Handreiking: actieonderzoek in het sociaal domein

Actieonderzoek heeft veel belangstelling binnen het sociaal domein. Steeds vaker wordt actieonderzoek (ook wel participatief actieonderzoek, participatief onderzoek of handelingsonderzoek genoemd) gedaan. Actieonderzoek is meer dan ‘het in de praktijk implementeren van onderzoeksresultaten’ of ‘een onderzoeker die meekijkt hoe het eraan toegaat in de uitvoeringspraktijk’. Met deze handreiking wordt aan de hand van een korte uitleg en voorbeelden uit de praktijk duidelijk wat actieonderzoek is, wanneer het ingezet kan worden en hoe het onderzoeksproces eruit ziet.

De basis van actieonderzoek ligt bij de Duitse psycholoog Kurt Lewin en in de Zuid-Amerikaanse vrijheidsbeweging van de Braziliaan Paulo Freire. Het heeft van oudsher een sterk emancipatoir karakter en streeft naar bewustwording van de betrokkenen. Hiermee wordt direct de grote verscheidenheid van actieonderzoek duidelijk; van leren in de praktijk en sociale verandering op kleine schaal tot collectieve bewustwording en maatschappelijk activisme. 

Voor wie?

Deze handreiking is bedoeld voor diegene die in leer- en verbetertrajecten binnen het sociaal domein aan de slag willen gaan met actieonderzoek. Zoals medewerkers van landelijke kennisinstituten, onderwijsinstellingen, instellingen in de zorg- en welzijnssector of gemeenten.