Onderzoeksronde 2021

Ieder jaar publiceert het Expertisepunt Basisvaardigheden een onderzoeksagenda die aansluit bij de actualiteiten, urgente kwesties en vraagstukken die spelen in de praktijk en bij kennisleemtes in de wetenschap. Lees hier meer over de thema’s en voorwaarden om een voorstel in te dienen. De onderzoeksronde is inmiddels gesloten.

Onderzoeksagenda

De onderzoeksagenda van 2021 kent twee thema’s; Professionalisering en Maatschappij & participatie. Binnen deze thema’s zijn speerpunten geformuleerd. Deze speerpunten geven richting aan de onderzoeksvoorstellen die ingediend kunnen worden.

Thema 1. Professionalisering

Speerpunt 1: Sociaal werk en basisvaardigheden

Er is een sterke behoefte aan nieuwe kennis die bijdraagt aan de professionalisering en beroepsinnovatie van sociaal werkers. Nieuw onderzoek kan een belangrijke impuls geven aan verdere professionalisering van het beroep en een kwaliteitsslag betekenen in het signaleren, bereiken, agenderen, ondersteunen en motiveren van mensen met beperkte basisvaardigheden. Binnen dit speerpunt ziet het Expertisepunt Basisvaardigheden graag onderzoeksvoorstellen met aandacht voor de vraag hoe sociaal werk problemen rondom beperkte basisvaardigheden (vroegtijdig) kan signaleren, mogelijk voorkomen en oplossen dan wel de negatieve gevolgen van beperkte basisvaardigheden kan verminderen of verzachten.

Speerpunt 2: Ervaringsdeskundigheid

Ervaringsdeskundigen worden steeds vaker ingezet bij de aanpak van maatschappelijke vraagstukken. Het is belangrijk om stil te staan bij de betekenis van ervaringsdeskundigheid. Binnen dit speerpunt ziet het Expertisepunt Basisvaardigheden graag onderzoeksvoorstellen waarin kennis wordt verzameld van goede voorbeelden waarbij ervaringsdeskundigheid is benut in beleidsontwikkeling en -uitvoering. Duidelijk moet worden in hoeverre de opgedane kennis benut kan worden voor het thema basisvaardigheden, en zo ja op welke manier.

Thema 2. Maatschappij en participatie

Speerpunt 1: Werving en motivatie

Veel mensen met beperkte basisvaardigheden worden op dit moment niet of nauwelijks naar scholing geleid. Met name kwetsbare doelgroepen zijn moeilijk te bereiken, om diverse redenen. Binnen dit speerpunt ziet het Expertisepunt Basisvaardigheden graag onderzoeksvoorstellen gericht op wat er op dit moment bekend is uit eerder onderzoek over wat werkt bij het (beter) werven van personen om deel te nemen aan taaltrajecten en ander aanbod. Maar ook onderzoek naar hoe mensen het beste gemotiveerd kunnen worden om deel te nemen aan een taal- of rekentraject. Welke barrières ervaren mensen om deel te nemen? 

Speerpunt 2: Intergenerationele overdracht van beperkte basisvaardigheden

De aanpak van een gebrek aan basisvaardigheden vraagt een lange adem aangezien het van generatie op generatie overgedragen kan worden. Een integrale ondersteuning van kinderen op school en thuis, is volgens metastudies een veelbelovende strategie om taalachterstanden op jonge leeftijd te voorkomen. Er is tot op heden echter beperkt aandacht voor het op maat aanbieden van programma’s aan ouders met lage opleidingsniveaus, terwijl dit de belangrijkste oorzaak voor taalachterstand bij kinderen is. De vraag is daarom wat werkt voor wie in welke omstandigheden bij het voorkomen/doorbreken van de intergenerationele overdracht van beperkte basisvaardigheden?

De uitgebreide inhoudelijke beschrijving van de thema’s, speerpunten en aandachtspunten daarbij als het gaat om het indienen van een onderzoeksvoorstel lees je in de onderzoeksagenda.

