Ontsnappen aan aanbesteden
Buurten en wijken als vitale democratische arena’s
In 2021 schreef Jos van der Lans in opdracht van het LSA het pamflet Het dogma aanbesteden. Het was een van de eerste uitgewerkte kritieken waarin op een systematische manier de destructieve effecten van het aanbesteden in de publieke sector in kaart werden gebracht. Maar als antwoord op de vraag wat dan het alternatief voor het aanbesteden zou kunnen zijn, gaf Van der Lans op het einde van zijn betoog slechts een ruwe schets. Reden voor Movisie om hem uit te dagen zijn visie op een alternatieve wijze van sturen uit te werken. Dit essay is daarvan het resultaat.
Van der Lans schetst vier bouwstenen die de grondslag vormen voor een andere aansturing van het sociaal domein en de sociale basis, waarbij we kunnen ontsnappen aan het aanbesteden en we de weg in kunnen slaan naar duurzame verhoudingen tussen burgers, professionals en hun organisaties, en lokale overheden.
Lees ook een interview met Jos van der Lans, waarin hij de vier bouwstenen toelicht. ‘Het welzijnswerk kan niet verhandeld worden op een markt. Je moet het zien als een noodzakelijke voorziening, net als het basisonderwijs en de huisartsenpost.’
De relevantie daarvan reikt veel verder dan de inrichting van het sociaal domein. Het gaat om het vormen van democratische arena’s waarin burgers verantwoordelijkheid kunnen nemen voor grote vraagstukken met betrekking tot het milieu en duurzaamheid. Het gaat om de vraag wat er nodig is om het samenleven op het niveau van buurten en wijken vorm te geven. Het gaat om de heruitvinding van samenlevingsopbouw, op een manier die bij de moderne tijd past.
