Sinds de start van de Participatiewet in 2015 moeten langdurig werklozen en mensen met een arbeidsbeperking hun weg zien te vinden in het reguliere bedrijfsleven, maar de aantallen blijven achter bij de ambities. Tegelijkertijd is met het afsluiten van de sociale werkvoorziening een vangnet weggevallen.
Twee pijlers
Hoogste tijd om het probleem anders te benaderen, vindt Jos Verhoeven. De parallelle arbeidsmarkt zoals hij die voor zich ziet, herdefinieert het begrip 'werk' en zoekt andere betrokkenheid van werkgevers. Veel mensen zijn (nog) niet geschikt om in het reguliere bedrijfsleven mee te draaien. Tegelijkertijd zijn er tal van maatschappelijke problemen waarbij we wel handen kunnen gebruiken. Verhoeven noemt als voorbeeld ouderen die thuis wonen en eenzaam zijn. 'Het aantal ouderen dat thuis blijft wonen groeit, en mantelzorgers zijn zelf aan het vergrijzen. Daar liggen kansen voor een sociale onderneming waar mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt zich richten op eenzaamheid. Zo kunnen ze veel operaties na valpartijen voorkomen, of brandwonden, of het gebruik van antidepressiva. Als je dat meeneemt in een maatschappelijke businesscase, dan kan werk zeer lonend zijn.'
De tweede pijler van de parallelle arbeidsmarkt houdt in dat de klassieke tweedeling tussen bedrijven en de sociale sector wordt doorbroken: 'We gaan bedrijven uitnodigen om maatschappelijke problemen bedrijfsmatig aan te pakken.' Er loopt bijvoorbeeld een pilot in Noordoost-Brabant, waar veel bedrijven gevestigd zijn op industrieterreinen. 'Die bedrijven zijn moeilijk te bereiken, zeker als je geen auto hebt, zoals voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Nu is een aantal van die bedrijven actief in de logistiek. Wij dagen hen uit om oplossingen te bedenken voor dit vervoersprobleem.'
Gedachtengoed uitbreiden
Jos Verhoeven vervolgt: 'De tijd is er rijp voor. Economisch gaat het geweldig en het werkloosheidscijfer is historisch laag. Maar dat zijn alleen maar opgetelde WW'ers. Grosso modo staan er zo'n anderhalf miljoen mensen aan de kant en dat cijfer is al decennia min of meer stabiel. Dingen zijn veranderd, zowel in het aanbod van werk als in de vraag naar werk. Nu de zon schijnt, moeten we het dak op en de juiste reparaties uitvoeren. Daarbij was de conferentie van Tussen wil en wet een mooie gelegenheid om elkaar te inspireren en het gedachtengoed uit te breiden'.
Tekst: Stan Verhaag