De uitgebreide inhoudelijke beschrijving van de thema’s, speerpunten en aandachtspunten daarbij als het gaat om het indienen van een onderzoeksvoorstel lees je in de onderzoeksagenda.

Onderzoeksagenda 2021

Voorwaarden voor het onderzoek

  • Het onderzoek dient te worden uitgevoerd en afgerond in 2022. 
  • Het budget bedraagt 33.000 euro per onderzoek (inclusief BTW en evt. (reis)kosten). 
  • Geef aan op welk speerpunt het onderzoek betrekking heeft. Het streven is om op ieder speerpunt één onderzoek te honoreren, dat wil zeggen in totaal vier onderzoeken.
  • Het is mogelijk om meerdere speerpunten aan elkaar te verbinden in onderzoek, bijvoorbeeld in samenwerking met andere organisaties. Deze deelonderzoeken, van ieder 33.000 euro, dienen afzonderlijk te worden aangevraagd. Maak duidelijk in het projectidee of hier sprake van is.   
  • Onderzoek richt zich op het verzamelen van relevante kennis rondom basisvaardigheden, dat wil zeggen taal-, reken- en digitale vaardigheden. 
  • Het onderzoek is concreet en praktijkgericht. 
  • Het onderzoek levert een onderzoeksrapport op. Daarnaast wordt een kort artikel voor de website gewaardeerd.

Voor de aanvraag gelden in het algemeen de volgende aanbevelingen:  

  • Samenwerking met uitvoeringsorganisaties, ervaringsdeskundigen en/of gemeenten, in het geval er gekozen wordt voor empirisch onderzoek. 
  • Wees specifiek en concreet over welke doelgroep het gaat. Wat werkt voor wie in welke omstandigheden?
  • Onderbouw goed welke kennisleemte er is. 
  • Betrek de doelgroep en ervaringskennis bij het onderzoek. 
  • Besteed aandacht aan hoe het onderzoek (op termijn) waardevol kan zijn en handvatten kan bieden voor de praktijk.

In de onderzoeksagenda zijn ook nog enkele aanvullende aandachtspunten geformuleerd per speerpunt. 

Procedure 

In 2021 mogen vier onderzoeken, bij ieder speerpunt uit de Onderzoeksagenda 2021 één, worden uitgevoerd voor een vast bedrag van 33.000 euro (inclusief BTW en evt. (reis)kosten) per onderzoeksproject. Aanvragers worden uitgenodigd hun projectideeën in te dienen op het onderzoeksportaal via het formulier onderaan deze pagina, met als bijlagen een projectidee-tekst (van een tot maximaal twee A-4) en een separaat cv. Insturen van het formulier kan tot en met uiterlijk 1 september 2021. Vervolgens wordt in een eerste ronde een voorselectie gemaakt van de projectideeën.

Uit de inzendingen selecteert de onderzoekscommissie van het Expertisepunt Basisvaardigheden de projectideeën die verder mogen worden uitgewerkt in de vorm van een onderzoeksvoorstel. Dit voorstel kan ingediend worden tot en met 15 november 2021.

In de tweede ronde worden de onderzoeksvoorstellen beoordeeld op de kwaliteit van de probleemstelling en onderzoeksaanpak, planning en personele inzet en de gebruikswaarde van het onderzoek. Op 15 december 2021 worden de gehonoreerde onderzoeken bekend gemaakt.  

Projectidee insturen

Aanvragers dienen een projectidee in van maximaal 800 woorden (1 á 2 pagina’s), aangevuld met een cv (in de vorm van een toelichting van de aanvragende en betrokken organisatie(s) en een beknopt cv van in ieder geval de onderzoeksleider). In het projectidee werkt de aanvrager de volgende punten uit: 

  1. Doelstelling en doelgroep onderzoek
  2. Maatschappelijke en wetenschappelijke relevantie
  3. Onderzoeksvraag
  4. Onderzoeksaanpak 

Meer informatie over de aandachtspunten zoals deze zijn geformuleerd bij de inhoudelijke speerpunten zijn terug te lezen in de Onderzoeksagenda 2021.  

De reactietermijn is inmiddels verstreken.