Tekst: Tea Keijl | Foto Marcel Meijer: Nadine van de Bergh Hoe kunnen we als gemeente het vertrouwen van inwoners in de overheid helpen herstellen? Die vraag leidde in Almere tot een set van leidende principes die de ambtenaren gidsen in het werk. De inwoners waren betrokken bij de totstandkoming en het in de praktijk brengen van dit morele kompas. Marcel Meijer en Noortje Wolff van de gemeente Almere vertellen hoe dat in zijn werk gaat. GEMEENTE Almere betrekt inwoners ’De medewerkers voelen echt urgentie om het vertrouwen te herstellen’ In Almere wonen bovengemiddeld veel slachtoffers van de toeslagenaffaire, vertelt Marcel Meijer. ’Wat is er eventueel misgegaan bij ons als gemeente? En hoe kunnen we dat verbeteren? Die vragen leefden sterk bij de afdelingen die hiermee van doen hebben: werk & inkomen, zorg & welzijn en belastingen en uitkeringen. Als reactie op die vragen zijn we onder leiding van Movisie op zoek gegaan naar leidende principes.’ Deze mensen kregen echt gevoel bij waar we als gemeente mee bezig zijn Meijer is, net als Noortje Wolff, teammanager bij de afdeling werk & inkomen. Zij werkten mee in de gemeentelijke zoektocht naar de leidende principes voor de dienstverlening. Wolff: ’Begin 2022 zijn we tot de volgende set gekomen: gastvrijheid, verantwoordelijkheid, betrouwbaarheid, vakmanschap, luisteren, gelijkwaardigheid en ervaringsdeskundigheid. Deze principes stellen ons morele kompas nauwkeurig af.’ Wilden de inwoners graag meedenken over wat de leidende principes zouden moeten zijn? Meijer: ’De slachtoffers van de toeslagenaffaire hier in Almere hebben zich verenigd en langs die weg hebben we best wat mensen gevonden. Maar het was lastig. Het plan was om acht rondetafelgesprekken te organiseren, voor inwoners en partners uit de stad. We hadden gemiddeld acht toezeggingen van inwoners per avond. Maar de meesten zeiden op het laatste moment af. Daar had ik echt een knoop in mijn maag van.’ Wolff: ’Bij de afdeling werk & inkomen hebben we mensen persoonlijk telefonisch uitgenodigd. We hadden daarbij gekozen voor uitkeringsgerechtigden die een klachtenprocedure waren gestart. Dat persoonlijke werkte wel goed, zodat we konden uitleggen wat de bedoeling was. Vanuit het team belastingen zijn inwoners per mail uitgenodigd, maar dat leverde weinig tot geen reactie op.’ Als pilot van het Divosa-project Rechtshulp en sociaal domein, gingen jullie onder de noemer ’Het moreel kompas in de praktijk’ de leidende principes vertalen naar de uitvoering. Hoe hebben jullie de inwoners daarbij betrokken? Meijer: ’Dat is in drie gespreksrondes gebeurd. Met de ervaringen van de afzeggingen voor de rondetafelgesprekken in ons achterhoofd, hebben we voorjaar 2022 eerst een ronde met een-op-een telefonische gesprekken gehouden. Daar wilden de mensen die we persoonlijk benaderden vaker aan meewerken dan aan groepsgesprekken. We hebben dus eerst gewerkt aan het vertrouwen met díe mensen. Deze mensen kregen echt gevoel bij waar we als gemeente mee bezig zijn.’ Wolff: ’Vervolgens hebben we in de zomer in een kleine groep van vier mensen een digitaal gesprek gehouden. Dat was met leden van de Beraadsgroep, een club mensen met een smalle beurs die verbonden is aan het Cliëntenberaad Almere. De derde ronde was in het najaar, met een fysieke bijeenkomst, bewust buiten het stadhuis. Daar deden deels dezelfde mensen aan mee als in de eerste twee rondes en ze bouwden daar ook op voort.’ Wij wilden niet afwachten en gewoon aan de slag gaan en kijken wat we er al uit konden halen De inbreng van de inwoners gebruiken jullie om je eigen teams daadwerkelijk volgens de principes te laten werken. Waarom zijn jullie teams er eigenlijk als eersten mee aan de slag? Wolff: ’Onze beide teams zijn inderdaad de eersten die er echt in de praktijk al mee bezig zijn. Dat kwam ook door de medewerkers zelf. Door alles wat er met de toeslagen was gebeurd, kregen zij soms het gevoel dat ze overal de schuld van kregen. Zij wilden heel graag in het hier en nu al de dienstverlening verbeteren. Zij voelden echt een urgente aanleiding. Wat kunnen we morgen al anders gaan doen, en dan met behulp van de leidende principes?’ Meijer: ’We vonden het natuurlijk wel >> 34
RkJQdWJsaXNoZXIy OTE0NDk=