Kennisestafette van het sociaal domein 2025-2026
Samenwerken met de samenleving
Duurzaam en effectief werken aan lokale opgaven vraagt om samenwerken met de samenleving. Maar hoe ziet dat samenwerken met de samenleving er concreet uit? En wat vraagt dat van jou – als sociaal professional, beleidsmaker of inwoner? Verken komend jaar samen met Movisie de antwoorden op deze vragen in de Kennisestafette van het sociaal domein. Alle inzichten worden gedeeld, zodat organisaties er direct mee aan de slag kunnen.
Drie routes
De kennisestafette reist in drie thematische routes door het hele land. Sluit aan bij de bijeenkomsten, meld je gemeente of organisatie aan als één van de haltes op de route of blijf op de hoogte van de opgedane kennis via onze website. Zo bouwen we samen aan kennis en vakmanschap in het sociaal domein.
Route 1: Ervaringskennis in beleid en praktijk: samen werken, samen weten
Route 2: Samenlevingsopbouw versterken: samen bouwen aan verbinding
Route 3: Impact meten met inwoners: samen sturen op resultaat
Met het ravijnjaar 2026 in zicht neemt de druk op het sociaal domein toe. Juist nu is het van belang om te investeren in wat ertoe doet voor mensen. Door daarbij gemeenschappen en ervaringskennis centraal te stellen benut je niet alleen de kracht van de gemeenschap maar stimuleer je ook eigenaarschap, betrokkenheid en verbinding. Maar samenwerken met de samenleving is geen quick fix. Het vraagt om ruimte, lef én een andere manier van kijken. Tijdens de estafette verkennen we met behulp van wetenschappelijke, praktijk- en ervaringskennis wat effectieve aanpakken zijn. En wat dit vraagt van jou als sociaal professional of beleidsmaker. Want deze manier van werken vereist andere vaardigheden en vakmanschap.
Ga mee op pad in de kennisestafette van het sociaal domein
De kennisestafette start op het Congres Sociaal Domein op 20 mei 2025. Daarna verspreiden we ons langs drie thematische routes door het land. Van bijeenkomst naar praktijkvoorbeeld, van goede vraag naar waardevol inzicht. Telkens halen we op, verdiepen we, en geven we het stokje door – letterlijk én figuurlijk. Samen met Movisie ontdek je zo in een doorlopend traject van mei 2025 tot in 2026 hoe we meer samen en in verbinding met de samenleving kunnen werken.
Lees hieronder meer over de drie routes en de bijeenkomsten per route. De lijst met bijeenkomsten groeit gedurende de route dus houdt onze kanalen in de gaten!
Route 1: Ervaringskennis in beleid en praktijk: samen werken, samen weten
Hoe geef je als gemeente of maatschappelijke organisatie structureel ruimte aan de kennis, ideeën en behoeften van inwoners? Hoe benut je de ervaringen die mensen opdoen in hun dagelijks leven – juist ook in situaties van ontwrichting of contact met instanties – om beleid te verbeteren en uitvoering mensgerichter te maken?
Veel beleid en dienstverlening is goedbedoeld, maar sluit onvoldoende aan op de werkelijkheid van mensen. Te vaak zijn ze ontworpen voor ‘de gemiddelde inwoner’ – die in de praktijk niet bestaat. Terwijl: wanneer je werkelijk aansluit bij de leefwereld van mensen, investeer je in wat er écht toe doet en kun je stoppen met wat niet werkt.
Er zijn inmiddels veel inspirerende voorbeelden van hoe je dit in de praktijk brengt. Denk aan het werken met ervaringsraden, sleutelpersonen, ervaringsdeskundigen of bewonersgroepen. Ook vormen van onderzoek waarbij inwoners optreden als mede-onderzoeker geven waardevolle inzichten. Maar hoe kom je tot een aanpak die werkt in jouw organisatie en context? Hoe geef je betekenis aan ervaringen van inwoners – en wat vraagt het om die ervaringen daadwerkelijk richtinggevend te maken voor beleid en uitvoering?
In de haltes op deze route verkennen we samen verschillende manieren om ervaringskennis te benutten én duurzaam te verankeren. Je krijgt zicht op de keuzes die je kunt maken, en welke vorm van samenwerken met inwoners bij jouw praktijk past.
Workshop: Hoe kan het wél? Moeten gemeenten niet eens verplicht van elkaar gaan leren?
Wanneer: dinsdag 20 mei 2025, 15:00 - 16:00 uur
Locatie: Congres Sociaal domein, Bunnik
Na tien jaar decentralisaties kunnen we constateren dat er nog steeds veel misgaat in het sociaal domein. Het ravijnjaar lijkt aanleiding om de idealen van toen - nabijheid, integraal werken en ruimte voor professionals - overboord te gooien. Dat we dat vooral niet moeten doen, bepleiten auteurs uit de bundel: ‘Als we dat hadden geweten’. Wat we wel moeten doen: van elkaar leren. Wat moeten gemeenten beslist van elkaar overnemen? Wat zijn werkzame elementen? In deze sessie van Marcel Ham (Movisie, mede-auteur van de bundel) en Karin Sok (Movisie) leren we van elkaar hoe het wél kan.
