Back to basics: reflecteer op je professionele basishouding
Als sociale professional kom je in veel verschillende situaties terecht. Dan is het handig als je kunt reflecteren op je basishouding. Martha Talma en Maryse den Hollander, trainers/adviseurs bij Movisie, ontwikkelden daarom de e-module ‘Back to basics. Reflecteer op je professionele basishouding’. Deze e-module biedt jou als sociale professional de mogelijkheid om te reflecteren op je eigen handelen, én om je ambities ten aanzien van je eigen basishouding in kaart te brengen.
Casus: Een vies uitziende man waar eerder een melding voor verwaarlozing was binnen gekomen, komt boos aanlopen bij het wijkcentrum. Hij wankelt, ziet er onverzorgd uit, lijkt op een junk en stinkt behoorlijk. Vanuit het wijkteam hadden ze een briefje in zijn postbus gedaan dat ze zich zorgen maken. Evalien Verschuren, praktijkbegeleider bij WIJ Groningen gaat eerst eens rustig koffie drinken om te luisteren naar zijn verhaal. Hij blijkt op vroege leeftijd een hersenbloeding te hebben gehad. De man komt vervolgens vaker naar het wijkcentrum en professionals maken zich zorgen of dit zo wel kan. ‘Hij hangt hier maar rond, schrikt dat geen andere mensen af?’ Evalien wil het tijd geven en ziet dat de man het leuk vindt om de prullenbakken te verschonen. ‘Elke dag komt hij terug en langzaam komt er ruimte voor meer gesprek.’
Kijken naar wat nodig is
Hoe zou jij reageren? En wat maakt nu dat de ene professional kansen ziet en de ruimte neemt, terwijl het bij de ander kriebelt om in te grijpen en daarmee de situatie zo snel mogelijk te veranderen? In de e-module ‘Back to basics: reflecteer op je professionele basishouding’ wordt vanuit cliëntperspectief gekeken wat mensen nodig hebben om een stap te zetten om (meer) te participeren of zichzelf te ontwikkelen. Wat vraagt dit van een professional? Hoe creëert een professional een gesprek en draagt hij bij aan een omgeving waarin mensen zichzelf onderzoeken en wellicht ontdekken waar zij een stap voorwaarts kunnen zetten?
‘Na de e-learning kwam een uitgebreid gesprek op gang over mijn houding als professional en waar voor mij grenzen liggen en waarom dat is’
Aan de slag met reflectie
In hulpverleningsland bepaalt de kwaliteit van de relatie tussen cliënten en sociale professionals voor een groot deel het succes van het hulpverleningstraject. De reactie die je krijgt van cliënten is nooit zomaar een reactie. Ze is het resultaat van de interactie en daar kun je als sociale professional invloed op uitoefenen. Wat je als sociale professional hierin doet of laat, vraagt dan ook om blijvende reflectie. Want vaak zijn we onszelf niet goed bewust van waaruit een reactie voortkomt. Waarom ben ik geïrriteerd, boos of angstig bij deze casus? Welke drijfveren bepalen je gedrag? Sociale professionals kunnen in de e-module aan de slag met de drie pijlers van de basishouding en reflecteren op hun eigen houding.
Het helpt me wanneer professionals bereid zijn buiten de gebaande paden te gaan en in oplossingen denken, niet in problemen.’ – Seng Soo Jongenotter, cliënt bij Linc.
Drie pijlers: Mens tot mens, Maatwerk en Mogelijkheden zien
Aan de hand van drie pijlers doorloop je in de cursus belangrijke aspecten van de basishouding:
- ‘Mens tot Mens’
Bij deze pijler gaat het erom dat je jezelf kent en laat zien, ook je kwetsbare kanten. Dat je helder en transparant communiceert en feedback vraagt aan je cliënt.
- Maatwerk
Deze pijler staat voor tijd geven, en lef en creativiteit inzetten om af te stemmen op de specifieke mogelijkheden van de cliënt.
- Mogelijkheden zien
Deze laatste pijler wijst op geloof in ontwikkelkansen voor elke cliënt. Hoop en positiviteit bevorderen, het zien van mogelijkheden.
Basishouding in kaart
Na het doorlopen van de e-module heb je aan de hand van de drie pijlers gereflecteerd op je eigen handelen en de ambities ten aanzien van je eigen basishouding in kaart gebrachte. Deze resultaten kun je uitdraaien, bespreken met collega’s en gebruiken bij ontwikkelgesprekken.
Cliënten en professionals hebben input gegeven voor de module. De geraadpleegde literatuur is te vinden in de e-module in de Movisie Academie. De e-module is tot stand gekomen met subsidie van VWS en is gratis te volgen.
