Meer inzicht in je manier van communiceren met de drama- en winnaarsdriehoek

Gelijkwaardig en verantwoordelijk handelen

Tool

Welke rol neem je in als hulpverlener in het contact met cliënten? Hoe stel je je op bij conflicten en problemen? Ben jij de aanklager, de redder of het slachtoffer? De drama- en winnaarsdriehoek geeft makkelijk inzicht en maakt duidelijk welke rol je aanneemt.

Hoe werkt de drama- en winnaarsdriehoek?

De dramadriehoek beschrijft drie posities waarin mensen kunnen belanden wanneer er een probleem is: de aanklager, de redder en het slachtoffer. Bij alle drie de posities hoort gedrag dat de eigen positie en die van de ander versterkt. Ook beïnvloeden de posities elkaar. Hoe meer de één bijvoorbeeld gaat redderen, des te groter de kans dat de ander zich als slachtoffer of aanklager gaat gedragen. De winnaarsdriehoek geeft alternatieven om uit de cirkel van versterkende negatieve communicatie te komen. Dit kan door empathie (met name door de redder), assertiviteit (met name door het slachtoffer) en kwetsbaarheid te tonen (met name door de aanklager).

Winnaarsdriehoek

Om effectief te kunnen communiceren of samen te werken moet je uit de dramadriehoek komen. De onbewuste bedoelingen moeten bewust worden en je moet andere rollen aannemen. Dat betekent dat je moet handelen op basis van gelijkwaardigheid en dat je zelf de verantwoordelijkheid voor je eigen gedrag neemt. En dat de ander - de cliënt - ook zijn verantwoordelijkheid neemt. Hiervoor is de term winnaarsdriehoek bedacht met als rollen helper, assertief persoon en kwetsbaar persoon. Hetzelfde mechanisme als in de dramadriehoek geldt in de winnaarsdriehoek, alleen worden de destructieve elementen in positieve elementen omgebogen. De Helper biedt constructieve hulp aan, Assertief persoon stelt de problemen aan de orde en Kwetsbaar Persoon maakt anderen duidelijk wat als kwetsbaar wordt ervaren. Waar de dramadriehoek de schuldvraag buiten jezelf legt, moedigt de winnaarsdriehoek je aan je eigen verantwoordelijkheid te nemen.

Wat levert het op?

De drama- en winnaarsdriehoek geeft je als hulpverlener inzicht in je houding en in je handelen. Inzicht in de manier waarop je communiceert helpt je om een gelijkwaardiger contact te hebben met de cliënt.. De cliënt, de hulpverlener (en eventuele anderen) nemen ieder hun verantwoordelijkheid. Er  ontstaat ruimte in het contact zodat de cliënt zijn eigen regie kan pakken.

Ontwikkelaar

De dramadriehoek is een concept van Steven Karpman en komt uit de Transactionele Analyse, net als het OVK-model (neem je de rol van de Ouder, de Volwassene of het Kind?).

Meer lezen?