Workshops en inspiratiesessies ochtend Congrestival 2022

Fysieke workshops (60 minuten)

1    Hoog tijd voor continuïteit in het sociaal domein!

Door: Movisie (Radboud Engbersen), Stichting Beroepseer (Thijs Jansen) & Annemarieke van Egeraat (Warm Rotterdam en Sociaal Werk Nederland)
Doelgroep: Bestuurders, ambtenaren, sociaal professionals, actieve burgers
Radboud Engbersen (Movisie), Thijs Jansen, directeur van Stichting Beroepseer en Annemarieke van Egeraat, directeur van Warm Rotterdam, een stichting die zich richt op de aanpak van armoede en schulden, maar ook werkzaam bij Sociaal Werk Nederland (SWN) als senior adviseur armoede en bestaanszekerheid, staan stil bij het belang van continuïteit in het sociaal domein. In het bijzonder bij relationele continuïteit in het sociaal werk, juist voor de aanpak van armoede en bestaansonzekerheid.

2    Investeren in de sociale basis. Randvoorwaarden vanuit gemeentelijk perspectief

Door: Gemeente Oosterhout, wethouder Clèmens Piena en sr beleidsadviseur Rachel Bakker 
Doelgroep: Bestuurders, ambtenaren
Zeggen dat je een sterke sociale basis wilt is één, deze ook daadwerkelijk creëren is nog een hele opgave. In Oosterhout wordt doorlopend gewerkt aan het creëren van randvoorwaarden om de sociale basis te versterken. Wijkgericht werken, het cyclisch verbeteren van de toegang en informatiegedreven werken zijn hier voorbeelden van. Wethouder Piena ziet de sociale basis als ‘alles dat bijdraagt aan de leefomgeving en de ontmoetingsplekken die deelname van inwoners aan de samenleving stimuleren’. 

3    Fysieke leefomgeving: fundament voor leefbaarheid?

Door: Wijkwijzer: Platform 31 (Mirjam Fokkema & Inge Kok Postma) & LPB en gemeente Utrecht (Rik Kors)
Doelgroep: Bestuurders, ambtenaren
Om een buurt tot een leuke, levendige buurt te maken is het belangrijk dat bewoners elkaar leren kennen. En het liefst samen iets gaan doen. Investeren in de fysieke leefomgeving en het creëren van aantrekkelijke ontmoetingsplekken is van belang om deze sociale basis te versterken. Inwoners kunnen hier vanuit verschillende rollen aan bijdragen. We gaan in op de ontwikkelingen op dit gebied in de afgelopen tien jaar en illustreren dit met praktijkvoorbeelden uit de wijk Kanaleneiland. 

4    GEANNULEERD: Overbruggen van gezondheidsverschillen. Leren van Heerlen-Noord
 

5    Van participerende burger naar participerende overheid 

Door: Movisie (Krista van Mourik en Yara Noordewier)
Doelgroep: Bestuurders, ambtenaren, sociaal professionals, actieve burgers
Bewoners denken: 'Wij kunnen het beter'. Dit rebels optimisme is waardevol voor de aanpak van vraagstukken in de wijk, maar bewonersinitiatieven ervaren weinig invloed. Hoe verhoud je je als gebiedsregisseur of sociaal werker tot bewonersinitiatieven? Wat moet je vooral wel en niet doen om deze initiatieven te laten bloeien? Tijdens deze sessie wisselen we aan de hand van lokale voorbeelden uit over de vraag 'hoe kun je actief burgerschap stimuleren?' en 'hoe stimuleer je een samenspel in plaats van een krachtenspel tussen bewoners, (lokale) overheid en andere organisaties in de wijk?'

