Movisie Jaarbericht 2015

Databank Effectieve sociale interventies

In 2015 worden 10.000 uitgebreide interventiebeschrijvingen gedownload van de databank Effectieve sociale interventies, die in dit verslagjaar vijf jaar bestaat. Maar liefst zestien interventies zijn beoordeeld door de in 2015 gestarte erkenningscommissie Maatschappelijke ondersteuning, participatie en veiligheid. Met als resultaat: elf als 'Goed Onderbouwd' erkende interventies. Daarnaast waarderen praktijkbeoordelaars in 2015 acht interventies als 'Goed Beschreven'.

Wat werkt bij...

Wat werkt nou echt bij cliëntenparticipatie? En welke aanpak bij schuldhulpverlening is werkelijk effectief? Speciaal voor ambtenaren en professionals in de sociale sector maakt Movisie zogeheten 'Wat werkt bij...'-dossiers. Deze nieuwe serie dossiers geeft informatie over werkzame factoren bij de aanpak van sociale vraagstukken, gebaseerd op de laatste stand van zaken in de wetenschappelijke literatuur. Ze bieden hulp bij het reflecteren op bestaande aanpakken en het ontwikkelen van nieuwe werkwijzen.

Publicatie 'De ondernemende burger'

Marcel Ham en Jelle van der Meer werpen in hun boek 'De ondernemende burger' een blik achter de schermen bij twaalf burgerinitiatieven. Wie zijn die ondernemende burgers die onbetaald een buurthuis runnen, een zwembad overnemen of een zorgcoöperatie beginnen? Wat is hun motivatie, wat presteren ze en hoe komen ze aan geld? En hoe onafhankelijk zijn ze van de overheid? Het spraakmakende boek is een van de vele activiteiten van het platform Sociale Vraagstukken. De website socialevraagstukken.nl is maandelijks goed voor 70.000 bezoeken.

Participatiedebat 2015

De burgers met bravoure, de leiders met lef en de professionals met pioniersgeest; op 23 november nemen zij deel aan het Participatiedebat 2015 'Meedoen maakt gezond - kiezen én delen'. Conclusie: samenwerken en verbindingen leggen tussen verschillende domeinen is essentieel, maar niet voldoende. Gemeenten moeten investeren en zich meer bezinnen op hun leidende rol als opdrachtgever.

Impact

Movisie roept professionals op om hun verlegenheid overboord te gooien. We zetten invloedrijke professionals in het middelpunt en geven tips hoe anderen hun voorbeeld kunnen volgen en meer impact kunnen hebben. Het ontwikkelde 'Het huis van de sociaal werker' draagt hieraan bij en laat alle sociaal werkers als sterke beroepsgroep naar buiten treden.

Professionalisering in wijkteams

In een serie artikelen belicht Movisie welke kennis en vaardigheden belangrijk zijn voor wijkteams in de startperiode van het werken in de wijk. Ook geven we tips om het interdisciplinair samenwerken in wijkteams gemakkelijker te maken. Via het laagdrempelige spel 'Doen, durven of de waarheid' dagen we professionals uit om effectief samen te werken.

Nieuwe verhoudingen en anders werken

Movisie maakt een einde aan problemen van veel sociale professionals door hun een ander perspectief te bieden. We integreren 'Omdenken' in trainingen, workshops, lezingen, een webinar en het 'Omdenk-event' waar professionals zelf de vragen stellen. Daarnaast inspireren we gemeentelijke veranderaars om de Kanteling te maken in opdracht van A+O Fonds Gemeenten.

Effectieve aanpak schuldenproblematiek

Movisie, de gemeente Amsterdam, het 'Tijdschrift Sociale Vraagstukken' en Stichting Eropaf! werken samen in het initiatief Besparen op schulden. Met 'Regionale Versnellingsconferenties' en 'Social Innovation Meet-up's' willen deze organisaties de samenwerking rond een effectieve aanpak van schulden versterken.

