Nieuwkomers, statushouders en de ongeschreven regels die ertoe doen
‘Ongeschreven regels die ertoe doen’, geschreven door maatschappelijk werker Bouke Kuurstra, gaat over Tilburgse Somaliërs en Eritreeërs die als vrijwilliger een ‘steppingstone’ zijn voor anderen. Kuurstra beschrijft de ervaringen van vrijwilligers van de ondersteuningsprojecten ‘Klokken gelijkzetten’ en ‘Asmara’, van MST|Mensen in Beeld Houden een stedelijk centrum voor maatschappelijke dienstverlening in Tilburg. Welke rollen hebben steppingstone vrijwilligers en welke rollen kunnen ze aannemen in een sociale context? Kuurstra illustreert dit met praktijkervaringen die interessant zijn voor iedereen die werkt met nieuwkomers of statushouders.
Voor het project ‘Anders kijken naar sociale posities en werk’ vormde Movisie met het VSBfonds en zeven innoverende pioniers op het vlak van maatschappelijke inclusie en sociale mobiliteit een lerend netwerk. Samen wilden de partijen anders kijken naar sociale impact en de manier waarop je die bereikt met en voor mensen in een kwetsbare positie. Het Tilburgse centrum Mensen in Beeld Houden MST was een van de zeven deelnemers. Movisie was onder de indruk van de impact van steppingstone vrijwilligers en de manier waarop Bouke Kuurstra hen begeleidt. Harry Michon van Movisie daagde hem uit om zelf onderzoek te doen naar de steppingstones, en hierover te publiceren. Movisie denkt dat de werkwijze van MST andere organisaties die een plek bieden voor nieuwkomers en statushouders kan inspireren.
Andere (on)geschreven regels
Mensen die een andere cultuur met zich meenemen, verhouden zich vaak tot andere (on)geschreven regels die voor hen van grote betekenis zijn. In de Nederlandse context lijken het soms concurrerende belangen of waarden. Als maatschappelijk werker moet je hier op bedacht zijn en er ruimte aan geven. Bouke Kuurstra: ‘Ik werk daarom vaak vanuit een strategische naïviteit’. Het is een spel waarbij ruimte gezocht dient te worden. Door samen op te trekken komen er verschillende, nieuwe inzichten aan het licht. Vertrouwen bouw je op door waarachtig te zijn in het contact, naar mensen te luisteren, met mensen op te trekken en voor hun belangen op te komen.‘
Op zoek naar de overkant
‘Veel mensen lopen vast in de samenleving en zijn op zoek naar een weg om naar de overkant van de rivier te komen, maar mensen komen onderweg allerlei obstakels tegen. Ik sluit samen met steppingstone vrijwilligers afkomstig uit de doelgroep aan bij hun zoektocht. We adviseren, we proberen samen naar oplossingen te zoeken. Niet alle problemen zijn op te lossen of weg te poetsen. Vaak lopen we samen op tot we vastlopen. Al doende brengen we de mogelijkheden en onmogelijkheden in beeld. Door de ontmoeting met de ander kom je het ‘vreemde’ in jezelf tegen’
Anders kijken naar sociale posities en werk
‘Ongeschreven regels die ertoe doen’ verschijnt in het kader van ‘Anders kijken naar sociale posities en werk’. Movisie, het VSBfonds en zeven maatschappelijke initiatieven: Stichting Ik Wil, (Eindhoven), Leefgebied #5280 (Boxtel), MST|Mensen in beeld houden (Tilburg), Buurtbanen (Amsterdam), Natuurzorg Veluwe Vallei, Buurtmaaltijden (Utrecht), en (Onbenutte) Kansen en zo (Velsen) werken in dit project samen aan de beweging naar een inclusieve arbeidsmarkt. De verschillende partijen zijn door het VSBfonds en Movisie bij elkaar gebracht met als doel inzicht te krijgen in wat de waarde van deelname is voor de deelnemers. Vaak wordt betaald werk als het hoogste goed gezien, terwijl voor een inclusieve samenleving andere vormen van participatie en inkomen ertoe doen en nodig zijn. Het brede onderzoek is een laagdrempelige impactmeting die rekening houdt met de context van de verschillende projecten. Het geeft financiers handvatten om breder te kijken en waarde toe te kennen aan impact vanuit het perspectief van mensen zelf.