Sociaal werkers worden door gemeenten nog te vaak afgerekend op het behalen van te weinig direct zichtbare resultaten. Zij ervaren weinig waardering voor de kleine lichte handelingen. Ook sociaal werkers zelf hebben afgeleerd om de kleine lichte handelingen te zien als professionele interventies die uiteindelijk leiden tot resultaat. Veel sociaal werkers vinden de lichte interventies zo normaal om in te zetten dat zij ze niet benoemen als essentieel onderdeel van hun werkwijze. Ze kunnen vaak moeilijk beargumenteren waarom de lichte interventies zo belangrijk zijn.

Download publicatie

Het succes

In de huidige ontwikkelingen van decentralisaties en effectiviteit lijken we soms te vergeten waar het echt om draait. We werken aan zelfredzaamheid en eigen kracht, aan collectieve voorzieningen en integraal werken. Dat is een positieve ontwikkeling, maar we moeten daardoor niet die kleine, professionele en succesvolle handelingen over het hoofd zien. Juist die vormen het succes in de ondersteuning. Ze vragen om expertise, fijngevoeligheid en vaardigheden die alleen professionele sociaal werkers in huis hebben. Ze zijn de uitwerking van professionele gesprekstechnieken, contactuele en praktische vaardigheden.

Verborgen kennis

‘In de samenleving is steeds meer aandacht voor effectiviteit’, licht Sonja Liefhebber toe, één van de auteurs van ‘De kleine dingen die je doet’. ‘Dat wat gefinancierd wordt, moet ook iets opleveren. Maar sociaal werkers vinden het lastig duidelijk te maken wat ze doen,  waarom ze het doen, en welk resultaat het heeft. Het is niet makkelijk om dit direct zichtbaar te maken, omdat het vaak heel subtiel en verfijnd is. Het gaat om verborgen kennis, ontstaan uit ervaring en contacten met kwetsbare burgers.’

Dertien lichte interventies

In de publicatie ‘De kleine dingen die je doet’ beschrijft Movisie dertien lichte interventies van de sociaal werker. Sonja Liefhebber: ‘Daarmee maken we de verborgen kennis van sociaal werkers zichtbaar. We hebben de kennis niet alleen beschreven maar ook verrijkt door ze te verbinden met theorieën en praktijkvoorbeelden.’ Een voorbeeld is de lichte interventie ‘Benoemen wat je ziet’. Als sociaal werker vang je voortdurend signalen op. Door deze signalen te benoemen, nodig je de ander uit hierop te reageren. Enerzijds kun je hierdoor samen met iemand betekenis geven aan een gebeurtenis. Anderzijds kun je het inzetten als feedback en beloningsinstrument wat mensen motiveert en gedragsverandering stimuleert.

'De eerste stap die iemand zet in de richting van een verandering, is de allerbelangrijkste'

De eerste stap is cruciaal

Opbouwwerker Jeen Bijma zegt hierover: ‘Wat ik merk, is dat de eerste stap die iemand zet in de richting van een verandering, ook de allerbelangrijkste stap is. Deze stap is vaak heel klein, zoals gekamde haren, een schoon shirt, even naar buiten. De eerste stap is cruciaal. Als dat goed gaat en mensen zien er het effect van, dan zullen ze ook een volgende stap durven zetten. Als opbouwwerker kun je mensen hierbij helpen door de stapjes te zien, te waarderen en deze te benoemen.’

Doel?

Deze interventies zijn essentieel om sociale vraagstukken op te pakken en resultaten te bereiken. Movisie hoopt dat sociaal werkers met deze publicatie hun voordeel doen. Dat ze aan opdrachtgevers en andere professionals met wie ze samenwerken duidelijk kunnen maken wat het belang is van deze lichte interventies in de uitvoering van hun dagelijkse praktijk.

Meer informatie

Download de publicatie De kleine dingen die je doet. Mis je lichte interventies of weet je andere hulpmiddelen voor sociale professionals om duidelijk te maken wat ze doen? Neem dan contact op met Sonja Liefhebber.

Dit artikel verscheen eerder in Movisies, het gratis relatiemagazine van Movisie dat drie keer per jaar verschijnt.