Movisies 3 - november 2021

Digimaatjes in Rotterdam ‘Rotterdam heeft cultuursensitieve digimaatjes: mensen met dezelfde culturele bagage. Het gaat niet alleen om de digitale vaardigheid, maar ook om het plezier. Contact tussen zo’n maatje en een oudere geeft plezier om digitaal vaardig te worden.’ – Petra van Loon (NOV) versoepeld, werden de contacten weer op een andere manier vormgegeven. Eerst van achter het raam zwaaien, daarna in de tuin, vervolgens ‘stokwandelen’: wandelen met een stok er tussen om de 1,5 meter te kunnen handhaven. Bij al deze vormen staat het contact centraal.’ Hoe maak je van een ontmoeting een échte ontmoeting? Petra van Loon: ‘Bij het doorbreken van beelden helpt het om nieuwsgierig te zijn. Het is menselijk om beelden te hebben van de ander. Nieuwsgierig zijn naar de ander, écht willen weten wie de ander is. Je daarvan bewust zijn, is belangrijk. Als je weet hoe het werkt, dan kan je het ook uitzetten. In het contact zoek je de ander, stem je af op de ander. Iemand voelt het als je alleen maar komt om de boodschappen te doen of het lijstje af te vinken. En als je oprechte belangstelling in de ander hebt, dan voelt de ander dat ook. Dan komt er een echte ontmoeting. Ik denk ook aan de huishoudelijke hulp die bij ouderen thuis komt. Er ontstaan soms geweldige gesprek- ken. Er ontstaat contact en vertrouwen. Het is belangrijk dat je mensen om je heen hebt over wie je kunt zeggen: zij weten wie ik ben, met hen kan ik de dingen delen. Als je alleen maar functioneel met mensen omgaat, mis je het contact. Het gaat óók om het kunnen geven van een knuffel. Als dat er niet meer is, dan mis je wezenlijk menselijk contact.’ De visie van Petra van Loon ‘Ik werk bij Vereniging NOV, een koepelorganisatie voor vrijwilligersorganisaties in Nederland. Ik ben verbonden aan het programma ‘Samen ouder worden’. Steeds meer mensen worden in hun vertrouwde omgeving oud. Vrijwillige inzet is vaak belangrijk voor hen. Het geeft verbinding, voldoening en structuur: het heeft en geeft zin. Tegenwoordig kijken we anders naar de betrokkenheid en talenten van ouderen. We kijken niet naar het ‘wrong’ maar naar het ‘strong’. Ieder mens wil ertoe doen en mee blijven doen. Dat is niet leeftijdgebonden. We proberen de beeldvorming rondom ouderen te beïnvloeden. De tegenstelling tussen kwetsbaar en afhankelijk enerzijds en vitaal en veerkrachtig anderzijds, is te simpel. Het zijn 2 kanten van dezelfde medaille. Ouderen zijn niet alleen maar oud en kwetsbaar.’ Dit doet Hanna van Dijk ‘Ik werk voor het netwerk GENERO als netwerkcoördinator. Daarin staat ouderenparti- cipatie centraal. Het gaat verder dan een stem geven aan ouderen: het gaat erom dat je gelijkwaardig aan tafel zit. Dat vraagt tijd en energie. Maar dat levert ook altijd veel op. We betrekken ouderen bij onze projecten, maar ook in klankbordgroepen als vorm van beleidsparticipatie en onderwijsparticipatie. Studenten en ouderen gaan dan met elkaar in gesprek. We zien dat dit energie geeft. We zijn ons daarom intensiever gaan richten op de verbinding jong-oud. We zijn een Jong GENERO-netwerk gestart met jongeren in het onderwijs, zorg en welzijn die een passie hebben voor ouderen. Intergenerationeel contact is waardevol. Het realiseren van duurzaam contact is onze ambitie.’ Laten we niet meer kijken naar ‘wrong’ maar naar ‘strong’ Wat vraagt dit van jongeren en ouderen? Hanna van Dijk: ‘Het gaat om vertrouwen en verbinding. Durf je je open te stellen? Je durft je pas te geven als de ander zich ook geeft. Het is belangrijk om al aan het begin tot deze openheid uit te nodigen. Ik kwam onlangs een oud-student tegen. Zij zei: ‘Jij bent de eerste docent die een foto van haar dochter liet zien.’ Volgens mij laat het zien hoe mens-zijn en samenleven werken. Gezien worden is belangrijk – jezelf laten zien ook. Ouderen verliezen bepaalde rollen, maar ze willen er wel toe doen. Jongeren zijn zich aan het opboksen. Voor hen is het minstens zo belangrijk om gezien te worden. Ik vond het als docent belangrijk om de namen van de studenten te kennen. Het is verdrietig als mensen het leven niet meer zien zitten omdat ze denken dat niemand meer om hen geeft.’ Advies voor professionals? Petra van Loon: ‘Ontmoetingen moet je organiseren. Denk met jongeren en ouderen na over hoe zij elkaar kunnen en willen ont- moeten. Laat je verrassen door de vormen die daaruit komen. En laat het schuren, dat geeft verdieping.’ Hanna van Dijk: ‘Wat ook belangrijk is: niet over ouderen, zonder ouderen. Dat geldt ook voor jongeren. Wees je bewust van de hokjes en probeer ze te doorbreken. En nog een tip: durf los te laten.’ 30