Competentiegericht begeleiden in de maatschappelijke opvang

Doelgroep

De interventie Competentiegericht begeleiden in de maatschappelijke opvang (hierna: Competentiegericht begeleiden) is bedoeld voor een heterogene groep volwassenen die moeite heeft met het vinden en/of behouden van passende huisvesting en daarbij gebruik maakt van maatschappelijke opvang. De oorzaken van dak- en thuisloosheid zijn zeer divers, daarnaast heeft een deel van de doelgroep voorheen een regulier leven geleid, terwijl een ander deel van jongs af aan te maken heeft gehad met minder gunstige leefomstandigheden. Er is weinig of geen contact meer met het vroegere netwerk en/of het huidige netwerk biedt weinig steun.

Doel

Het doel van Competentiegericht begeleiden is passende (vervolg)huisvesting waarin de cliënt zich veilig voelt en zo zelfredzaam en zelfstandig als mogelijk in de samenleving kan functioneren. 
Competentiegericht begeleiden werkt hieraan door begeleiders concrete handvatten en technieken te bieden die hen in staat stellen om aan te sluiten bij de cliënt, diens gevoelens van onmacht te verminderen, de cliënt te motiveren en stimuleren en competenties van de cliënt te vergroten.

Materiaal

Voor begeleiders is er het methodeboek ‘Competentiegericht begeleiden van kwetsbare mensen: methodeboek maatschappelijke opvang’ beschikbaar (Haspels, Hemminga & Haak, 2015). Naast het methodeboek zijn er trainingen, cursussen en begeleidingsmogelijkheden beschikbaar voor organisaties.

Er is in 2015 een procesevaluatie uitgevoerd naar Competentiegericht begeleiden bij de Kessler Stichting, een instelling voor maatschappelijke zorg en opvang. In deze evaluatie stond de vraag centraal hoe de methodiek wordt uitgevoerd versus hoe de methodiek in theorie zou moeten worden uitgevoerd. Ook is er gekeken of de cliënten na afloop van hun begeleidingstraject vooruitgang hadden geboekt op een aantal levensdomeinen en is onderzocht hoe tevreden de cliënten waren over hun begeleiding. 
Cliënten bleken in vergelijking met hun beginsituatie bij afsluiting van een begeleidingstraject significant meer zelfredzaam op de levensdomeinen Inkomen, Dagbesteding, Huisvesting, Fysieke Gezondheid, ADL-vaardigheden en Sociaal Netwerk. Daarnaast bleken cliënten vooral tevreden over de bereikbaarheid van begeleiders, de omgang met en deskundigheid van begeleiders en het feit dat ze zelf veel invloed hebben op de inhoud van hun trajectplan. Uit de interviews met begeleiders van de Kessler Stichting bleek dat zij vooral stabiliteit en vooruitgang zien op het gebied van Financiën en Huisvesting. Zij rapporteerden ook dat als deze levensdomeinen op orde zijn, vaak ook de maatschappelijke participatie en de geestelijke gezondheid van cliënten verbeteren. De begeleiders noemen veel voordelen van de aanpak en zien goede resultaten als gevolg ervan. De interventie heeft hiermee een stevige basis binnen de Kessler Stichting.