijke (beleids)doelstelling voor sociale wijkteams. Het voorkomt dat problemen erger worden of dat meer hulp nodig is. Outreachend werken en bijvoorbeeld een collectieve aanpak kunnen hierbij helpen.
Preventie betekent dat je ervoor zorgt dat iets niet gebeurt. Globaal komt het erop neer dat je voorkomt dat een probleem:
- zich überhaupt voordoet
- onnodig toeneemt of uit de hand loopt
- zich herhaalt.
Hiervoor is het belangrijk dat je alert bent op signalen.
Outreachend werken
Outreachend werken is een manier om vroegtijdig problemen te signaleren. Hiermee wordt bedoeld dat je je als wijkteam actief inzet om contact te leggen met de doelgroep, vragen onderzoekt en mensen doorverwijst naar activiteiten of vormen van hulpverlening. Hiervoor zijn een bepaalde grondhouding en specifieke vaardigheden nodig. Het uitgangspunt is dat professionals aanwezig zijn in de leefwereld van diegenen die ze willen bereiken. Dat betekent bijvoorbeeld gericht op huisbezoek gaan, aanwezig zijn in de openbare ruimte om zo signalen op te vangen, in een straat of buurt huis-aan-huis-bezoeken afleggen of voorlichting geven aan groepen.
Ondersteuningsvragen collectief oppakken
Met een collectieve aanpak wordt bedoeld dat je als wijkteam zoekt naar een collectieve oplossing voor (dezelfde soort) hulpvragen van bewoners. Je biedt de hulp niet achter, maar al voor de voordeur. Denk aan een groepstraining budgetbeheer, een buurtmoestuin of een beweeguurtje in het buurthuis. Collectieve activiteiten kennen een meer preventief karakter. Onderliggende problematiek, zoals een gebrek aan sociale contacten, wordt ondervangen door gezamenlijke activiteiten. Bij collectieve voorzieningen is de signaleringsfunctie bovendien sterker, omdat mensen in een groep sneller geneigd zijn signalen bij elkaar te herkennen. Om te weten waar behoefte aan is, is het belangrijk om zicht te hebben op vragen die binnenkomen. Zorg dus voor een goede monitoring en bespreek vragen die veel voorkomen in je team. Is een collectieve oplossing mogelijk?
Zichtbaarheid als wijkteam
Zorg ook dat je zelf zichtbaar bent en dat mensen je weten te vinden. Verspreid folders, maak een account op social media en schrijf berichten voor de lokale krant. Denk ook aan contacten met samenwerkingspartners. Weten zij hoe ze naar jou kunnen doorverwijzen?
Specifieke doelgroepen
Soms is het nuttig om preventiebeleid te ontwikkelen op specifieke doelgroepen of thema’s. Denk bijvoorbeeld aan preventiebeleid voor jeugd en jongeren. De preventiematrix is hierbij een hulpmiddel. Ook kun je denken aan preventiebeleid op het gebied van eenzaamheid of mensen die extra kwetsbaar zijn.
Meer lezen
In deze artikelen lees je meer over preventief werken.