6    Sociaal werk en gemeente: samen sterk voor een krachtige sociale basis

Door: Sociaal Werk NL (Jennifer Elich), gemeente Westerkwartier (Erna Muntendam), Sociaal Werk De Schans Westerkwartier (Joep Schuringa), gemeente Roosendaal (Sabina de Bruijn), sociaalwerkorganisatie WijZijn Traverse (Lianne Ribbens)
Doelgroep: Bestuurders, ambtenaren en sociaal professionals
Let op: deze workshop heet in het aanmeldformulier ‘Sociaal professionals. Handen ineen.’
Een goede samenwerking tussen gemeente en sociaalwerkorganisatie is onmisbaar als je werkt aan een krachtige sociale basis. Wat zijn de succesfactoren en randvoorwaarden voor zo’n partnership? In deze workshop delen twee duo’s openhartig hun ervaringen, vanuit de gemeenten Westerkwartier (Groningen) en Roosendaal (Noord-Brabant). Vervolgens gaan we met elkaar in gesprek: wat zijn ieders ervaringen? Wat kunnen we van elkaar leren?

7    Talenten benutten. Inwoners als bron voor een sterke sociale basis

Door: NOV (Joost van Alkemade en Angelique Heerdink) & Movisie (Hanneke Mateman)
Doelgroep: Ambtenaren, actieve burgers

Online workshops (60 minuten)

1    GEANNULEERD: Buurtpreventie: antwoord op sociale onveiligheid?
 

2    Bouwen aan sterke gemeenschappen met ABCD

Door: Wijkwijzer: LSA Buurtmakersacademie (Kristel Jeuring) & LPB en gemeente Enschede (Hans Koning ter Heege)
Doelgroep: Ambtenaren, Sociaal professionals, Actieve bewoners
Wat betekent het om vanuit de institutionele wereld bij te dragen aan een sterke gemeenschap? Vanuit Asset Based Community Development vertrek je dan vanuit de ‘assets’, oftewel ‘focus on what’s strong, not what’s wrong’. En is wat bewoners samen als gemeenschap doen het startpunt. Instituties hebben vaak een andere logica. In deze sessie leggen we deze logica’s naast elkaar. Als actieve bewoner krijg je inzichten in waarom het soms bots met bijvoorbeeld een gemeente. Als ambtenaar of sociaal professional geeft het handvaten om bewustere keuzes te maken over je aanpak.

3    Bestaanszekerheid in de wijk: waardevol werk voor iedereen

Door: Movisie (Marjet van Houten) & praktijkvoorbeeld    
Doelgroep: Bestuurders, ambtenaren

4    GEANNULEERD: Werken aan veiligheids- en gezondheidsbeleid voor jongeren. Ervaringen van 3 gemeenten
 

5   GEANNULEERD: Handen uit de mouwen: Leren van Rotterdam Zuid over vergroten van bestaanszekerheid
 

6    Sociale wijken: effectieve steun voor mantelzorgers? 

Door:  MantelzorgNL (Aline Vos) en Movisie (Roos Pijpers)
Doelgroep: Ambtenaren, sociaal professionals
In deze workshop verkennen we de mogelijkheden die de sociale basis biedt voor de ondersteuning van mantelzorgers. Wat maakt dat wijkbewoners mensen met een kwetsbare gezondheid en hun mantelzorgers helpen? Wat werkt stimulerend, wat werkt remmend? We gaan in op bevindingen uit onderzoek en interessante voorbeelden uit het programma Invoormantelzorgthuis.

7    Sociale kwaliteit: scherpstellen op het begrip sociale basis

Door: Judith Wolf (Hoogleraar Maatschappelijke Zorg Radboudumc) & Lisbeth Verharen (Lector Versterken Sociale Kwaliteit HAN)
Doelgroep: Bestuurders, ambtenaren
Wat houdt sociale kwaliteit in en hoe kunnen gemeentes en betrokken partners dit gebruiken om de sociale basis in wijken te versterken? Je leert hoe je sociale kwaliteit kan gebruiken voor de afweging wat van waarde is in wijken, afstemming over de implementatie van de beleidsagenda en verantwoording en evaluatie. Daarnaast wisselen we uit wat uitgaande van sociale kwaliteit nodig is voor een sterke sociale basis.

