Hoe kun je het beste omgaan met eenzaamheid?
Movisie vroeg mensen met ervaringskennis die worstelen met eenzaamheid wat volgens hen werkt bij het verminderen van deze gevoelens. Zij legden de bal vooral bij zichzelf, en veel minder bij de omgeving. Hoe kun je als sociaal professional je aanpak daarop aanpassen? En wat betekent het voor bestaande interventies?
‘Als ik een betere band had gehad met mijn ouders en familie dan zou ik er waarschijnlijk beter tegen kunnen, dat mensen komen en gaan’, vertelt één van de geïnterviewden. Een andere respondent in het onderzoek naar wat werkt bij het doorbreken van eenzaamheid vertelt: ‘Nou ja, eigenlijk, inmiddels zou je denken, het hoort een beetje bij mij. Ik word er een beetje bevriend mee.’
Geraakt
Onderzoeker Jan Willem van de Maat van Movisie verdiept zich al jaren in de aanpak van eenzaamheid. Toch kwamen dit soort uitspraken binnen bij hem. ‘Wat mij vooral raakte was hoe diep van binnen de eenzaamheid zit. Het zit echt verankerd. Veel van deze mensen worstelen er al sinds hun jeugd mee en het zal ook nooit helemaal over gaan. Ze hebben er wel mee leren omgaan: ze hebben manieren gevonden om te voorkomen dat ze in een snelle neerwaartse spiraal terechtkomen.’
De binnenwereld
Een belangrijke les van de mensen die worstelen met eenzaamheid is dan ook dat initiatieven tegen eenzaamheid niet alleen gericht moeten zijn op de sociale omgeving en het mogelijk maken van ontmoeting, maar juist ook op de factoren in de binnenwereld van mensen. Van de Maat: ‘Van de respondenten horen we dat zelfkennis en -acceptatie helpen. En ook het besef dat je zelf aan zet bent als je last hebt van eenzaamheid, dat je weet wat je graag doet, structuur aan de dag geeft en naar buiten gaat.’
Dit artikel verscheen eerder bij Zorg+Welzijn.