Het betekenisvol gesprek
Ouderen en vrijwilligers in gesprek over zingeving en levensvragen
De interventie ‘Het Betekenisvol Gesprek’ richt zich op gesprekken tussen thuiswonende ouderen en hun vaste gespreksvrijwilliger die samen het gesprek aangaan over onder andere zingeving- en levensvragen. De vrijwilliger kan goed luisteren en heeft oprecht interesse in de cliënt, ook als het gaat om de grotere levensvragen waarmee de cliënt te kampen heeft. In het gesprek is er tevens ruimte voor alledaagse gebeurtenissen.
Interventiebeschrijving-Het-Betekenisvol-Gesprek.pdf 878.42 KB
Door de opzet van de interventie ervaart de cliënt een persoonlijke band met de eigen vrijwilliger, vertrouwen en een gevoel van geborgenheid. Daarbij brengt het contact gevoelens van erkenning, begrip en waardering met zich mee. Zo biedt de interventie de deelnemende ouderen een belangrijke steun in de rug.
‘Het Betekenisvol Gesprek’ is een uitwerking van twee samenwerkende projecten in Rotterdam en omstreken: Het Goede Gesprek en Motto.
Contactgegevens
Aan de slag met deze interventie? Neem contact op met:
Stichting Mara en Stichting Samen 010: Arjan Klein en Elske Thomassen
info@maraprojecten.nl
info@samen010.nl
Website:
www.maraprojecten.nl
www.samen010.nl
Doelgroep
De doelgroep van Het Betekenisvol Gesprek bestaat uit thuiswonende ouderen (gewoonlijk 75+) die aanlopen tegen zingevings- en levensvragen. Het Betekenisvol Gesprek richt zich op mensen binnen deze groep die iemand missen om betekenisvolle en diepgaande gesprekken mee te voeren.
Doel
Thuiswonende 75-plussers die aanlopen tegen zingevings- en levensvragen hebben een maatje en ervaren daardoor minder gevoelens van existentiële eenzaamheid.
Aanpak
De projecten van ‘Het Betekenisvol Gesprek’ worden gecoördineerd door geestelijk verzorgers. Na aanmelding van een cliënt bezoekt de coördinator deze oudere voor een intake. Als de oudere in aanmerking komt voor de interventie, wordt gezocht naar een passende vaste vrijwilliger. De ondersteuning vindt in principe plaats middels een huisbezoek eenmaal per twee weken. Hierbij geldt als belangrijk uitgangspunt de presentiebenadering zoals beschreven door Andries Baart.
Kenmerkend voor de interventie is het ‘open einde’: er wordt niet op voorhand vastgelegd hoe lang de cliënt zal deelnemen. Het contact tussen vrijwilliger en cliënt duurt in principe minimaal zes maanden, en in de praktijk vaak meer dan een jaar. Alle vrijwilligers van ‘Het Betekenisvol Gesprek’ ontvangen een basistraining, gevolgd door individuele en groepsgewijze coaching door hun eigen coördinator. Vanwege deze toerusting is de vrijwilliger in staat om verdieping aan te brengen in de gevoerde gesprekken. Ook krijgt eenieder voldoende bagage mee om de cliënt te laten stilstaan bij de eigen manier van omgaan met persoonlijke levensvragen.
Materialen
Naast het Handboek zijn de onderstaande materialen beschikbaar.
- Voorbeeldfolder 1 van Het Betekenisvol Gesprek (Motto)
- Voorbeeldfolder 2 van Het Betekenisvol Gesprek (het Goede Gesprek)
- Informatie voor verwijzers
- Informatie voor vrijwilligers
- Rapportageformulier vrijwilligers
- Vrijwilligersovereenkomst
- Meetinstrument Het Betekenisvol Gesprek
- Praatplaat Het Betekenisvol Gesprek (Het Goede Gesprek)
- Beeldplaat Het Betekenisvol Gesprek (Motto)
- Reader basiscursus
- Het Betekenisvol Gesprek Factsheet
- Intakegesprek vrijwilliger
- Intakegesprek cliënt
Onderzoek
- Gezien en gehoord. Het maatschappelijk rendement van project Motto: aandacht voor zingeving en levensvragen bij ouderen (Davelaar, 2013). Onderzoek naar het maatschappelijk rendement met de MRA-methodiek.
- Procesevaluatie Meet het Betekenisvol Gesprek + Factsheet (Matthijssen, 2021)
Onderzoek naar het effect van de interventie voor de deelnemende ouderen. Hiervoor is een meetinstrument ontwikkeld dat inzicht biedt in de betekenis van de gesprekken die gevoerd worden vanuit Het Betekenisvol Gesprek.
Beoordeling
Het Betekenisvol gesprek is in maart 2024 door een onafhankelijk panel van praktijkbeoordelaars beoordeeld als Goed Beschreven. De beoordelaars waarderen de preventieve en kostenbesparende werking van Het Betekenisvol Gesprek. Ook is de begeleiding van vrijwilligers zorgvuldig geregeld en kan de religieuze insteek voor veel ouderen van meerwaarde zijn ten opzichte van reguliere maatjesprojecten.