Inspiratiebijeenkomst: Waardevol Cliëntervaringsonderzoek
Wanneer: 16 juni 2025 van 9.00 – 12.00 uur
Locatie: Online
Wil jij het jaarlijkse cliëntervaringsonderzoek (CEO) inzetten om echt impact te maken op de dienstverlening aan inwoners? Wil je verdiepende inzichten krijgen in hun ervaringen met ondersteuning? En ben je benieuwd hoe je het CEO zo kunt inrichten dat het leidt tot échte verbeteringen? Dan mag je deze bijeenkomst niet missen!
Ervaringskennis in beleid: Hoe doe je dat?
Wanneer: 30 september, 15:00 - 17:00 uur
Locatie: Arnhem
Ervaringsraden en het in dienst nemen van een ervaringsdeskundige zijn manieren om ervaringskennis te benutten bij vormgeven van beleid. Maar wat is er voor nodig om een ervaringsdeskundige in dienst te nemen? Wat moet je doen om een ervaringsraad op te zetten? En hoe maak je ruimte in je organisatie voor de ervaringen van inwoners? Aan de hand van twee voorbeelden uit Arnhem en Den Haag vertellen we je hier meer over tijdens deze bijeenkomst.
Route 2: Samenlevingsopbouw versterken: samen bouwen aan verbinding
Hoe versterk je als sociaal professional je competenties op het gebied van samenlevingsopbouw? En hoe kunnen gemeenten en sociaalwerkorganisaties met elkaar in gesprek over wat er nodig is voor goed werken aan samenlevingsopbouw?
Samenlevingsopbouw is terug van (nooit) weggeweest. Het vormt en versterkt gemeenschappen van bewoners, door te investeren in de ideeën, kennis en initiatieven van inwoners zelf. Dit is niet alleen van grote waarde voor de gemeenschap, maar heeft ook een preventieve werking en kan de vraag naar formele hulp verminderen. Maar wat vraagt dit van jou als sociaal professional? En hoe kunnen sociaal professionals en beleidsmakers samenlevingsopbouw goed positioneren?
In deze route delen we wat werkt bij samenlevingsopbouw en verkennen we wat sociaal professionals en gemeenten kunnen doen om onderlinge verbindingen tussen inwoners te versterken.
Workshop: Hoe kan het wél? Moeten gemeenten niet eens verplicht van elkaar gaan leren?
Wanneer: dinsdag 20 mei 2025, 15:00 - 16:00
Locatie: Congres Sociaal domein, Bunnik
Na tien jaar decentralisaties kunnen we constateren dat er nog steeds veel misgaat in het sociaal domein. Het ravijnjaar lijkt aanleiding om de idealen van toen - nabijheid, integraal werken en ruimte voor professionals - overboord te gooien. Dat we dat vooral niet moeten doen, bepleiten auteurs uit de bundel: ‘Als we dat hadden geweten’. Wat we wel moeten doen: van elkaar leren. Wat moeten gemeenten beslist van elkaar overnemen? Wat zijn werkzame elementen? In deze sessie van Marcel Ham (Movisie, mede-auteur van de bundel) en Karin Sok (Movisie) leren we van elkaar hoe het wél kan.
Workshop: Samenwerking met de samenleving als sleutel
Wanneer: dinsdag 20 mei 2025, 11:50 - 12:50 uur
Waar: Congres Sociaal domein, Bunnik
Hoe versterk je sociale kwaliteit op een manier die betaalbaar is, ook in het ravijnjaar? De sleutel zit in samenlevingsopbouw: het vormen en versterken van gemeenschappen van bewoners, door te investeren in de ideeën, kennis en initiatieven van inwoners zelf. Dit is niet alleen van grote waarde voor de gemeenschap, maar heeft ook een preventieve werking en kan de vraag naar formele hulp verminderen. Maar hoe werk je goed samen met de samenleving? Van Mariël van Pelt (Movisie & Fontys Hogeschool), Jasmijn Pronk (Movisie) en Erna Verkuijlen (Wij Eindhoven) leer je de werkzame elementen bij samenlevingsopbouw en hoe je deze als gemeente en wijkteam kunt toepassen.
Meer informatie
In gesprek over samenwerken aan samenlevingsopbouw en Wat werkt bij samenlevingsopbouw
Wanneer: 12 juni 2025
Waar: Netwerkconferentie Spil in de wijk in Heerlen
Tijdens deze netwerkconferentie voor beroepskrachten en vrijwilligers in het sociaal domein verzorgt Movisie twee workshops. In de eerste workshop gaan we aan de slag met gesprekskaarten die helpen het samenwerken van professionals en actieve bewoners aan samenlevingsopbouw te versterken. In de tweede workshop nemen we deelnemers mee in het dossier Wat werkt bij samenlevingsopbouw.
