PAja!

PAja! is een methode om de empowerment te bevorderen van jonge cliënten van instellingen voor zorg, wonen en dagbesteding. De jongeren keuren zelf hun voorziening en doen verbetervoorstellen. Al werkende versterken zij hun onderlinge contacten. Het jongerenonderzoeksteam volgt een training van tien dagdelen waarin zij onder andere interviewtechnieken leren en presentatievaardigheden opdoen.

Methodebeschrijving-PAJA.pdf 207.44 KB

Uit praktijkervaringen blijkt dat de professionals in de instellingen de keuring als leerzaam en nuttig ervaren. Ze krijgen een beter beeld vanuit jongeren- of cliëntenperspectief. De jongeren waarderen vooral de interviewvaardigheden en de eigen persoonlijke ontwikkeling.

Doel

Het doel van de methode Participatie Audit (Zwerf-)Jongeren Amsterdam (PAja!) is vijfledig:

  • empowerment van individuele jongeren
  • een kwaliteitskeuring vanuit jongerenperspectief
  • versterken van onderlinge sociale contacten
  • bijdragen aan de ontwikkeling van een nieuwe manier van cliëntenparticipatie
  • beoordelen van gesubsidieerde voorzieningen aanvullend op bestaande wijzen van beoordeling.

Doelgroep

De doelgroep van PAja! bestaat uit jonge cliënten van instellingen voor zorg, wonen en dagbesteding voor dak- en thuislozen en personen met ggz- en oggz-problematiek.

Aanpak

PAja! onderscheidt de volgende drie fasen.

  1. In de voorbereidende fase gaat het om de organisatie en de uitvoering van de methode in de instelling (bijvoorbeeld financiering, inschatting van de risico’s, draagvlak in de organisatie en het regelen van praktische zaken). Daarnaast werft de organisatie jongeren en stelt een jongerenonderzoeksteam samen.
  2. In de uitvoeringsfase volgt het jongerenonderzoeksteam een training en neemt interviews af bij de bewoners. In de keuringsbijeenkomst bespreken de deelnemers de resultaten van de interviews en in de reparatieplanbijeenkomst gaat het om de oplossingen. Het jongerenonderzoeksteam legt de bevindingen vast, bijvoorbeeld in het reparatieplan, en koppelt deze terug. De organisatie gaat aan de slag met het reparatieplan.
  3. In de afrondingsfase vindt een herkeuringsbijeenkomst plaats, waarin de deelnemers nagaan wat er met de afspraken, voorstellen en suggesties uit het reparatieplan is gebeurd. De jongeren leggen de bevindingen vast en koppelen ze terug. In de slotbijeenkomst presenteert het jongerenonderzoeksteam de resultaten en conclusies aan bewoners, medewerkers, instellingen en (andere) soortgelijke lokale instellingen. Daarna besteedt de organisatie aandacht aan nazorg voor de jongeren uit het jongerenonderzoeksteam en koppelt de resultaten terug naar een bewonerscommissie of (jongeren)cliëntenraad.

Uitvoerende organisaties

PAja! is in Amsterdam toegepast bij vier instellingen van de Volksbond Amsterdam. De methode werd toegepast in woonvoorzieningen voor dak- of thuisloze jongeren waar zij (intensieve) begeleiding krijgen en worden voorbereid op zelfstandig functioneren in de maatschappij.

Ontwikkelaar
Stichting Volksbond Amsterdam
Carmen Salvador
carmen.salvador@volksbond.nl
020 421 24 24

Verwey-Jonker Instituut
Jodi Mak
JMak@verwey-jonker.nl
030 230 07 99

Onderzoek

PAja! is van oktober 2008 tot en met juni 2009 ontwikkeld en getest bij vier instellingen van de Volksbond in Amsterdam (Mak et al., 2009). De jongeren waardeerden vooral de interviewvaardigheden en de persoonlijke ontwikkeling. Ook was er waardering voor de welwillendheid van de medewerkers. De jongeren spraken hun voorkeur uit voor het werken met een kleine groep en noemden de onafhankelijke voorzitter als pluspunt. De professionals in de instellingen hebben de keuringen als leerzame en nuttige bijeenkomsten ervaren. Ze hebben een beter beeld gekregen vanuit jongeren- of cliëntenperspectief. Als pluspunten noemden ze dat de discussies goed geleid werden, dat er externe begeleiders aanwezig waren bij de verschillende bijeenkomsten en dat de jongeren goed voorbereid waren en goed presenteerden. Aandachtspunten waren de volle agenda tijdens de bijeenkomsten, de tijd die ze in PAja! moesten investeren, de haalbaarheid van de oplossingen, het inlevingsvermogen, de reflectie en de diepgang van de jongeren en het draagvlak in de organisatie.

Samenvatting werkzame elementen

  • Keuring van voorzieningen vanuit cliëntenperspectief.
  • Jongeren in de rol van onderzoeker.
  • Jongeren worden getraind, waardoor hun vaardigheden toenemen.
  • Jongeren en professionals bedenken samen oplossingen, welke vastgelegd worden in een reparatieplan.
  • Actief betrekken van jongeren bij de implementatie van de voorstellen.
  • Follow-up: in een herkeuringsbijeenkomst wordt doorgenomen of hetgeen is afgesproken ook daadwerkelijk is gebeurd.