Wie is wie?

Elkaar leren kennen is een belangrijke geleerde les in de samenwerking tussen professionals, die ook in het programma werd bevestigd. Zie jij de meerwaarde van samenwerking met andere professionals voor een goede ondersteuning van mantelzorgers? Maar weet je nog niet zo goed waar en hoe je moet beginnen?

Een eerste stap kan zijn om de sociale kaart van je eigen wijk of gemeente te ontdekken en inzichtelijk te maken. Welke andere professionals komen ook in contact met mantelzorgers? En wat is hun specifieke rol en expertise? Met wie heb je wanneer te maken? Dit zijn belangrijke vragen om tot samenwerking te komen. Daarnaast kunnen vrijwilligers een belangrijke bijdrage leveren aan mantelzorgerondersteuning. Denk daarom naast de sociale kaart aan vrijwilligersorganisaties en andere informele mogelijkheden in de wijk, zoals een buurthuis, de kerk, of verenigingen zoals de scouting.

Tip: wil je meer weten over aandachtspunten bij verschillende groepen mantelzorgers? Bekijk de infographic Groepen mantelzorgers

Tip! Wil je je eigen ‘Wie is Wie in de Wijk’ overzicht maken, toegepast op jouw specifieke situatie? Dat kan hier!

Tip! Meer informatie over hoe je het beste het gesprek aan kunt gaan met mantelzorgers? Bekijk deze toolkit

Als er nog geen sociale kaart is, start dan vanuit je eigen netwerk. Wie is er op welke manier betrokken met mantelzorgers? Wie kan in welke situatie iets betekenen? Professionals en vrijwilligers waar het dan vaak om gaat zijn:

  • Huisarts: ziet in de praktijk en bij huisbezoeken vaak de patiënt en mantelzorger en is meestal het eerste contact met zorgverleners.
  • Steunpunt Mantelzorg: is een expertisecentrum en tegelijkertijd de spil van mantelzorgondersteuning in een gemeente.
  • Praktijkondersteuner huisarts (POH): begeleidt kwetsbare patiënten, met complexe problematiek. Vaak zijn bij deze patiënten een of meer mantelzorgers betrokken.
  • Fysiotherapeut/ergotherapeut: komt vaak mantelzorgers tegen in zijn/ haar werk. Aandacht voor mantelzorgers is belangrijk, zeker als zij langere tijd intensief voor hun naaste (gaan) zorgen. De betrokkenheid van een mantelzorger bij de behandeling kan het behandelsucces bevorderen.
  • Wijkverpleegkundige: komt veel bij hulpvragers en hun mantelzorgers thuis. Is vaak het eerste aanspreekpunt en heeft een belangrijke rol bij het signaleren van overbelasting.
  • Vrijwilligers: verbonden aan organisaties, zoals maatjesprojecten of actieve buurtbewoners die uit eigen initiatief omkijken naar hun buren, zijn van onschatbare waarde voor goede zorg en ondersteuning van hulpvragers én hun mantelzorgers. Samen zorgen zij ervoor dat mensen langer thuis kunnen wonen in hun eigen omgeving.
  • Transferverpleegkundige: kan een belangrijke rol spelen bij het ondersteunen van mantelzorgers in de transfer van de naaste vanuit het ziekenhuis naar de thuissituatie.
  • Sociaal werker: komt (in de wijk) allerlei mensen, waaronder mantelzorgers, tegen die op een laagdrempelige manier behoefte hebben aan ondersteuning.
  • Wmo-consulent: treffen mantelzorgers bij afgeven van indicaties voor naasten, bijvoorbeeld tijdens keukentafelgesprekken. Kunnen daarom een belangrijke rol spelen bij preventieve ondersteuning.
  • Casemanager dementie: is de steun en toeverlaat van mensen met dementie én hun mantelzorgers.
  • Geestelijk verzorger: biedt een luisterend oor en helpt mantelzorgers bij fundamentele vragen over ziekte en gezondheid, dood en leven, en bij de verwerking van de situatie.
  • Onafhankelijk cliëntondersteuner: helpt opkomen voor de belangen van de mantelzorger bij het regelen van zorg en ondersteuning uit de Wmo/Wlz.
  • Specialist ouderengeneeskunde: kijkt integraal naar de passende zorg voor ouderen en werkt hierin veel samen met andere (bovenstaande) disciplines en mantelzorgers.

Niet alleen handig, maar ook leuk: jij hebt ongetwijfeld ook een deskundigheid of kennis die de ander niet heeft. Zo kunnen jullie van waarde zijn voor elkaar en goede mantelzorgondersteuning realiseren.

Brabantse huisarts: ‘De sociale kaart is, voor mantelzorgers en hulpverleners, niet altijd even duidelijk. Om overbelasting te voorkomen is het van groot belang om goed samen te werken, elkaar weten te vinden en snel ondersteuning te kunnen bieden.’

Ben je benieuwd naar wat jij als specifieke professional allemaal kunt betekenen in de samenwerking voor mantelzorgers en hoe je met hen samen kunt werken? Bekijk de inspiratiesheets voor verschillende beroepsgroepen!

Tips voor professionals
  1. Zoek contact met de mantelzorger vanaf het moment dat je contact hebt met de hulpvrager.
  2. Vraag de mantelzorger of het akkoord is dat je zijn/haar gegevens met andere professionals deelt en leg uit waarom dit in zijn/haar voordeel is.
  3. Stem met de betrokken professionals onderling af wie het meest frequent contact heeft met de mantelzorger en stel deze persoon aan als het vaste aanspreekpunt voor de mantelzorger.
  4. Geef na de toestemming van de hulpvrager de mantelzorger toegang tot het digitale patiënten systeem. Bij veranderende situaties kan er snel contact met elkaar worden gezocht en actie ondernomen worden.
Wat levert het op?
  • Mantelzorgers voelen zich gewaardeerd en serieus genomen, ze staan er niet alleen voor. Er ontstaan minder misverstanden door het grote aantal betrokken professionals, het aantal conflicten neemt af.
  • Goede samenwerking leidt tot zorg die echt goed past bij hulpvragers én de mantelzorgers.