In verband met grote interesse is aanmelden alleen nog mogelijk voor de wachtlijst. Heb je interesse in één van deze workshops bij een evenement in jouw regio? Neem contact op!
Wachtlijst
Online sessie over dossier Wat werkt bij samenlevingsopbouw
Wanneer: 7 juli, 12.00-13.30 uur
Waar: online
Samenlevingsopbouw staat weer volop in de schijnwerpers—en terecht! Want als je werkt aan een fijne, leefbare en veilige buurt, dan kun je niet om dit onderwerp heen. Maar hoe pak je dat eigenlijk aan? Hoe bouw je samen met inwoners een gemeenschap waarin iedereen zich thuis voelt? Hoe faciliteer je al die burgerinitiatieven die er al zijn. En wat is er bekend over wat daarbij werkt? Tijdens deze online lunchbijeenkomst duiken we samen in de werkzame elementen van samenlevingsopbouw. Een beetje theorie uit het Wat werkt bij samenlevingsopbouw-dossier, maar ook inspirerende inzichten en praktische handvatten die je direct kunt toepassen. Kom meepraten en je ervaringen delen.
Route 3: Impact meten met inwoners: samen sturen op resultaat
Hoe weet je of activiteiten en ondersteuning vanuit gemeenten of maatschappelijke organisaties echt verschil maken voor inwoners? Wat ervaren zij daarvan – en hoe kun je die ervaringen benutten om betere keuzes te maken in beleid en uitvoering?
Door als gemeente of sociaal werkorganisatie resultaten zichtbaar te maken, krijg je inzicht in wat écht werkt voor inwoners. Niet alleen voor verantwoording, maar vooral om te leren, verbeteren en samen te groeien. Samenwerken met inwoners bij het meten van impact en outcome is daarin cruciaal. Door samen te bepalen wat impact is, geef je betekenis aan cijfers én verhalen – en voorkom je dat het alleen om systemen draait.
Deze route draait om drie centrale principes: uitwisseling en samen leren, verbeteren, en bewustwording. In gesprek gaan – tussen inwoners, professionals en tussen beide – leidt tot verdieping, wederzijds begrip en waardering. Door samen te reflecteren op waarom we doen wat we doen, ontstaat ruimte voor groei. Als iedereen zichtbaar bijdraagt, voelt niemand zich over het hoofd gezien. Tegelijkertijd schept het zichtbaar maken van impact ook verantwoordelijkheid; inzicht vraagt om actie. Samen met inwoners werk je daarom aan gerichte verbeterstappen, gebaseerd op hun ervaringen en perspectieven. Tot slot helpt het om vooraf helder te benoemen welk effect je wilt bereiken. Dit geeft richting aan het werk. Zonder duidelijke bedoeling kan een initiatief immers verzanden in een ‘koffieclub’ waarvan niemand nog weet waarom deze bestaat of wat het doel is.
Workshop: Hoe kan het wél? Moeten gemeenten niet eens verplicht van elkaar gaan leren?
Wanneer: dinsdag 20 mei 2025, 15:00 - 16:00
Locatie: Congres Sociaal domein, Bunnik
Na tien jaar decentralisaties kunnen we constateren dat er nog steeds veel misgaat in het sociaal domein. Het ravijnjaar lijkt aanleiding om de idealen van toen - nabijheid, integraal werken en ruimte voor professionals - overboord te gooien. Dat we dat vooral niet moeten doen, bepleiten auteurs uit de bundel: ‘Als we dat hadden geweten’. Wat we wel moeten doen: van elkaar leren. Wat moeten gemeenten beslist van elkaar overnemen? Wat zijn werkzame elementen? In deze sessie van Marcel Ham (Movisie, mede-auteur van de bundel) en Karin Sok (Movisie) leren we van elkaar hoe het wél kan.
Online Inspiratiebijeenkomst: Waardevol Cliëntervaringsonderzoek
Wanneer: 16 juni 2025 van 9.00 – 12.00 uur
Locatie: Online
Wil jij het jaarlijkse cliëntervaringsonderzoek (CEO) inzetten om echt impact te maken op de dienstverlening aan inwoners? Wil je verdiepende inzichten krijgen in hun ervaringen met ondersteuning? En ben je benieuwd hoe je het CEO zo kunt inrichten dat het leidt tot échte verbeteringen? Dan mag je deze bijeenkomst niet missen!
Hoe meet je samen met inwoners impact – en waarom zou je dat willen?
Wanneer: Maandag 22 september van 10.00 tot 12.30 uur
Locatie: Utrecht (locatie wordt nog bekend gemaakt)
Onderzoek doen mét inwoners in plaats van óver inwoners levert veel op. Maar hoe pak je dat aan in de praktijk? Sanneke Verweij (Movisie) vertelt over haar onderzoek naar de impact van ontmoetingscentra in Den Haag. Mira Vendrig neemt je mee in haar aanpak om samen met inwoners impact op sociale cohesie te maken. En we laten zien hoe je zelf een veranderverhaal kunt maken en meten.
