Wat werkt bij het versterken van weerbaarheid van jongeren?

Weerbare mensen kunnen omgaan met tegenslagen, komen voor zichzelf op en geven hun grenzen aan. De adolescentieperiode (12-25 jaar) is een levensfase voor jongeren om zich mentaal te ontwikkelen, loskomen van ouders en hun grenzen opzoeken. Dat maakt jongeren meer vatbaar voor negatieve invloeden, verleidingen en tegenslagen. Door het versterken van de weerbaarheid van jongeren zijn zij meer in staat met ingrijpende gebeurtenissen of verleidingen om te gaan. Dat leidt tot beter resultaat op school, op sociaal-emotioneel vlak en een hoger welbevinden.

Allerlei professionals, maatschappelijke organisaties en vrijwilligers zetten zich, op individueel niveau, in op het versterken van hun weerbaarheid. Denk aan docenten, jongerenwerkers, opbouwwerkers, hulpverleners, schoolartsen en hulpverleners in de geestelijke gezondheidszorg.

Download het dossier Wat werkt bij het versterken van weerbaarheid van jongeren?

Wanneer is iemand weerbaar?

We spreken over een weerbaar individu als deze kan omgaan met tegenslagen, negatieve invloeden of verleidingen, (sociale) uitsluiting en negatieve ervaringen in zowel de directe (ouders, vrienden school) als indirecte omgeving (media, cultuur, maatschappij).

Weerbaarheid betreft cognitieve, emotionele en sociale vaardigheden die iemand in staat stellen om succesvol te zijn in verschillende sociale rollen en functies gedurende diens levensloop. Daarnaast wijst weerbaarheid naar een mentale toestand om negatieve gevolgen van tegenslagen en ondermijnende invloeden voor het eigen welzijn te beperken.

Wat werkt?

Om te beschrijven ‘wat werkt’ bij het vergroten van de weerbaarheid van jongeren spreken we, in deze context, over de ‘werkzame elementen’ van een aanpak. Werkzame elementen zijn onderdelen van een interventie die ervoor zorgen dat de interventie de gewenste uitwerking heeft (Bool, Felten & Rensen, 2019). We maken onderscheid tussen inhoudelijk werkzame elementen; hierbij geven we een overzicht van elementen of kenmerken waaraan een interventie werkt om jongeren weerbaarder te maken. En methodisch werkzame elementen, waarbij we beschrijven op welke manier je die inhoudelijk elementen kunt versterken. Daarnaast bestaan er ook een aantal randvoorwaarden en competenties van uitvoerders die het succes van een training beïnvloeden.

Dit dossier is onderdeel van een serie Wat werkt bij dossiers.

Bekijk het overzicht van deze dossiers