VISIE Werk dat je past, een dak boven je hoofd, geen diepe armoede of onoverkomelijke schulden, toegang tot zorg en onderwijs in een veilige leefomgeving. Voor Marjet van Houten van Movisie is hét thema van 2023 dat alle mensen in Nederland bestaanszekerheid krijgen. Het is onacceptabel dat er zulke fundamentele kloven in welvarend Nederland zijn. En die kloven groeien: tussen arm en rijk, tussen werkenden en niet werkenden, tussen mensen die wonen en hen die ieder zicht op een huis ontbreekt, tussen mensen die wel of geen kans op een goed en gezond leven hebben. Maak het herstel van bestaanszekerheid daarom prioriteit nummer 1. 9 procent van de bevolking leeft in voortdurende bestaansonzekerheid. Op alle fronten, wonen, geld, werk, et cetera. Deze groep noemen we het precariaat. Nog eens 12 procent loopt voortdurend risico daarop. Dat betekent dat 1 op de 5 Nederlanders dagelijks strijd levert om te kunnen bestaan. Dat raakt me, dat moet anders. Inclusietekort Ruim een miljoen Nederlanders krijgt geen toegang tot de arbeidsmarkt, terwijl ze graag willen en ook kunnen werken. Paradoxaal genoeg hebben we naast een personeelstekort ook een inclusietekort, zoals de OESO dat noemt. Hoe kunnen we zo om mensen verlegen zitten en ons tegelijkertijd nog steeds druk moeten maken om de inclusieve arbeidsmarkt? Het werk ligt op straat, letterlijk en figuurlijk in de wijken, maar de arbeidsmarkt werkt niet voor iedereen. Bijvoorbeeld niet voor mensen met een beperking of kwetsbaarheid, fysiek, verstandelijk, psychisch of sociaal. Niet voor migranten, voor ouderen, voor langdurig werklozen. Zij krijgen soms jarenlang geen kans om via arbeid te participeren. Als gevolg hiervan komen we veel ellende tegen, maar ook veel woede. Steeds meer mensen voelen zich in de steek gelaten, hebben geen vertrouwen meer in de overheid en in het leven. Die polarisatie willen we graag helpen keren. Menswaardig bestaan Wat is daarvoor nodig? Het bestaansminimum moet absoluut omhoog, dus de uitkeringen en het minimumloon. Dat scheelt al een boel. Maar het gaat niet alleen om geld. Het gaat om een menswaardig bestaan. Dat is een mensenrecht. Arbeid, en in bredere zin participatie, vertegenwoordigt niet alleen economische waarde. Minstens zo belangrijk is de maatschappelijke waarde en de zingeving die werken kan geven. Dat iemand werkt, ook onbetaald, is van grote invloed op diens bestaanszekerheid. Naast de directe link tussen arbeid en inkomen is er wisselwerking tussen werk, gezondheid en sociaal functioneren. 1 op de 5 Nederlanders levert dagelijks strijd om te kunnen bestaan De ’inclusieve arbeidsmarkt’ gaat dus om meer dan economische waarde. We moeten anders gaan kijken, denken en vooral doen. Organiseer arbeid zo dat we dat inclusietekort opheffen. Het barst in Nederland van de initiatieven waar mensen waardevol werk verrichten. Maar die komen te weinig in beeld bij gemeenten, en worden daardoor zelf bestaansonzeker. Het is tijd dat zij aan zet komen. We moeten niet denken dat we mensen moeten helpen. Het gaat erom goed te luisteren naar mensen, en vooral dat zij zelf weer aan het roer van hun leven komen. Marjet van Houten is programmaleider Bestaanszekerheid en waardevol werken bij Movisie Maak herstel van bestaanszekerheid prioriteit nummer 1 Tekst: Marjet van Houten | Foto: MacSiersImaging 7
RkJQdWJsaXNoZXIy OTE0NDk=