Vrijbaan Empowerment Methode

Doel van deze methode is mensen in staat te stellen actief deel te nemen aan de maatschappij en de arbeidsmarkt. Dit wordt bereikt door een empowermenttraining. Hierin wordt gewerkt aan zes concrete componenten: competentie, zelfbeschikking, impact, betekenis, positief identiteitsgevoel en groepsoriëntatie.

Methodebeschrijving-vrijbaan-empowerment-methode.pdf 346.07 KB

Zowel trainers als testers zijn positief over de methode. Ze zien duidelijke veranderingen in gedrag bij de deelnemers. Dit wordt ook zo ervaren door de deelnemers zelf. Ze vinden zichzelf mentaal sterker, meer zelfbewust en kunnen beter keuzes maken. Twee effectonderzoeken laten een significante verbetering zien op drie van de zes componenten van empowerment: impact, positief identiteitsgevoel en competentie.

Doel

Doel van de VrijBaan Empowerment Methode is het vergroten van de empowerment (innerlijk leiderschap) van mensen om hen beter in staat te stellen zelf actief deel te nemen aan de maatschappij en werk te vinden en behouden.

Doelgroep

De methode richt zich op alle mensen in een situatie die zijzelf als belemmerend ervaren bij het verwerven van een maatschappelijke positie of een plaats op de arbeidsmarkt.

Aanpak

De kern van de methode is de empowermenttraining. Ter voorbereiding op de training wordt de VrijBaan Empowerment Vragenlijst afgenomen en besproken. Op basis van de resultaten formuleren de deelnemers doelen en vervolgens wordt een daarop aansluitend trainingsprogramma samengesteld. Na afloop van de training wordt de vragenlijst opnieuw afgenomen en wordt de training geëvalueerd. In een eindgesprek komt aan de orde hoe de deelnemer verder gaat met het geleerde. Leidraad bij dit alles zijn de zes componenten van empowerment: competentie, zelfbeschikking, impact, betekenis, positief identiteitsgevoel en groepsoriëntatie.

Uitvoerende organisaties

De methode wordt toegepast door REA College Nederland, regionale opleidingscentra, SW-bedrijven, re-integratiebedrijven, organisaties voor beschermd wonen en UWV.

Ontwikkelaar
REA College Nederland
VrijBaan team
Mees Nijhof
mnijhof@reacollege.nl
www.vrijbaan.nl

Onderzoek

Er zijn twee onderzoeken naar praktijkervaringen gedaan (Crombag-Roben & Dijcks, 2009; Van Lierop, Janssen, & Heykers, 2005). Zowel trainers als testers zijn positief over de methode en zien duidelijke veranderingen in gedrag bij de deelnemers. De deelnemers vertoonden meer initiatief en waren beter in staat om sturing aan hun traject te geven. Cruciaal is een goed begrip van empowerment en de zes componenten bij alle betrokkenen. Daarnaast is aandacht voor en aansluiten bij de motivatie van de deelnemers belangrijk, bijvoorbeeld door voldoende keuzemogelijkheden in het traject te bieden. 

Ook de deelnemers in beide onderzoeken zijn positief over de methode. Een groot deel geeft aan veranderingen bij zichzelf te merken. Ze vinden zichzelf mentaal sterker, meer zelfbewust en kunnen beter keuzes maken. Daarnaast geven ze aan beter sturing te kunnen geven aan hun traject richting werk. Ze weten beter waar ze op moeten letten bij het zoeken naar werk, vinden het gemakkelijker om te solliciteren en durven het beter aan te geven als anderen dingen regelen op een manier die ze niet willen. Een aandachtspunt is de extra fysieke en mentale belasting die de training betekent. Aanbevolen wordt de belasting te beperken in tijd, te plannen in vakantieperiodes of op te nemen in bestaande schoolprogramma’s en te zorgen voor een goed bereikbare locatie.

Effectonderzoek

Er zijn twee effectonderzoeken gedaan naar de methode, een veranderingsonderzoek (E) onder de 69 deelnemers aan de VrijBaan pilot trainingen (Van Lierop et al., 2005) en een onderzoek dat deels als quasi-experimenteel onderzoek in de praktijk zonder follow-up (C) te typeren is en deels als veranderingsonderzoek (E). Dit tweede onderzoek is uitgevoerd onder 36 jongvolwassenen met een visuele beperking (Crombag-Roben & Dijcks, 2009).  

Beide onderzoeken laten een significante verbetering zien op drie van de zes componenten van empowerment, namelijk impact, positieve identiteit en competentie. In het onderzoek onder de jongvolwassenen met een visuele beperking heeft 85.7% van de interventiedeelnemers de doelen die zij met behulp van de Goal Attainment Scaling hebben vastgesteld in het logboek volgens of zelfs boven verwachting gehaald. Uit de scores op stellingen over veranderingen in het gedrag blijkt dat over het geheel genomen de interventiegroep meer een positieve verandering aangeeft dan de controlegroep. De scores van zes van de acht geselecteerde andere vragenlijsten voor (elementen van) empowerment laten een verbetering in score zien bij de deelnemers van de interventiegroep; de andere twee laten een verslechtering zien.

Samenvatting werkzame elementen

  • Empowerment van mensen om hen beter in staat te stellen actief deel te nemen aan de maatschappij en werk te vinden en te behouden.
  • De uitwerking van empowerment in zes concrete componenten waaraan gewerkt wordt.
  • De vragenlijst zet deelnemers aan het denken over de eigen mate van empowerment en de componenten van empowerment die versterkt kunnen worden.
  • Maatwerk: het trainingsaanbod wordt afgestemd op de trainingsbehoefte van de deelnemer.
  • Aansluiten bij de intrinsieke motivatie van de deelnemers: nadruk op reflectie en zelfkennis en het gezamenlijk formuleren van persoonlijke leer- of ontwikkeldoelen.
  • Het gebruik van actuele situaties en gebeurtenissen van de deelnemers in de trainingen leidt tot herkenning en stimuleert de deelnemers.