Vijf Sterren Dorpen

Het doel van de methode is het verbeteren van welzijn en leefbaarheid in dorpen. Dorpsbewoners gaan in vijf stappen op zoek naar de echte levensaders van een dorp. Waar is het dorp goed in en wat kan er verbeterd worden? Dit wordt op vijf pijlers van woon- en leefplezier onderzocht, begeleid door een professionele sterrenwerker.

Methodebeschrijving-vijf-sterren-dorpen.pdf 249.19 KB

In een evaluatieonderzoek geven uitvoerders en deelnemers aan dat een onpartijdige sterrenwerker belangrijk is. Bewoners zijn erg enthousiast, zowel over de huiskamergesprekken als over de slotbijeenkomst en het behaalde resultaat. Genoeg tijd nemen voor het betrekken en mobiliseren van bewoners buiten het sterrenteam is wel een aandachtspunt. Er is nog geen effectonderzoek naar de methode gedaan.

Doel

Het doel van de methode Vijf Sterren Dorpen is de component Welzijn in de driehoek Wonen Zorg Welzijn te versterken en de leefbaarheid te verbeteren.

Doelgroep

De doelgroep van Vijf Sterren Dorpen omvat alle inwoners van een dorp of buurtschap die iets willen doen ter verbetering van welzijn en leefbaarheid in de eigen gemeenschap.

Aanpak

Met de methode Vijf Sterren Dorpen gaat een dorp of buurtschap in vijf stappen op zoek naar de echte levensaders van het dorp, zoals de dorpelingen dat zelf zien. Deze levensaders worden benoemd en verder ontwikkeld tot de ’sterren’ van samenleven. Het doorlopen van dit proces wordt gedurende één dag per week begeleid door een professionele ’vijfsterrenwerker’. De doorlooptijd is ongeveer drie maanden.

Het gaat om de volgende vijf stappen:

Stap 1: Werving, verkenning en uitdaging: de dorpsbelangenorganisatie en de vijfsterrenwerker stellen een sterrenteam op van sleutelfiguren binnen het dorp.

Stap 2: In de spiegel kijken en zelftoets: via huiskamerbijeenkomsten wordt in direct contact met de dorpsbewoners een antwoord gezocht op de vragen als: ’Waar is dit dorp goed in? Waarom is het prettig leven in dit dorp?’

Stap 3: Goed nadenken en uitdagingen benoemen: ’waar blinkt dit dorp in uit? Waar liggen uitdagingen en verbeteringen?’

Stap 4: Delen, verantwoorden en presenteren: met een feestelijke afsluiting laten zien waar het dorp goed in is en de uitdagingen voor de toekomst presenteren.

Stap 5: Verankeren en borgen: een bijeenkomst van het sterrenteam, de contactambtenaar van de gemeente waarin het dorp ligt, de lokale welzijnsinstelling en andere relevante partijen. In deze bijeenkomst worden afspraken vastgelegd over de eventuele ondersteuning van de uitdagingen en de geformeerde werkgroepen.

Uitvoerende organisaties

De methode wordt toegepast door welzijns- of maatschappelijke organisaties of zzp-ers die met dorpen of wijken werken. In het project wordt de lokale welzijnsorganisatie betrokken als deelnemer, adviseur en eventueel eigenaar of uitvoerder van één van de vervolgprojecten. Ook de dorpsbelangenorganisatie is nauw betrokken en eventueel de gemeente.

Ontwikkelaar
Brede Overleggroep Kleine Dorpen Drenthe
Dhr. Luit Hummel
0592 31 51 21
www.bokd.nl
www.vijfsterrendorpen.nl

Onderzoek

Uit een evaluatie (Müller, 2012) van de praktijkervaringen van de professional en de cliënt/ burger blijkt dat de deelnemende dorpen enthousiast zijn. Zowel uitvoerders als deelnemers geven aan dat het goed is dat de sterrenwerker een onpartijdige derde is die niet uit het dorp zelf komt. Daardoor kan deze persoon dingen in gang zetten die vanuit de bewoners zelf moeilijk tot stand zouden komen, lastige vragen stellen en deelnemers bij de les houden. Soms was het lastig de ondernemingszin van de burgers uit het sterrenteam wat af te remmen en de tijd te nemen voor het betrekken en mobiliseren van andere burgers. De deelnemende burgers zijn erg enthousiast, zowel over de huiskamergesprekken als over de slotbijeenkomst en het behaalde resultaat. Ook geven ze aan elkaar op een andere manier te hebben leren kennen.

Samenvatting werkzame elementen

  • Het verbeteren van welzijn en leefbaarheid in het dorp door bewoners gezamenlijk de kwaliteiten én uitdagingen te laten benoemen.
  • Procesbegeleiding door de vijfsterrenwerker als een relatieve buitenstaander draagt bij aan een open sfeer waarin bestaande impasses kunnen worden doorbroken, nieuwe gesprekken ontstaan en bewoners waar nodig worden uitgedaagd om verder te gaan.
  • Het initiatief ligt bij een divers samengesteld sterrenteam van sleutelfiguren uit het dorp: jong en oud, man en vrouw, meer of minder betrokken bij het dorp, nieuwkomers en geboren en getogen dorpelingen.
  • Door de huiskamergesprekken en de slotbijeenkomst vindt verbreding plaats naar de gehele gemeenschap; dit draagt bij aan het draagvlak bij en de betrokkenheid van de bewoners.
  • Via het kernkwaliteitenkwadrant wordt geanalyseerd waar het dorp sterk in is en waar juist aandachtspunten liggen.
  • Resultaten worden geborgd en verankerd door afspraken te maken met de contactambtenaar van de gemeente waarin het dorp ligt, de lokale welzijnsinstelling en andere relevante partijen en door een jaarlijkse Sterren APK.