Landelijke netwerken

Het professionaliseren van het sociaal werk doet Movisie niet alleen. We werken intensief samen met én we ondersteunen de beroepsverenigingen BPSW, BVjong en BCMB. Met het actieprogramma 'Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening' ontwikkelen we 'Het huis van de sociaal werker'. Ook in 2015 ondersteunen we de Wmo-werkplaatsen. Daarnaast zijn we betrokken bij de professionalisering van de jeugdhulp via het programma 'Professionalisering Jeugdhulp en Jeugdbescherming'.

Innovatie

Movisie kijkt ook naar de toekomst en bereidt professionals hierop voor. Zo doen we zichtbaar mee in het publieke debat over robotisering in de zorg. En doen we effectonderzoek naar apps. Met 'Regionale Versnellingsconferenties' en 'Social Innovation Meet-up's' zoeken we naar oplossingen voor de schuldenproblematiek.

Participatiewiel

Het vernieuwde 'Participatiewiel' is de meest gedownloade publicatie in 2015. Professionals en beleidsmakers kunnen met behulp van het wiel werken vanuit wat mensen belangrijk vinden en wat hun doelen zijn, in plaats van te redeneren vanuit wetten en regels.

Cliëntparticipatie

Het kennisprogramma 'Cliëntenparticipatie' bestaat in 2015 vijf jaar. In het speciale magazine 'Nieuw perspectief' blikken we terug op lessen die we leerden van vijf jaar kennisprogramma. Daarnaast kijken we vooral vooruit naar de veranderingen die we in de komende vijf jaar verwachten.

Publicatie 'Vernieuwing in dagbesteding'

Movisie brengt een publicatie uit over 45 innovatieve projecten op het gebied van dagbesteding. Samen vormen ze een 'state of the art' van de ontwikkelingen op lokaal niveau, een half jaar na de invoering van de decentralisaties.

Coming Out Dag

Iedereen moet zichzelf kunnen zijn, en zich geaccepteerd en sociaal veilig voelen. Dit statement wordt elk jaar op Coming Out Dag uitgedragen. Dit jaar doet een record aantal van 45 gemeenten mee door het uithangen van de regenboogvlag. Movisie ondersteunt gemeenten die LHBT-emancipatie duurzaam willen verankeren in hun gemeentebeleid.

Handreiking over biseksualiteit

Veel biseksuelen vertellen niet dat ze biseksueel zijn. Als ze dat wel doen, krijgen ze vaak negatieve reacties, ook van homoseksuelen. Er bestaan veel vooroordelen over biseksuelen: van twee walletjes eten, niet kunnen kiezen, aandacht trekken. Er is kennis nodig om die vooroordelen te doorbreken. Daarom schreven Movisie en het Landelijk Netwerk Biseksualiteit (LNBi) een handreiking.

Langer thuis wonen

Ouderen en mensen met een beperking blijven langer thuis wonen. Om dat in goede banen te leiden, is een goede samenwerking nodig tussen eerstelijnszorg en sociaal werk. Voor het programma 'Langer Thuis' maakt Movisie een analyse van wat er goed werkt in deze samenwerking. Ook de inzet van huishoudelijke hulp is een hot issue, onder andere naar aanleiding van de penibele situatie bij de grote thuiszorgaanbieder TSN. Movisie onderzoekt de situatie bij elf gemeenten en schrijft een handreiking voor gemeenten.

Werken vanuit eigen regie

Met en voor koepelorganisaties, beroepsverenigingen, professionals en ervaringsdeskundigen verzamelt Movisie praktische kennis over zelfregieversterkend werken en ervaringsdeskundigheid. We ondersteunen acht lokale zelfregiecentra bij hun doorontwikkeling. We publiceren onder andere de handreiking 'Ervaringsdeskundigheid in de wijk' en introduceren hier de 'beweging' 100% Talent uit Engeland.

Samenwerken met informele zorg

Samenwerken met mantelzorgers en zorgvrijwilligers wordt steeds belangrijker. Movisie ondersteunt gemeenten bij het maken van integraal mantelzorgbeleid. De vier V's - Vinden, Versterken, Verlichten en Verbinden - zijn daarin leidend. In het programma In voor Mantelzorg - een samenwerking tussen Movisie en Vilans - werken tachtig zorgorganisaties aan een betere samenwerking tussen mantelzorgers en beroepskrachten.

