Tips voor u begint!
Door seksuele- en genderdiversiteit bespreekbaar te maken helpt u tolerantie en acceptatie voor deze diversiteit te vergroten. Dit kan op vele manieren. Door het het geven van voorlichting bijvoorbeeld, of het bezoeken van een theatervoorstelling.
Om het effect zo groot mogelijk te maken is het belangrijk vooraf stil te staan bij de groep waarbinnen u seksuele- en genderdiversiteit bespreekbaar wilt maken. Bedenk dus:
- Wat is de verwachte houding in de groep ten aanzien van seksuele- en genderdiversiteit?
- Welke methode gaat u gebruiken? (methodische aansluiting)
De verwachte houding ten aanzien van seksuele- en genderdiversiteit
Er zijn 101 redenen waarom mensen een negatieve houding kunnen hebben ten aanzien seksuele- en genderdiversiteit. In Nederland is het verboden om homoseksuele mannen, lesbische vrouwen, biseksuelen en transgenders (openlijk) te discrimineren. Tegelijkertijd is het woord ‘homo’ het meest gebruikte scheldwoord op scholen. Negativiteit ten opzichte van seksuele- en genderdiversiteit vind vaak heel subtiel plaats.
Uit onderzoek van het SCP blijkt dat een aantal factoren van invloed zijn op de acceptatie van seksuele- en genderdiversiteit. Een negatieve houding blijkt vaker voor te komen bij mensen die politiek conservatief zijn, die geen homoseksuele vrienden of kennissen hebben, personen die geen kranten lezen, mensen die denken dat hun vrienden ook negatief staan ten opzichte van homoseksualiteit en bij sociale groepen waarbinnen traditionele normen de overhand hebben. Bij deze laatste groep valt te denken aan ouderen, mensen met een traditionele kijk op mannelijkheid, op vrouwelijkheid of op seksualiteit, en kerkelijken 1.
Uit de praktijk dat dat we meerdere zaken meespelen:
- Seksuele- en genderdiversiteit heeft een hoog taboegehalte. Überhaupt blijkt dat veel mensen het ongemakkelijk vinden om over seksualiteit te praten.
- De machocultuur maakt het vaak moeilijk om binnen groepen over seksuele- en genderdiversiteit te praten
- Nog vaak is er bij mensen weinig kennis over seksuele- en genderdiversiteit, over wat het is en wat het niet is.
- Verschillende groepen en religies hebben verschillende denkbeelden over seksuele- en genderdiversiteit.2
Belemmerende overtuigingen
Wat zijn de ‘belemmerende overtuigingen’ in de groep waarmee u aan de slag gaat? Voor bezwaren vanuit een heilig schrift zijn andere methoden geschikt dan voor iemand of een groep die denkt dat het vies en onnatuurlijk is. Het is goed om door middel van bijvoorbeeld een voorgesprek een inschatting te maken van de meest belangrijke belemmerende overtuigingen om de in te zetten methode hier op aan te laten sluiten. Benoem ook het doel dat u nastreeft vooraf. Organiseert u een eenmalige bijeenkomst waarin voor het eerst gesproken wordt over het onderwerp en daarna niet meer? Of bent u van plan een reeks van bijeenkomsten te plannen en die jaarlijks terug te laten komen? Dit alles is van invloed op de methode(n) die u kiest. Wat verstaat u onder het doel ‘bespreekbaar maken’? Probeer dit smart te omschrijven.
De methodische aansluiting (de vorm van de methode)
Bepaalde methoden sluiten natuurlijk beter aan bij een bepaalde groep, maar toch is het goed om even stil te staan bij welke methode u kiest. Een paar hulpvragen:
- Wat is de leeftijd, het opleidingsniveau, de culturele achtergrond van de doelgroep?
- Welke voorkennis over het onderwerp heeft de doelgroep?
- Hoe is de groep samengesteld: is het veilig om over het onderwerp te praten?
- Wat zijn de te verwachten competenties van de groep: gaat het bijvoorbeeld om ROC-leerlingen of om studenten die als zorgprofessional worden opgeleid?
- Wat is de insteek van uw bijeenkomst: wilt u bijvoorbeeld een theologische discussie aangaan over passages uit de heilige boeken, of wilt u meer de menselijke kant van het onderwerp behandelen? Ook mensenrechten of persoonlijke vrijheid en ‘geluk’ of relatievorming/omgangsvormen kunnen het beginpunt zijn van de manier waarop seksuele diversiteit besproken gaat worden.
_________________________
[1] Kuyper, L. en F. Bakker (2006). De houding ten opzichte van homoseksualiteit.. Een beschrijvende literatuurstudie. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau
[2] Informatie over hoe bepaalde religies en culturen denken over seksuele diversiteit is hier te vinden