MantelScan
De MantelScan biedt inzicht in de kracht van het informele netwerk van een zorgvrager en in risico’s op overbelasting van de mantelzorgers. In één uur tijd worden vijf stappen doorlopen. De MantelScan wordt afgesloten met een advies om de overbelasting van mantelzorgers te verminderen en het mantelzorgnetwerk van de zorgvrager te versterken.
Download de volledige methodebeschrijving
Methodebeschrijving_Mantelscan.pdf 451.59 KB
Onderzoek naar de praktijkervaringen laat zien dat mantelzorgers het prettig vinden om hun verhaal te doen en dat ze zich na de MantelScan meer bewust zijn van hun mantelzorgsituatie. Professionals moeten een scherpe en flexibele houding hebben, om ruimte te bieden voor het verhaal van de zorgvrager en tegelijkertijd het zorgnetwerk in kaart te brengen. De MantelScan biedt hen structuur om dit gesprek goed te voeren.
Doelgroep
De primaire doelgroep van de interventie zijn mantelzorgers en de naaste voor wie zij zorgen (chronisch zieken, gehandicapten en hulpbehoevenden).
Doel
Het hoofddoel van de MantelScan is het verkrijgen van inzicht in de kracht van het informele netwerk van een zorgvrager en in de risico’s van (over)belasting van de mantelzorgers binnen dat netwerk. Uit dat inzicht vloeit advies voort om de (over)belasting van mantelzorgers te verminderen, hun krachtbronnen aan te boren en het mantelzorgnetwerk van de zorgvrager verder te versterken.
Lees ook het artikel over MantelScan
Aanpak
De Mantelscan kan in één keer in een uur uitgevoerd worden en bestaat uit vijf stappen. In sommige gevallen is meer tijd nodig of minder tijd voorhanden. Dit wordt opgelost door meerdere korte of één langere sessie te organiseren. Eerst wordt kennisgemaakt met de familie met behulp van een Genogram. Vervolgens wordt de zorgsituatie in kaart gebracht aan de hand van acht vragen. De derde stap richt zich op het bespreken van de ervaren belasting van de mantelzorger(s). In de vierde stap wordt het zorgnetwerk in kaart gebracht met behulp van een Ecomap. De MantelScan wordt afgesloten met een advies, aansluitend bij wat de mantelzorgers ‘kunnen, weten en willen’.
Uitvoerende organisaties
De interventie kan gebruikt worden door brede welzijnsorganisaties, Wmo-consulenten, (thuis)zorg en binnen de ketenzorg dementie.
Waar de MantelScan wordt gebruikt, is niet geregistreerd. Bij de ontwikkelaar is bekend dat de MantelScan in elk geval bij vijf steunpunten mantelzorg, twee brede welzijnsorganisaties en binnen een ketenzorgverband voor dementie gebruikt wordt.
Onderzoek
Mantelzorgers vinden het prettig om hun verhaal te kunnen vertellen. Ook geven zij aan zich meer bewust te zijn van hun mantelzorgsituatie na het afnemen van de MantelScan. Tegelijkertijd biedt de MantelScan structuur aan de professional om het gesprek goed te kunnen voeren. Aandachtspunt is dat professionals een scherpe en flexibele houding moeten hebben: enerzijds biedt de professional de mantelzorger ruimte om zijn of haar verhaal te vertellen, anderzijds moet het doel (het in kaart brengen van het zorgnetwerk) niet uit het oog verloren worden.
Er is geen effectonderzoek beschikbaar.
Engelse vertaling
Van de MantelScan is ook een Engelse vertaling beschikbaar, zowel de Engelstalige versie van het instrument als de handreiking zijn te downloaden van deze site.
Samenvatting werkzame elementen
- Inzicht krijgen in de zorgsituatie.
- Inzicht krijgen in de ervaren belasting en op het risico van overbelasting.
- Zicht krijgen op het hulppotentieel van de familie én het bredere zorgnetwerk, inclusief hun competenties.
- Zicht krijgen op de krachtbronnen (wat geeft energie) in de mantelzorgsituatie.
- Advies op basis van de geïnventariseerde informatie vanuit de invalshoeken kunnen, weten, willen.
De interventie MantelScan is in maart 2017 erkend als Goed Onderbouwd door de erkenningscommissie Maatschappelijke ondersteuning, participatie en veiligheid. De interventie is helder beschreven, waardoor deze voor professionals goed te volgen en in te zetten is. Er is sprake van een heldere instructie en levert een betrouwbare analyse en concrete inzichten op over eventuele overbelasting van de mantelzorger. De professional wordt gestimuleerd om gestructureerd te werken, wat de beoordeling van de situatie ten goede zal komen. Mantelzorgers ervaren de MantelScan als positief.