Aanpak van armoede

Armoede gaat samen met maatschappelijke en sociale uitsluiting. Movisie agendeert dit onder meer door een peiling te doen onder sociaal werkers en stelt een Wat werkt bij...-dossier samen over schuldhulpverlening. In het project Voedselbanken is opnieuw aandacht voor het motiveren en activeren van klanten van de voedselbank en zo te helpen om weer meer grip op hun eigen leven te krijgen. In 2015 starten acht nieuwe proeftuinen.

Kunst & cultuur in sociale domein

Met het filmfestival Cinema Senior zet Movisie het belang van kunst voor ouderen flink in de spotlights. We reiken prijzen uit aan vier inspirerende kunstprojecten met ouderen, die er ook nog eens in slagen hun project mooi in (bewegend) beeld te brengen. Met de organisatie van social art labs vestigen we de aandacht op de meerwaarde van een goede samenwerking tussen kunst en welzijn.

Multidisciplinaire aanpak geweld in afhankelijkheidsrelaties

Gemeenten en hun sociale wijkteams zijn door de transities in het sociale domein belangrijke partners geworden in het voorkomen en aanpakken van geweld in afhankelijkheidsrelaties. Met 'Veilig Thuis' als spin in het web is een goede samenwerking een van de belangrijkste opgaven voor deze aanpak. Movisie werkt in 2015 voor dit onderwerp ook veel samen met onder andere het NJi, de VNG, Rutgers en Veilig Thuis-organisaties.

Toerusten van eerstelijnsprofessionals

In 2015 zien we bij sociale wijkteams behoefte aan ondersteuning, in het bijzonder bij het bespreekbaar maken van huiselijk geweld en het toepassen van de meldcode. Movisie ondersteunt hen daarnaast via e-learningmodules over privacy en het delen van gegevens.

Kennis delen

Movisie voorziet professionals en gemeenten van actuele kennis en nieuwe inzichten met betrekking tot het onderwerp huiselijk en seksueel geweld via factsheets, kennisdossiers, websites, congressen en kenniscafés. We ontsluiten kennis over huwelijksdwang via het Landelijk knooppunt huwelijksdwang en achterlating. De laatste inzichten over seksuele grensoverschrijding delen we in een whitepaper. Ook verzamelen we data over omvang en aard van ouderenmishandeling in 2014. Het Kennisatelier Leren Signaleren voor docenten vullen we aan en we krijgen veel bezoek wanneer de landelijke campagne van start gaat.

Preventie

Movisie constateert dat er in de Wmo-uitvoeringsplannen weinig aandacht is voor preventie op het gebied van huiselijk en seksueel geweld. We stimuleren gemeenten concrete preventieve maatregelen op te nemen en ontwikkelden daarvoor een handreiking met pictogrammen. Ook ontwikkelen we een krasbare relatietest waarbij partners kunnen nagaan of hun relatie gezond en veilig is, en hoe zij daar eventueel verandering in kunnen aanbrengen.

Effectieve aanpakken

Een hoogtepunt in 2015 is de positieve beoordeling die experts geven van tien aanpakken op het gebied van huiselijk en seksueel geweld. Dat is een mooi resultaat van het stimuleringstraject dat Movisie begeleidt. Ook ontwikkelt Movisie met partners de Multidisciplinaire aanpak (MDA++), een innovatieve aanpak die eind 2015 wordt aangenomen door wethouders in Veilig Thuis-regio's.

In vrijwel al onze activiteiten speelt de transformatie een rol: de nieuwe manier van werken in het sociale domein. We lichten er hieronder een paar uit.

Casusbespreking in wijkteams

Movisie werkt veel met wijkteams. Wat doen de nieuwe professionals? Hoe werken ze samen? Hoe bespreken ze cliënten en wanneer schalen ze op? Hoe gaan ze om met privacy en het delen van informatie? In de Movisie Academie zijn online cursussen ontwikkeld voor snelle én effectieve casusbespreking en voor het omgaan met privacy.

