Zo geeft u mensen met een beperking een stem

Nieuw: instrumentenwaaier voor gemeenten

Worstel je als gemeente met de vraag hoe je mensen met een licht verstandelijke beperking (LVB) betrekt bij beleid? De instrumentenwaaier voor gemeenten laat zien welke manieren er zijn om LVB’ers een stem te geven. De waaier is samengesteld door Movisie mét mensen met een LVB en belangrijke partners. We leggen vijf vragen voor aan Movisie-experts Anne Lucassen en Sharzad Nourozi over de nieuwe waaier.

De instrumentenwaaier bevat 11 uiteenlopende instrumenten om mensen met een LVB een stem te geven.  Ontmoeting en dialoog zijn de uitgangspunten in deze instrumentenwaaier. De instrumentenwaaier is gratis te downloaden.

Download instrumentenwaaier

 

1. Veel gemeenten worstelen met de vraag hoe zij personen met een LVB betrekken in het beleidsproces. Waarom is dit lastig voor gemeenten?

‘In de formele structuren van gemeenten om de mening van inwoners te horen, zoals adviesraden, is niet altijd iedereen vertegenwoordigd. Ook sluit de manier van inspraak niet altijd aan. Mensen met een LVB delen graag ervaringen, maar wel op een manier die bij hen past. Dat vraagt dus om extra creativiteit en inzet van de gemeente om deze groep wel te horen.

We zien dat gemeenten zoekend zijn naar geschikte manieren van inspraak, en dat in het verlengde van het VN-Verdrag, gemeentes dit ook steeds meer aandacht willen geven. De instrumentenwaaier laat zien dat je  op verschillende manieren in gesprek kunt gaan. In alle gevallen leer je als gemeente van de ervaringen van mensen met een LVB. Bovendien wordt het concreet waar beleid en uitvoering verbeterd kan worden.’

2.  De instrumenten in de waaier variëren in vorm. De één is een spel, de ander een methode. Hoe maak je een keuze?

‘Welk instrument er ingezet wordt is afhankelijk van verschillende factoren. Wat wil je ophalen? Wie wil je precies betrekken? Wil je het instrument eenmalig of vaker inzetten? Denken en Tanken is één van de instrumenten uit de waaier, die vaker ingezet kan worden. Het is een methode waarbij mensen met een LVB een aantal keer per jaar bij elkaar komen om over vier thema’s te praten die voor hen belangrijk zijn. Het Praat met mij Kwartetspel is een eenmalige methode. Het kwartetspel geeft houvast in het gesprek tussen gemeenten en mensen met een LVB.’

3. Ontmoeting en dialoog zijn in alle instrumenten het uitgangspunt. Waarom is juist deze combinatie sterk?

‘Nog te vaak wordt er óver mensen met een LVB gepraat en niet mét. Dat is opvallend, omdat deze mensen zelf het beste weten wat er goed gaat of waar ze tegenaan lopen. In beleidsparticipatie is nog te weinig sprake van ontmoeting en dialoog, terwijl daar juist het gesprek start.’

4. Deze instrumentenwaaier is samen met de LVB-doelgroep en belangrijke partners geselecteerd en samengesteld op toegankelijkheid en bruikbaarheid. Hoe verliep dit proces?

‘De partners die hieraan mee hebben gewerkt zijn Stichting Prisma Amsterdam,  LFB, Ieder(in) , Stichting ABRI,  LSR,  Zorgbelang Gelderland Cliëntenbelang Amsterdam,  Disability Studies NL en Gemeente Almere.  Samen met hen en mensen met een LVB hebben we een gezamenlijke bijeenkomst georganiseerd. Op basis daarvan hebben we verschillende gesprekken en werkbezoeken afgelegd. 

Samen hebben we de vraag beantwoord: waar moet een instrument aan voldoen om in de waaier opgenomen te worden?  Zodoende ontstond een divers palet aan instrumenten. Tijdens het proces bleek dat veel instrumenten nog niet toegankelijk zijn om direct zelf in te zetten als gemeente. Daar valt nog een slag in te maken.’

5.  Hoe verliep de samenwerking met de LVB doelgroep en partnerorganisaties?  

‘Alle betrokkenen zijn heel positief over de samenwerking, omdat mensen met een licht verstandelijke beperking nauw betrokken waren bij de selectie van de instrumenten. Het belang van instrumenten om beleid en uitvoering te verbeteren voor mensen met een LVB, werd door iedereen gevoeld. Daarom is deze samenwerking ook zo belangrijk voor alle betrokken partijen.’