Hoe organiseer en versterk je cliëntondersteuning in je gemeente?

Inzicht in de processtappen

Deze handreiking beschrijft vijf stappen in het proces die de doorontwikkeling van cliëntondersteuning ondersteunen. Elke stap bevat tips en goede voorbeelden uit de praktijk. 

Cliëntondersteuning is voor gemeenten en samenwerkingspartners een middel om het stelsel van zorg en welzijn te verbeteren: om het persoonsgerichter, betrouwbaarder en toegankelijker in te richten. Dankzij cliëntondersteuning kunnen de vragen en behoeften van inwoners duidelijker worden. Zo kunnen zij hun zorg en ondersteuning beter regelen. De wet geeft veel ruimte voor de inhoudelijke invulling van cliëntondersteuning. Om cliëntondersteuning te versterken is het proces echter minstens zo belangrijk als de inhoudelijke overwegingen. Deze handreiking biedt inzicht in de stappen uit dat proces, gebaseerd op de praktijkervaringen uit het Koploperproject Cliëntondersteuning. 

Download de handreiking 

Stappenplan

Om het proces nog inzichtelijker te maken hebben we een stappenplan ontwikkeld. Dit stappenplan is gebaseerd op onderstaande handreiking en geeft een overzichtelijk beeld van de stappen die je in jouw gemeente kunt zetten. 

Bekijk het stappenplan hier

Stap 1: Wie neemt het initiatief?

Dit hoeft niet altijd een bevlogen ambtenaar te zijn. Ook de gemeenteraad, formele en informele aanbieders cliëntondersteuning en inwoners kunnen zelf initiatief nemen. Een vaak voorkomend motief komt voort uit lage cijfers wat betreft de bekendheid van cliëntondersteuning onder inwoners. Eenmaal aan de slag verdwijnt een eenzijdige focus op bekendheid vaak meer naar de achtergrond en wordt gekozen voor een bredere communicatie-aanpak. 

Stap 2: Het formeren van een kerngroep en partners

Wanneer het initiatief is genomen en ambities zijn uitgesproken, is het zaak om een groep belanghebbenden bij elkaar te brengen. Dit kan door het formeren van een kerngroep. Wie nemen hieraan deel? En hoe betrek je deze partners? Deze keuzes komen aan bod in stap 2.

Stap 3: Zicht op de huidige situatie krijgen

Voordat een kerngroep aan de slag gaat, is het belangrijk om zicht te hebben om de huidige situatie van cliëntondersteuning in de gemeente. Het vormt een basis voor verder ambities. Ook het zicht krijgen op de behoeften en ervaringen van inwoners in de huidige opzet hoort hierbij. Diverse tools helpen in deze stap van het proces. 

Stap 4: Ambities omzetten in concrete plannen

Hoe kun je ambities omzetten in concrete resultaten? Dit krijgt vorm in het projectplan. In deze stap lichten we vier onderdelen van die projectplannen uit om daarvan te leren: (1) ambities, (2) beoogde resultaten, (3) activiteiten en (4) planning en financiën. 

Stap 5: Aan de slag! Het uitvoeren van concrete projectplannen

Na de voorbereidende fases is het dan nu het moment van uitvoeren! In veel gemeenten is een projectleider geworven die aan de slag gaat met het uitvoeren van de projectplannen. In verschillende gemeenten is te zien dat een kwartiermaker of coördinator met het juiste mandaat in korte tijd partijen kan enthousiasmeren voor de doorontwikkeling van cliëntondersteuning. Bij verschillende onderwerpen en thema’s zijn afwegingen te maken. 

Zelf aan de slag met de handreiking?

In dit document kun je zelf aan de slag met de verschillende stappen uit de handreiking.