Niet voor spek en bonen

Tegenwoordig willen we dat mensen met een arbeidshandicap zo veel mogelijk meedoen en 'niet voor spek en bonen'. In de publicatie 'Niet voor spek en bonen' onderzoeken we hoe gemeenten er in overleg met werkgevers, zorginstellingen, SW-bedrijven en andere betrokken partijen voor kunnen zorgen dat deze mensen écht mee kunnen doen als het gaat om werk.

Buurtcommunities

De Indische Buurt Communities, KrachtinNL, Movisie en Pakhuis de Zwijger maken samen een meerjarig programma over communities als hedendaagse vorm van burgerschap. Centraal staat het perspectief van de mensen die deze communities maken. Op de website van Movisie staan verslagen van deze inspirerende bijeenkomsten. Bijvoorbeeld over Zorg van onderop.

Het huis van de sociaal werker

Het sociaal werk zit als beroepsgroep flink in de lift door de decentralisaties en de wijkteams. In Het huis van de sociaal werker beschrijven we het sociaal werk als essentieel beroep in het veranderende sociale domein (zie ook thema Vakmanschap).

Kwaliteitsbeleid in de Wmo

Mensen die aangewezen zijn op ondersteuning vanuit de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) moeten erop kunnen rekenen dat die van goede kwaliteit is. Maar wat is kwaliteit in de Wmo? Movisie biedt gemeenten aanknopingspunten om hun beleid en daarmee de ondersteuning aan hun burgers te verbeteren. Zie bijvoorbeeld het artikel 'Kwaliteitsbeleid in de Wmo: kans voor gemeenten'.

De Raad van Toezicht komt in 2015 zes keer bijeen. Daarnaast zijn er drie bijeenkomsten van de auditcommissie die de financiële situatie van Movisie nauwgezet volgt. Ook overlegt een delegatie van de Raad van Toezicht één keer met de Ondernemingsraad van Movisie over de stand van zaken. Belangrijke aandachtspunten in 2015 voor de Raad van Toezicht zijn het selecteren van de nieuwe voorzitter van de Raad van Bestuur en het monitoren van de veranderagenda van Movisie. Leden van de Raad van Toezicht zijn aanwezig bij verschillende door Movisie georganiseerde activiteiten.

Een droevige gebeurtenis overschaduwt dit verslagjaar. Op 16 november overlijdt Ronald Bandell, die vanaf 2012 op een inspirerende manier invulling heeft gegeven aan het voorzitterschap van de Raad van Toezicht.

Zolang er nog geen nieuwe voorzitter is vervult Greetje Willemsma de rol van waarnemend voorzitter. Rob Vaessen treedt eind 2015, na afronding van de maximale zittingstermijn, af als lid van de Raad van Toezicht. Nieuwe leden van de Raad van Toezicht zijn Kees Vrolijk (per 1 januari 2015) en Corrie Noom (per 1 juli 2015).

Leden van de Raad van Toezicht: Ronald Bandell (voorzitter), Halleh Ghorashi, Corrie Noom, Stanley Ramkhelawan, Cees van Tiggelen, Rob Vaessen, Kees Vrolijk, Greetje Willemsma (vicevoorzitter).

Centraal staat dit jaar het herontwerp van de organisatie, waaronder de omschakeling naar zelfsturende teams. Een tweede onderwerp waarover de OR advies geeft, is de aanstelling van het nieuwe lid van de Raad van Bestuur. In september treedt Yvonne van Mierlo aan als lid en overlegpartner voor de OR. De OR ervaart de samenwerking als prettig en constructief.

Verder is het personeelsbeleid een terugkerend onderwerp, zoals de verhouding tussen vast en flexibel personeel, de (beperkte) doorgroeimogelijkheden en het diversiteitsbeleid. Voor een OR zijn de contacten met de collega's essentieel. Ook in 2015 blijkt dat medewerkers de OR weten te vinden en andersom toetst de OR bij hen regelmatig de ingezette koers. Overige zaken die de OR behandelt: telefonie, aanstellingsbeleid, stagebeleid, vrijwilligerswerk en beleid voor aanstormende talenten, gebruikersovereenkomst laptop en vergoeding woon-werkverkeer.