Gevoelens van eenzaamheid kunnen heel verschillende oorzaken hebben. Je mist een goede vriend, wilt graag een partner hebben, je mist een groepje waar je bij hoort, of je hebt het gevoel er niet toe te doen. Dit kan deels, of allemaal spelen. De inzet van interventies vraagt daarom goed zicht op de behoeften en de specifieke omstandigheden van het individu. En om een divers aanbod aan interventies die eenzaamheid voorkomen of aanpakken. Dat is een van de uitkomsten van het zojuist verschenen Movisie-rapport Eenzaamheid onder mensen met een verstandelijke beperking, Interventies: een eerste stand van zaken.

Professionals en het sociale netwerk

Het rapport laat zien dat professionals een brug kunnen slaan tussen mensen met een verstandelijke beperking, hun (familie)netwerk en anderen in de omgeving. Als het gaat om eenzaamheid te verminderen via het vergroten van het sociale netwerk, dan blijken interventies die ontmoeting combineren met het aanleren van sociale vaardigheden en het bieden van individuele ondersteuning de grootste kans te hebben op succes. Professionals moeten daarbij oog hebben voor het perspectief van de anderen in het netwerk en wederkerigheid stimuleren. 

Ontmoeting

Er zijn ook interventies beschikbaar die helpen bij het vinden van een partner of vriend, en aanpakken waar mensen met een verstandelijke beperking elkaar, en mensen zonder verstandelijke beperking ontmoeten. Helpen ze ook eenzaamheid te verminderen? Voor meer kennis hierover is het zaak om mensen met een verstandelijke beperking en hun naasten te vragen hoe zij een interventie ervaren en wat het effect op langere termijn is.

Inclusie

Professionals en het kleine netwerk rondom mensen met een verstandelijke beperking worden aangesproken op hun verantwoordelijkheid. De context blijft echter een samenleving waarin inclusie van deze groep nog geen algemene praktijk is, zo stelt Movisie in het rapport vast. De inzet op het voorkomen en verminderen van eenzaamheid gedijt pas echt wanneer de samenleving als geheel ontvankelijk is voor betekenisvolle ontmoeting met mensen met een verstandelijke beperking.

Download de volledige publicatie

Het rapport werd opgesteld door Astrid van der Kooij, onderzoeker en expert sociaal domein bij Dromen Denken Doen en Martin van de Lustgraaf en Peter Rensen, beiden werkzaam bij Movisie.