Zelfredzaam zijn
Wanneer er weinig tot geen sprake is van zelfredzaamheid dan heeft dit effect op de gezondheid. Dat geldt bijvoorbeeld voor mensen die geen dak boven hun hoofd hebben of die zich in hun eigen huis niet veilig voelen. Het vergroten van iemands zelfredzaamheid levert automatisch een positieve bijdrage aan de gezondheid.
Indien de relatie tussen zelfredzaamheid en gezondheid is onderzocht, staat dit bij de onderstaande interventies vermeld. Bij sommige interventies is hier (nog) geen onderzoek naar gedaan. Wel blijkt het belang van zelfredzaamheid voor de gezondheid van mensen uit ander onderzoek. Zie voor meer informatie over deze relatie het dossier Wat werkt bij Sociaal en gezond.
Communities in Beweging (CiB)
Deze interventie is er op gericht om groepen mensen met een gezondheids- en beweegachterstand te stimuleren tot een actieve leefstijl. Het gaat om duurzame of langdurige gedragsverandering. Om dit te bewerkstelligen is er in de aanpak veel aandacht voor actieve participatie en empowerment van de doelgroep. In acht CiB pilots is een steekproef uitgevoerd onder deelnemers. Resultaten van een gevalideerde vragenlijst laten zien dat tweederde van de deelnemers meer is gaan bewegen.
EigenKrachtWijzer
Het doel van dit digitale instrument is het ondersteunen van burgers en hulpverleners bij vraagverheldering over wonen, werken, welzijn en zorg en het zelfstandig vinden van oplossingen voor hun vraag. Het instrument bestaat uit een vragenlijst en oplossingssuggesties voor het verbeteren van de leefsituatie.
GRIP&GLANS groepscursus
Deze interventie leert psychosociaal kwetsbare vrouwen van 55 jaar hoe zij actief hun eigen welbevinden kunnen verbeteren en weer eigen regie kunnen ervaren. Hierdoor wordt ook een bijdrage geleverd aan het verminderen van eenzaamheid. Experimenteel onderzoek naar de effecten van de interventie (Kremers et al., 2006) laat zien dat de cursus leidt tot een substantiële toename in zelfmanagementvaardigheden en welbevinden en een afname in eenzaamheid.
Herstellen doe je zelf
Deze interventie richt zich op het bevorderen van het herstel van mensen met een psychische of psychiatrische beperking, verslavingsproblemen, of mensen die verblijven in de maatschappelijke opvang. Het doel is om hen in hun kracht te zetten (empowerment) en hun zelfwaardering, hoop en kwaliteit van leven te verbeteren. Uit effectonderzoek blijkt dat de methode positieve effecten heeft op belangrijke aspecten van herstel (Van Gestel-Timmermans et al., 2012).
Multifocus
De interventie Multifocus helpt multi-probleem gezinnen om de geweldspiraal te doorbreken met behoud of herstel van de onderlinge relaties. De doelgroep van Multifocus bestaat uit gezinnen met ingewikkelde meervoudige problematiek. Een procesevaluatie naar de werking en uitvoering van Multifocus laat een positieve invloed van de casemanagers zien op het realiseren van doelen op gezinsniveau.
Participatief drama
Participatief drama is gericht op kwetsbare mensen die het moeilijk vinden om voor zichzelf op te komen, zich in een achterstandspositie bevinden en/of moeite hebben om mee te doen in de maatschappij. Het hoofddoel van deze interventie is het verbeteren van de positie van kwetsbare mensen in de samenleving, doordat zij een stem krijgen, ondersteuning vinden bij elkaar en bij het eigen sociale netwerk en doordat zij inzicht krijgen in hun eigen situatie.
Er zijn verschillende onderzoeken naar deze methode uitgevoerd. Uit een studie van Stichting Formaat zelf (2014) blijkt dat deelnemers een positieve ontwikkeling doormaken op de domeinen emotioneel welzijn en persoonlijke ontwikkeling. Ook laat dit onderzoek zien dat deelnemers het gevoel hebben dat zij zelf meer regie over hun eigen leven krijgen.
Thuisbegeleiding
Het doel van deze interventie is om kwetsbare mensen te helpen structuur aan te brengen in hun dagelijks leven. Hierdoor kunnen bestaande problemen verminderen of wordt verergering van problemen voorkomen. De interventie is gericht op mensen met meervoudige problemen die de grip op het dagelijks leven kwijt zijn of kwijt dreigen te raken, en die zich zonder hulp niet kunnen handhaven in de samenleving.
Er is in Nederland geen onderzoek gedaan naar de effecten van deze interventie. Wel laten reviews over het effect van psychiatrische thuiszorg in de Verenigde Staten zien dat er aanwijzingen zijn voor de effectiviteit van een aantal elementen die ook een belangrijke rol spelen in Thuisbegeleiding. Het gaat bijvoorbeeld om het verstrekken van hulp door een generalistische hulpverlener en het verlenen van zorg in de thuissituatie waar de problemen zich voordoen.
Welzijn op recept
Het doel van Welzijn op Recept is het verminderen van psychosociale klachten van mensen die bij de huisarts komen. Welzijnsorganisaties en eerstelijnszorgvoorzieningen ontwikkelen lokale welzijnsarrangementen, waar mensen naar doorverwezen worden. Deze bestaan uit interventies die het welbevinden verhogen, zoals creatieve of sportieve activiteiten en vrijwilligerswerk.