Sociaal-culturele achtergrond - Tools voor sociaal professionals

Diversiteitsfactoren

Sociaal-culturele achtergrond gaat over normen, waarden, gewoonten en gebruiken die iemand vanuit huis meekrijgt. De term ‘sociaal’ gaat over iemands thuissituatie en het sociale milieu waaruit iemand komt. De term ‘cultureel’ gaat over normen, waarden en gebruiken die iemand van huis uit meekrijgt.

De sociaal-culturele achtergrond kan ook duiden op een specifieke groep waar iemand zich mee identificeert. Het kan dus iets zeggen over de plek waar iemands wieg stond, maar ook iets over waar de wieg van diens ouders of verzorgers stond. Maar dat hoeft niet. De wijk waarin je woont of de mensen om je heen kunnen ook invloed hebben op je sociaal-culturele achtergrond. 

Ieder mens heeft dus een sociaal-culturele achtergrond, maar in gesprek over deze diversiteitsfactor gaat het vaker over mensen met een migratieachtergrond dan over mensen zonder (herleidbare en/of internationale) migratieachtergrond. Het kan zijn dat mensen uitdagingen ervaren of tegenkomen in hun leven die te maken hebben met hun sociaal-culturele achtergrond. Denk aan mensen die van Friesland naar Limburg verhuizen, of van Amsterdam naar het platteland in Drenthe; men komt dan cultuurverschillen tegen. Dat kan ook gebeuren als je verhuist van een wijk waar veel flats staan naar een Vinex-wijk. Die (cultuur)verschillen kunnen leiden tot uitdagingen en problemen. Tegelijk kunnen die uitdagingen ook te maken hebben met hoe ánderen naar iemands sociaal-culturele achtergrond kijken. 

De tools van Movisie en het Kennisplatform Inclusief Samenleven (KIS) op het thema sociaal-culturele achtergrond zijn met name gericht op de sociaal-culturele achtergrond van mensen met een migratieachtergrond. Dit heeft te maken met de kwetsbare positie waarin mensen met een migratieachtergrond kunnen verkeren wanneer zij de weg naar sociaal professionals niet goed kunnen vinden, of wanneer de hulp en ondersteuning onvoldoende aansluit bij de hulpvraag. Dit laatste kan te maken hebben met een gebrek aan kennis over verschillende sociaal-culturele achtergronden van de sociaal professional of bijvoorbeeld een taalbarrière. 

Als sociaal professional kan je te maken krijgen met vragen die gaan over iemands sociaal-culturele achtergrond of vragen die daar op een of andere manier mee te maken hebben. Onderstaande tools zijn niet alleen relevant voor sociaal professionals wanneer cliënten een hulpvraag hebben die specifiek gaat over hun sociaal-culturele achtergrond. De hulpvragen zouden ook kunnen gaan over een bijvoorbeeld woonsituatie, jeugdzorg, toeslagen, et cetera. Toch is kennis over deze factor wel in alle gevallen belangrijk, omdat het je als professional kunt helpen sensitief en begripvol te zijn voor wat iemand ziet als uitdagingen of mogelijkheden. Waardoor het beter lukt om mensen met allerlei verschillende achtergronden te ondersteunen. 

Aan de slag met vraagstukken van cliënten met een migratieachtergrond:
 

  • E-module Intercultureel Vakmanschap: Na deze online training heb je de basis van intercultureel vakmanschap onder de knie. Je onderzoekt je eigen diversiteit en hoe jouw achtergrond invloed heeft op het werk dat je doet.
  • Teambijeenkomst Waardenopvoeding in diversiteit: in deze bijeenkomst wordt met oefeningen en audiovisueel materiaal bouwstenen geboden aan sociaal professionals die in hun opvoedondersteuning te maken krijgen met migrantenouders.
  • Interventiewijzer Participatie Vluchtelingen: een overzicht van interventies en goede praktijkvoorbeelden om vluchtelingen zo snel mogelijk deel te laten nemen aan de samenleving.
  • Zorg voor de mantelzorger: deze handreiking biedt inzicht in de knelpunten die mantelzorgers met een migratieachtergrond ervaren en hoe je geïsoleerde mantelzorgers kunt bereiken en ondersteunen.

Meer lezen over discriminatie en het verminderen ervan?

Wat Werkt bij het verminderen van discriminatie?

Terug naar het diversiteitsvlechtwerk