Movisies - november 2018

Het is een cyclisch proces waarbij alle relevante partijen betrokken zijn en samen leren doen wat werkt. Living lab Living labs worden getypeerd door co-cre- atie. Co-creatie betekent dat burgers of maatschappelijke organisaties samen met kennisinstellingen, bedrijven en overheden actief meedoen in het onderzoeks- en innovatieproces en gezamenlijk leren. Iedere deelnemer draagt vanuit zijn of haar eigen kennis en kunde bij aan het ontwikkelen van praktische oplossingen. Onderzoeken en leren in living labs gebeurt niet onder de strikt gecontroleerde omstan- digheden van een klassiek laboratorium, maar in een min of meer levensechte experimenteeromgeving. Actie-onderzoek Actie-onderzoek is een vorm van onderzoek waarbij de onderzoeker op een interactieve manier bijdraagt aan het proces dat hij bestudeert. Hij geeft die bijdrage in wis- selwerking met zijn studieobjecten (deel- nemers) vorm. Doel van actie-onderzoek is in ieder geval kennis vergaren. Er is echter ook ruimte om de praktijk te verbeteren en daarvan te leren. Mits dit transparant en adequaat wordt beschreven in het onderzoeksrapport. Voor actie-onderzoek gelden algemene wetenschappelijke regels, zoals het streven naar valide en betrouwbare kennis. Community of practice Het idee van een community of practice is mede vormgegeven door antropoloog Jean Lave en onderwijskundige Etienne Wenger in hun boek Situated Learning uit 1991. Het kernidee is dat mensen veel van elkaar kunnen leren door te praten en te doen in en vanuit de praktijk (situated learning). Het gaat daarbij om: 1. Een gedeeld domein van kennis. 2. Een gemeenschap. 3. Een gedeelde praktijk. Een community of practice is een vorm van ‘community development’ waarin gestreefd wordt naar een gevoel van betrokkenheid en wederzijds commitment. Doorbraak (break through) Deze aanpak is gericht op het gebruik van beschikbare kennis en ervaring om niet goed functionerende praktijken te verbeteren, zoals bij te lange wachttijden of onbevredi- gende resultaten. Een belangrijk ingrediënt is de PDCA-cyclus: Plan-Do-Check-Act. Dat werkt zo: stel een doel en plan daarvoor de nodige acties (Plan), voer het plan uit (Do), meet of de verbetering of verandering daad- werkelijk plaatsvindt (Check) en stel het plan waar nodig bij (Act). Teams van uitvoerend werkers, managers en hun opdrachtgevers wordt gevraagd een collectieve, in principe haalbare ambitie te formuleren: voor welke verbetering willen ze gaan? Vervolgens proberen ze de verbetering te realiseren. Experts van buiten brengen specifieke kennis in, bijvoorbeeld over slimme logistieke processen en effectieve (behandel)metho- den. Dit alles leidt tot een verbeterpakket voor een heel team of een organisatie. Het leren gebeurt vooral door actief aan de slag te gaan met concrete verbeteracties. Meer informatie: Peter Rensen (p.rensen@movisie.nl of 06 55 44 05 85). 5