8    GEANNULEERD: Van 'Atlas van Afgehaakt Nederland' naar Aanhaak-agenda
 

Online inspiratiesessies (30 minuten)

1    Zorgzame gemeenschappen: aanpak en resultaat

Door: NL zorgt voor elkaar (Jan Smelik)
Doelgroep: Ambtenaren, sociaal professionals, actieve burgers
De zorg voor onze ouderen en andere kwetsbare medemensen staat onder grote druk. Gelukkig zijn er zijn steeds meer initiatieven van bewoners van buurten en dorpen die voor elkaar zorgen. Dat kan variëren van informele huiskamerprojecten tot zorgcoöperaties met professionals in dienst en eigen zorgwoningen. Inmiddels tellen we meer dan 1.500 zorgzame gemeenschappen. Het landelijk netwerk Nederland Zorgt Voor Elkaar heeft, samen met Movisie en Vilans, deze beweging in kaart gebracht. Jan Smelik laat zien wat er gaande is en welke betekenis dit kan hebben voor onze samenleving.

2    Voorkomen en verminderen van eenzaamheid: succesverhalen van gemeenten    

Door: Actieprogramma Een tegen Eenzaamheid & Movisie (Cynthia Friebel, Ireen van der Lem (Opzoomer Mee) en Jan Willem van der Maat)     
Doelgroep: Ambtenaren, sociaal professionals, actieve burgers
Om vereenzaming te voorkomen is een sterke sociale basis cruciaal. Opzoomer Mee bouwt al bijna 30 jaar in Rotterdam aan een sterke sociale basis, o.a. met behulp van ‘Lief en Leedstraten’. Hoe gaat dat in zijn werk? En wat levert dit voor bewoners op?

3    Energietransitie als hefboom voor sociale empowerment (alleen in ronde 3)

Door: Movisie (Christine Kuiper), Edwin Luttik (SWN) en praktijkvoorbeeld Energie in Smitsveen (Gerrit Vledder)
Doelgroep: Sociaal professionals, actieve burgers
In wijken waar veel mensen kampen met multi-problematiek, is zowel bewonersparticipatie als draagvlak voor de energietransitie niet vanzelfsprekend. Bewoners zijn vaak minder goed georganiseerd en ook wantrouwen in de overheid speelt een rol. Hoe geven we inwoners écht het eigenaarschap in deze transitie? In deze interactieve sessie illustreren we aan de hand van twee voorbeelden hoe je dit kunt doen. Je krijgt concrete handvatten en inspiratie waar je direct mee aan de slag kunt in jouw dagelijkse praktijk.

4    Meer sociale samenhang in wijken door bonding, bridging en linking.

Door: Movisie (Natascha Notten en Jolinde Dermaux)
Doelgroep: Ambtenaren, sociaal professionals, actieve burgers
Burgers staan ook vaak niet met de ruggen naar elkaar; op het punt van verbinding en gemeenschapsvorming is sprake van een enorme dynamiek in wijken, buurten en dorpen. Na een vierjarige rondgang langs 29 wijkinitiatieven concluderen we dit in het project Wij in de Wijk. Laat je inspireren door deze wijkinitiatieven en neem inzichten mee hoe je als ambtenaar, sociaal professional en inwoner in je eigen omgeving een inclusieve wijk kan stimuleren.

5 Wijkgericht werken: aan de slag met de tool Lokaal Buurtmaken

Door: Wijkwijzer, Platform 31 (Emre Can)
Doelgroep: Ambtenaren, sociaal professionals, actieve burgers
De wijk of buurt wordt in het hele land herontdekt. Ook wijkgericht werken staat bij veel gemeenten weer in de spotlights. Gemeenten die hiermee aan de slag willen, zijn vaak zoekende naar een vorm van wijkgericht werken die past bij de eigen gemeentelijke organisatie. We gaan in op de handvatten voor gemeenten die wijkgericht werken willen vormgeven of een stap verder willen brengen. Wijkambtenaren en beleidsmakers krijgen inzicht in verschillende vormen van wijkgericht werken en de keuzes die in de inrichting van de organisatie worden gemaakt. We toetsen de eerste opzet van het kwadranten-tool ontwikkeld op basis van de ABCD-methode, die wijkwerkers, strategen en bestuurders helpt hun gemeentelijke werkwijze en rol van de lokale overheid in het lokaal buurtmaken te doorgronden en handelingsperspectief biedt. 

6    Vanuit de sociale basis werken aan een integrale wijkverbetering

(Op het aanmeldformulier te vinden onder de naam 'Domeinoverstijgende wijkaanpak. Werken aan integrale wijkverbetering')
Door: Wijkwijker: Verwey Jonker Instituut (Matthijs Uyterlinde) & Movisie (Silke van Arum)
Doelgroep: Ambtenaren, sociaal professionals
Na tien jaar afwezig beleid investeert het Rijk, met het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid, weer in de leefbaarheid van kwetsbare wijken. Het gaat daarbij niet om de stenen, maar om de mensen die er wonen. In 20 focusgebieden bundelen Rijk, gemeenten, maatschappelijke partners en bewoners hun krachten om de inwoners perspectief te bieden op een betere toekomst. In deze inspiratiesessie vertellen Matthijs Uyterlinde (Verwey-Jonker Instituut/WijkWijzer) en Silke van Arum (Movisie) meer over deze integrale wijkaanpak en de rol van de sociale basis om wijken duurzaam te verbeteren. En hoe dit in de praktijk vorm en inhoud krijgt.

7    Lessen over samenlevingsopbouw: wat werkt?

Door: Movisie (Peter Rensen) en Marcel Spierts
Doelgroep: Ambtenaren, sociaal professionals
Professionals en inwoners werken samen aan het verbeteren van hun wijk of dorp. Dat moet toch werken? Maar is dat ook zo? Kunnen we dit aantonen? Movisie maakt op dit moment een wat werkt bij-dossier over samenlevingsopbouw. Marcel Spierts en Peter Rensen presenteren de eerste voorlopige resultaten. Zien we niks over het hoofd? Zitten we op de goede weg? Ervaringskennis, professionele kennis en wetenschappelijke kennis kunnen ons op het juiste spoor zetten. Als ware detectives zetten we samen verdere stappen op zoek naar bewijs.

8    GEANNULEERD 20 jaar boze burgers: wat nu?

9    Een wijk zonder muren, hoe dan? Ruimte voor inwoners met een psychische kwetsbaarheid

Door: Movisie (Margit van der Meulen)
Doelgroep: Ambtenaren, sociaal professionals, actieve burgers
Over de noodzaak van kwartiermaken voor met name mensen met psychische problemen. Er zijn verschillende manieren om daar ruimte voor te creëren. Een aantal passeren de revue. En we gaan in op het onderzoek naar de bewustwordingsbijeenkomsten van Mind, voorheen Samen Sterk zonder Stigma.

10.   Sociale basis in beweging: gemeenteaanpakken in beeld

Door: Verwey Jonker Instituut (Andrew Britt) en gemeente Tilburg (Rob Ashmann)
Doelgroep: Bestuurders, ambtenaren
Het Verwey-Jonker Instituut heeft in twaalf gemeenten onderzocht hoe zij hun sociale basis vormgeven. In deze sessie gaat Andrew Britt in op de belangrijkste bevindingen uit het onderzoek en wat andere gemeenten hiervan kunnen leren. Hij doet dit in gesprek met gemeente Tilburg en Contour de Twern. Hoe hebben zij lokaal deze punten aangepakt en hoe gaat dat?

Congrestival 2022

Datum: 23 september 2022
Tijd: 10:00 - 16:00
Waar: Krachtstation, Kanaleneiland Utrecht